Lifandi Saga

Hver var fyrstur dæmdur fyrir stríðsglæpi? 

Franski riddarinn Peter von Hagenbach myrti, nauðgaði og stal miskunnarlaust en árið 1472 lauk lífinu hjá þessum blóðþyrsta og ofbeldisfulla manni.

BIRT: 29/10/2022

Peter von Hagenbach á sinn stað í sögunni sem fáir öfunda hann af. Þessi franski riddari var árið 1472 – fyrstur manna í sögunni – dæmdur fyrir fjölþjóðlegum dómstól fyrir stríðsglæpi. 

 

Einhverjum fimm árum fyrir dóminn hafði Hagenbach verið útnefndur fógeti af Karli djarfa, hertoga af Búrgúndí. Honum var ætlað að halda lög og reglu fyrir hertogann á órólegum svæðum meðfram Rín þar sem nú er að finna landamæri milli Frakklands og Þýskalands.

 

Hagenbach var skilvirkur en hreint ekki umhyggjusamur og með tímanum gerðu margir íbúar uppreisn gegn ofbeldisfullri stjórn hans. 

Það var einkum þorpið Breisach sem fékk að kenna á járnhnefa riddarans í slíkum mæli að flokkur austurrískra, svissneskra og franskra hermanna kom til varnar þorpinu. 

Þrír stríðsglæpamenn sem náðust 

Í sögunni er að finna fjölmarga stríðsglæpamenn sem hafa ekki þurft að gjalda fyrir ódæði sín en stundum sigrar réttlætið. 
Adolf Eichmann (1906 – 1962) 

Þekktur sem: Nasistaforingi 

 

Eichmann var einn af arkitektunum á bak við útrýmingu nasista á gyðingum en hann flúði í ringulreiðinni eftir síðari heimsstyrjöldina til Argentínu. Þar rændu ísraelskir njósnarar honum og fluttu til Ísrael þar sem hann var fundinn sekur um stríðsglæpi og tekinn af lífi með hengingu árið 1962. 

Seishiro Itagagi (1885 – 1948) 

Þekktur sem: Hermálaráðherra Japans

 

Sem hershöfðingi og hermálaráðherra lék Itagagi stórt hlutverk í innrás Japans í Kína þar sem japanskur her fyrir og í síðari heimsstyrjöldinni framdi fjölmarga stríðsglæpi. Að stríði loknu var Itagagi fundinn sekur um glæpina og hengdur árið 1948. 

Saddam Hussein (1937 – 2006) 

Þekktur sem: Forseti Íraks 

 

Einræðisherrann stýrði landi sínu með ógnarstjórn, pyntingum og morðum. Ofbeldið bitnaði einkum á kúrdum í norðurhluta landsins þar sem þúsundir þorpa voru þurrkuð út og hundruðir þúsunda af karlmönnum, konum og börnum voru drepnar. Saddam Hussein var dæmdur og hengdur árið 2006. 

Mátti gjalda með lífi sínu fyrir stríðsglæpi sína. 

Þetta fjölþjóðlega bandalag handtók Hagenbach og færði hann fyrir dóm, þar sem hann var ákærður fyrir morð, nauðganir og skattaundanskot.

 

Samkvæmt dómnum hafði riddarinn „troðið á guðs og manna lögum“ en Hagenbach varði sig með því að hann væri aðeins að fylgja skipunum Karls djarfa hertoga.

 

28 dómarar tóku ekkert mark á þeim skýringum. Dómstóllinn undirstrikaði að sem foringi bæri Hagenbach sérstaka ábyrgð því að „sem riddari er honum skylt að koma í veg fyrir glæpi“.

 

Þrátt fyrir andmæli Hagenbachs var hann fundinn sekur af ákærunum og dæmdur til dauða með hálshöggi. 

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Emrah Sütcü

© The National Photo Collection (Israel). © U.S. Army. © The Baghdad Observer. © Conradus Pfettisheim

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.