Klístraður og gulleitur massi af húðflögum, keratíni, fitusýrum og kólesteróli hylur ytri þriðjung eyrnaganga þinna og verndar gegn ryki og óhreinindum.
Eyrnavax er góður samferðafélagi okkar allra og oft góð áminning og tilefni rökræðna – hvað með þessa eyrnapinna með bómull, er gott að nota þá eða er það algjörlega bannað?
Mikkel Holmelund svarar því. Hann er sérfræðingur í háls-, nef- og eyrnasjúkdómum og hefur um árabil unnið með gulleitan merginn, sérstaklega þegar hann veldur vandamálum.
Það eru tvær tegundir
Eyrnamergur er mismunandi að útliti og gerð og það eru genin sem ráða útkomunni.
Rannsókn frá árinu 2014 leiddi í ljós að fólk frá Afríku og Evrópu hefur tilhneigingu til að vera með blautan eyrnamerg en þurr eyrnamergur er algengari í Austur-Asíu.
Annars staðar í Asíu eru nokkurn veginn jafn margir með blautan og þurran eyrnamerg.
Óhreinindin hreinsa sig sjálf
Mikkel Holmelund segir að almennt þurfi ekki að hreinsa eyrnamerg, þar sem hann verndi eyrað af alúð og getur jafnvel haft væg bakteríudrepandi áhrif.
Auk þess er eyra þitt svo hugvitssamlega hannað að frumurnar í efsta lagi húðarinnar vaxa út úr eyrnagöngunum í spíral, á hraða sem samsvarar vexti nagla þinna. Eyrnagöngin sjálf tryggja því að klístraður massinn og óhreinindi sem hann hefur fangað kemur sér út á nokkrum vikum og mánuðum.
Einföld aðferð getur mýkt klumpinn
Þrátt fyrir það geta harðir eyrnamergsklumpar myndast af og til sem festast og skerða heyrnina. Guli massinn getur einnig valdið vandræðum hvað varðar heyrnartæki þar sem hann annað hvort stíflar hljóðnemann eða kæfir hljóðið.
Þú getur reynt að mýkja harðan eyrnamerg með því að liggja á hliðinni, dreypa smá matarolíu í eyrnagöngin og liggja svo í nokkrar mínútur. Í mörgum tilfellum rennur mergurinn svo út af sjálfu sér þegar þú t.d. ferð í sturtu.
Kirtlar búa til bakteríudrepandi kokteil
Eyrnamergur myndast í ytri þriðjungi eyrnaganganna, þar sem hann ætti að vera. Lengra inni í eyranu getur hann valdið ertingu og vandamálum og því verður að gæta þess að troða honum ekki lengra inn.
Gulleiti massinn sjálfur er framleiddur af sérhæfðum svitakirtlum í ytri eyrnagöngum og fitukirtlum.
Ef um slæma eyrnamergsstíflu er að ræða getur þurft að leita til heimilislæknis eða sérfræðings sem getur hreinsað eyrað með eyrnamergssogi í smásjá, svo ekki verði skemmdir við hreinsunina.
Myndar vegg úr eyrnamergi
Þó að flestum hafi líklega verið sagt að eyrnapinnar og eyrnagöng fari ekki saman, þá eru litlu bómullarpinnarnir samt algengur hlutur í ótal baðherbergisskápum.
Margir geta þó sennilega notað þá yst í eyranu án vandkvæða, útskýrir Mikkel Holmelund. En hann varar jafnframt við því að þeir geti aukið þrengsl í eyrnagöngunum sem margir þjást af.
„Bómullarpinnar geta hjálpað til við að byggja upp vegg úr eyrnamergi sem stíflar eyrnagöng og verður að klumpi sem skapar særindi og eykur hættuna á vandamálum,“ útskýrir hann.
Nú geta læknar meðhöndlað svitalykt
Sviti veldur mörgu fólki verulegum óþægindum í daglegu lífi þess, en þess má geta að rakinn og lyktin geta gert sumt fólk óvinnufært.
Nú geta læknar dregið úr svitaframleiðslunni með örbylgjum og losað fólk við vonda lykt með því að flytja svita annarra einstaklinga yfir á það.
Auk þess getur hreinsunin sjálf valdið ertingu og sennilega komið af stað offramleiðslu á mergi í eyra. Samkvæmt eyrnalækninum, verður þú því líka að gæta þess að gera það ekki of oft.
„Að gera það daglega er of oft – í raun ættir þú að gera það eins sjaldan og mögulegt er,“ segir hann.
