Í fyrsta sinn í sögunni geta fótboltadómarar nú ákvarðað mögulega rangstöðu því sem næst í rauntíma, m.a. með hjálp gervigreindar, 12 myndavéla og skynjara í boltanum sjálfum.

Af því leiðir að áhorfendur, jafnt á vellinum sem við sjónvarpstækin, þurfi að bíða í drykklanga stund eftir því að dómarinn geti tekið ákvörðun um rangstöðu með þeirri VAR-tækni sem notuð hefur verið og verður reyndar áfram.

Þannig virkar rangstöðutæknin

Alþjóðaknattspyrnusambandið FIFA stendur að HM í Qatar og þar á bæ er tölvuaðstoðin nefnd „hálfsjálfvirk rangstöðutækni“.

Þessi tækni nýtur 12 sérstakar myndavélar uppi í þaki vallarbyggingarinnar til að rekja för boltans, en inni í honum er örflaga sem sendir stöðuupplýsingar til gervigreindartölvu 500 sinnum á sekúndu.

Jafnframt fylgist tölvan með allt að 29 stöðupunktum hvers leikmanns 50 sinnum á sekúndu. Þannig er jafnframt fylgst með öllum útlimum leikmannsins, sem hver um sig gætu verið innan rangstöðulínunnar.

Gervigreindarforritin vakta þannig samtímis og stöðugt stöðu boltans, leikmanna og útlima þeirra og gefur merki ef grunur vaknar um rangstöðu.

Áhorfendur fá að fylgjast með

Myndbandsdómarinn í VAR-herberginu fær viðvörunina fyrstur.

Á fáeinum sekúndum þarf myndbandsdómarinn að skoða stöðuna og síðan fær dómarinn úti á vellinum boð ef hann þarf að dæma rangstöðu.

Til að veita áhorfendum innsýn í málið birtast svo tölvugerðar þrívíddarmyndir gervigreindartölvunnar af stöðu boltans og leikmannanna á öllum stórskjám á vellinum, þannig að allir geti séð rangstöðu leikmannsins nákvæmlega á því augnabliki sem boltanum var spyrnt.

Tæknin var prófuð í meistaraleikjum í arabaríkjum og heimsmeistarakeppni félagsliða á síðasta ári og – að sögn FIFA – með góðum árangri.

Marklínutæknin var í fyrsta sinn notuð á heimsmeistaramótinu 2014 og gat skorið úr um hvort boltinn hefði farið allur yfir marklínuna eða ekki, en VAR-tæknin var nokkuð umdeild þegar hún var innleidd á HM 2018, en þá þurfti dómarinn sjálfur að skoða upptökur til að ákvarða mögulega rangstöðu.

Leikmenn þaktir skynjurum

Auk annarrar nýrrar tækni eru leikmenn á heimsmeistaramótinu í Qatar þaktir skynjurum sem mæla m.a. púls, hlaupvegalengdir og hraða á spretti.

Þegar leikmennirnir spila leik getur þjálfarteymið fylgst með formkúrvum þeirra í spjaldtölvu á bekknum. Þær upplýsingar er t.d. hægt að nota til að meta hvort rétt sé að skipta þreyttum leikmönnum út.

Klúbbar láta mæla heilavirkni

Nýjasta greinin á þessu tæknitré fótboltaheimsins er taugatækni, sem m.a. enska félagið Liverpool nýtti sér á síðustu leiktíð.

Á æfingum Liverpool er heilavirkni leikmannanna mæld með rafóðuhúfum frá þýska fyrirtækinu neuro11.