Hve mikið mengar geimferðamennska?

Mörg fyrirtæki bjóða nú geimferðir á markaði. En hafa þessi geimskot ekki veruleg áhrif á loftmengun?

BIRT: 22/09/2022

LESTÍMI:

2 mínútur

Enn sem komið er menga túristageimferðir sáralítið. 

 

Geimferðir komu fyrst til sölu á markaði sumarið 2021 og aðeins hjá stórfyrirtækjunum Virgin Galactic, Blue Origin og SpaceX og hafa verið örfáar. 

 

Í samanburði við flugferðir er eldsneytisbrennsla allra geimskota enn innan við 1%.

 

Þetta mun þó breytast á næstu árum, þegar t.d. Virgin Galactic hyggur á 400 geimskot á ári. 

 

Þá verður mengunin veruleg. Eldflaugar þurfa að brenna gríðarmiklu eldsneyti til að yfirvinna þyngdarafl jarðar.

 

Kælandi áhrif

Það fer eftir gerð hreyflanna hve mikið af gasi og hve mikið af efniseindum fara út í andrúmsloftið. 

 

Algengustu eindirnar eru sót og áloxíð en báðar þessar agnagerðir hafa reyndar kælandi áhrif á loftslagið. 

Útblástur breytir hitastiginu

Samanlögð áhrif geimferðamennsku eru enn óviss en ýmislegt bendir til að eldflaugarnar gætu lækkað hitastig á hnettinum.

Eldflaugaskot kæla

 Eldflaugaútblástur hefur áhrif á gufuhvolfið með koltvísýringi, vatnsgufu, sóti og áloxíði sem t.d. endurkastar sólarljósi.

Bílaútblástur hitar

Koltvísýringur, köfnunarefnissambönd, óson og örður í útblæstri bensínbíla hafa áhrif neðst í gufuhvolfinu.

Þotuflug einangrar

Flugvélar hafa áhrif á neðri hluta gufuhvolfsins með sóti, köfnunarefnissamböndum og koltvísýringi með einangrandi áhrifum hvítra ískristalla.

Hvítt áloxíð endurkastar sólarljósi út í geiminn en svartar sótagnir drekka í sig sólarljósið og breyta því í hita hátt uppi í gufuhvolfinu. 

 

SpaceShipTwo hjá Virgin Galactic bætir sótögnum í gufuhvolfið. Hreyflarnir virka ekki ósvipað og vaxkerti sem umbreytir gervigúmmíi í sót.

 

Geimferðamennska skaðar ósonlagið

Algengustu gastegundir frá eldflaugahreyflum eru koltvísýringur og vatnsgufa. Eitt geimskot Falcon-eldflaugar frá SpaceX losar jafnmikið af koltvísýringi og 395 þotuferðir yfir Atlantshaf. 

 

Vatnsgufa kann að virðast saklaus en í þurru lofti í efri hluta gufuhvolfsins á hún þátt í að brjóta niður ósonlagið. 

 

Endurnýtanlega eldflaugin frá Blue Origin, New Shepard, losar líka ósoneyðandi vatnsgufu þar eð hún fær orku sína með því að sameina fljótandi súrefni og vetni í vatn.

BIRT: 22/09/2022

HÖFUNDUR: NIELS HALFDAN HANSEN

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: © Shutterstock. © © Virgin Galactic

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.