Læknisfræði

Eitt púst í nösina fyrirbyggir alzheimer

Það er engin lækning til við alzheimersjúkdómnum en eftir 20 ára rannsóknir kynni bóluefni loksins að vera á leiðinni.

BIRT: 08/09/2022

Heilasjúkdómurinn alzheimer er algengasti heilahrörnunarsjúkdómurinn en læknavísindin hafa hingað til ekki getað þróað neitt bóluefni við honum. 

 

Nú eru hafnar fyrstu tilraunir á mönnum og þeim er ætlað að prófa öryggi og áhrif mögulegs nefúðabóluefnis gegn sjúkdómnum.

 

Það eru vísindamenn hjá Brigham and Women‘s-sjúkrahúsinu í Boston í Massachusetts í BNA sem eftir 20 ára rannsóknir hyggjast prófa bóluefnið á 16 sjúklingum á aldrinum 60-85 ára. 

 

Að sögn Howards L. Weiner sem veitir verkefninu forstöðu, markar þetta tímamót í baráttunni við þennan skæða sjúkdóm.

 

Sjúklingarnir hafa allir greinst með alzheimer á byrjunarstigi og fá allir tvo skammta af nefúðanum með viku millibili. 

Taugalæknirinn Dr. Howard L. Weiner

Jákvæðar niðurstöður í músum

Í bóluefninu er notað hjálparefnið Protollín sem vísindamennirnir vonast til að virkji ónæmisviðbrögð gegnum hvít blóðkorn í eitlum á hliðum og aftan í hnakka. 

 

Þaðan eiga blóðkornin að fara upp í heilann og berjast þar gegn uppsöfnun beta-amyloids í svonefnda plakka, kekki sem taldir eru aðalorsök alzheimers.

 

Aðferðin sem notuð er í þessari tilraun hefur verið vandlega skoðuð í tvo áratugi og hefur bæði reynst koma í veg fyrir og lækna alzheimer í músum. 

 

Vísindamennirnir leggja þó áherslu á þann mun sem er á mönnum og músum. Fyrri reynsla sýnir líka að jákvæð áhrif gagnvart alzheimer í músum reynast ekki endilega hin sömu í mönnum. 

LESTU EINNIG

Búist er við að alzheimer aukist verulega

Hjá Alþjóðaheilbrigðisstofnuninni WHO er talið að um 55 milljónir þjáist af heilahrörnun og sú tala muni hækka í 78 milljónir 2030 og heilar 139 milljónir 2050. 

 

Vísindamennirnir sem standa að þessari tilraun álíta að fyrirbyggja mætti um 40% heilabilana með lífsstílsbreytingum. 

 

Til slíkra breytinga teljast t.d. aukin hreyfing, heilbrigt mataræði ásamt bæði hugarvirkni og félagslífi. 

 

Vísindamennirnir hefja nú þessa fyrstu tilraun til að fullvissa sig um að bóluefnið sé örugglega ekki skaðlegt. Gangi allt vel verður haldið áfram og stærri tilraunir látnar skera úr um raunverulega virkni.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: DENIS RIVIN

© Len Rubenstein. © Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Alheimurinn

NASA uppgötvar dularfullan hlut sem er 27.000 sinnum stærri en jörðin – hreyfist á 1,6 milljón km/klst.

Maðurinn

Lyktin afhjúpar öll þín leyndarmál: Lyktin er hið nýja fingrafar

Tækni

Líkami þinn er orkuver

Jörðin

Myndast skýstrókar í Norður-Evrópu?

Lifandi Saga

Hver var fyrsti þekkti guðinn?

Lifandi Saga

Hvenær fórum við að kyssast?

Maðurinn

Hvers vegna verður maður þreyttur eftir að hafa borðað?

Lifandi Saga

Hvers vegna eru til herra- og kvenreiðhjól?

Maðurinn

Lítið en mikilvægt atriði í uppeldinu getur haft mikil áhrif seinna á lífsleiðinni

Heilsa

Sérfræðingar í sykursýki: Jafnvel lítið magn af þessari tegund matar getur aukið hættuna um 15 prósent.

Maðurinn

Þú ert tveimur sekúndum frá því að springa úr reiði

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is