Það eru ekki margir áratugir síðan stjörnufræðingar fundu í fyrsta sinn plánetu í öðru sólkerfi.
Frá því upphafi hafa nú fundist meira en 5.000 fjarplánetur og um leið hefur skapast þörf fyrir að geta ákvarðað hvar vænlegast er að leita ef ætlunin er að finna líf.
Nú hefur hópur vísindamanna hjá Max Planck-stofnuninni í Þýskalandi reynt að þrengja leitarskilyrðin eins og unnt er.
Greiningar hópsins sýna að kannski væri skynsamlegt að leita helst á plánetum sem svipar til jarðarinnar og við málmsnauðar sólstjörnur líkar sólinni. Þessi hugmynd virðist reyndar í upphafi stríða gegn skynseminni, þar eð málmsnauðar stjörnur senda frá sér meira af útfjólublárri geislun sem m.a. getur skaddað erfðaefni lífvera.
Engu að síður var þetta meðal niðurstaðnanna þegar stjörnufræðingarnir skoðuðu hvaða þættir hafi áhrif á útfjólubláa geislun frá stjörnum, áþekkum sólinni, ásamt því hvaða áhrif geislunin hefur á jarðlíkar plánetur á brautum um slíkar stjörnur.
En skýringin er þessi: Reiknilíkön stjörnufræðinganna sýndu að málminnihald stjörnunnar væri mikilvægara en hitinn varðandi lífsmöguleika á plánetu við stjörnuna – það væru sem sagt meiri líkindi á að finna líf kringum málmsnauðar stjörnur.
Ástæðuna er að finna í því hvernig útfjólublá geislun og gufuhvolf virka saman. Sé t.d. súrefni í gufuhvolfinu, eins og er hér, skapar samspil gufuhvolfs og geislunar betri skjöld til varnar því að geislunin berist niður á yfirborðið, að sögn vísindamannanna.
„Við höfum komist að því að yfirborð plánetu á braut um málmríka stjörnu verður fyrir meiri útfjólublárri geislun en ef stjarnan er málmsnauð,“ segja vísindamennirnir í niðurstöðum sínum og bæta svo við:
„Þess vegna eru plánetur í lífbelti málmsnauðra stjarna besti kosturinn í leitinni að þróuðum lífverum á þurrlendi.“
Stjörnufræðingarnir telja þó enn sem komið er ekki rétt að útiloka plánetur í lífbelti málmríkra stjarna.
En þeir gera sér vonir um að rannsóknir framtíðar á gufuhvolfi fjarplánetna, m.a. með heimsins öflugasta geimsjónauka, James Webb, geti skorið úr um hvort þeir séu á réttri leið.
Hitastigið er svo hátt að blý bráðnar. Af hnöttum sólkerfisins er einna ólíklegast að finna lífverur á Venusi – en það gæti þó hugsanlega leynst í þessu glóandi heita víti. Bandarískt geimfar á nú að leita þar að lífverum.
