Alheimurinn

Má ímynda sér líf án vatns?

Stjörnufræðingar leita alltaf að vatni. En má hugsa sér að lífverur utan jarðarinnar geti lifað án vatns?

BIRT: 10/11/2024

Hjá NASA fylgja menn einni meginreglu við leit að lífi úti í geimnum: Eltum vatnið.

 

Og til þess eru fullgildar ástæður. Allar lífverur sem fundist hafa á jörðinni þurfa nefnilega á vatni að halda til að lifa. Vissulega eru til lífverur sem þurfa aðeins lítið vatn, en engin lífvera hefur uppgötvast sem kemst af alveg án vatns.

 

Allt líf sem við þekkjum byggist á einhvers konar efnavinnslu og líf án vinnslu efna getum við ekki ímyndað okkur.

 

Til að efnaviðbrögð séu möguleg verða efnin að hafa tækifæri til að bregðast hvert við öðru og til þess þurfa hinar lífrænu sameindir að geta hreyfst frjálst. Til þess þarf vökva, en sá vökvi þarf ekki að vera vatn.

 

Fljótandi ammoníak eða metan kynni að geta komið í staðinn og þá væri líf hugsanlegt á miklu kaldari hnöttum. Metan er t.d. fljótandi allt niður í -182 °C. Við ættum því ekki að einblína á vatn við leit að lífi á Títan, hinu stóra tungli Satúrnusar.

 

Vangaveltur um líf án vökva

Höfundar vísindaskáldskapar hafa velt fyrir sér lífi sem hvorki þurfi vatn né annan vökva.

 

Meginhugmyndirnar eru tvær.

 

Önnur byggist á því að mönnum til nokkurrar undrunar hafa uppgötvast flóknar sameindir í þeim gasskýjum sem er að finna um alla Vetrarbrautina.

 

Þetta hefur leitt af sér vangaveltur um líf í þessum skýjum. Slíkar getgátur stranda á því að gasið í skýjunum er mjög dreift. Hin hugmyndin fjallar um líf á nifteindastjörnum þar sem lífið byggist ekki á efnaskiptum heldur ofsahröðum kjarnaknúnum ferlum.

 

Slíkt líf myndi þá væntanlega grundvallast á efniseindum sem stöðugt myndast og falla sundur á ný. Væri slíkt líf til, gæti lífveran væntanlega náð að verða til, þroskast og deyja aftur á fáeinum sekúndum.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Ritstjórn

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Sjáið furðuverurnar: Óþekktar tegundir leynast í djúpinu 

Maðurinn

Ættartréð vefst fyrir vísindamönnum: Hverjir voru forfeður okkar?

Alheimurinn

Svarthol gata alheim okkar 

Menning

Nei! Jörðin er ekki flöt

Lifandi Saga

Björgun Stalíns kostaði blóðbað 

Maðurinn

Vísindamenn rýna í líffræði sjálfsvígsins

Alheimurinn

Er svarthol í raun og veru hol?

Læknisfræði

Krabbameinsrannsóknir: 5 vandamál torvelda lækningu gegn krabbameini

Jörðin

Eru sum eldfjöll hættulegri en önnur?

Lifandi Saga

Morð var öruggasta leiðin til himna

Lifandi Saga

Forsmekkurinn að Stalíngrad: Loftbrú fyllti Göring stórmennskubrjálæði

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is