Spurningar og svör

Fær það virkilega staðist að ánamaðkar geti skipt sér?

Ég hef heyrt að ánamaðkar geti lifað áfram sem tveir ormar ef þeir eru skornir sundur í miðju eða langsum. Er þetta satt?

BIRT: 12/11/2024

Mýtan um ánamaka

„Ef þú slysast til að stinga skóflunni gegnum ánamaðk í garðinum, lifir hann bara áfram sem tveir ánamaðkar.“ Þetta hefur verið sagt lengi og margir trúað. En þetta er bara þjóðsaga.

 

Í langflestum tilvikum drepst ánamaðkur sem skorinn er í tvennt en endarnir geta hins vegar verið lengi á iði og því mætti kannski halda að þeir geti báðir lifað áfram.

 

Það kemur þó fyrir að framendinn nái að þroska nýjan afturhluta og geti lifað áfram og það er líka til að ánamaðkur sem hefur klofnað langsum að aftan nái að gróa og lifi áfram með tvo afturenda.

 

Ánamaðkur getur ekki orðið að tveimur einstaklingum

Ástæða þess að ánamaðkar geta ekki skipst í tvo lífvænlega ánamaðka er fólgin í líkamsbyggingunni. Þótt báðir endar séu svipaðir í útliti við fyrstu sýn er innihaldið mjög ólíkt.

 

Fremst er svokallaður taugahnútur sem er það sem kemst næst því að geta kallast heili. Þar er líka frumstætt blóðkerfi með fimm hjörtum og svo flókin æxlunarfæri. Ekkert þessara lífsnauðsynlegu líffæra er að finna í afturendanum sem er bara þarmur og getur því alls ekki lifað sjálfstæðu lífi.

 

Flatormur er nærri ódauðlegur

Að því er varðar hæfni til að endurskapa sig stenst ekkert dýr samanburð við flatorma. Hæfni þeirra til að skipta sér í fleiri einstaklinga hefur í áratugi verið rannsökuð í rannsóknastofum.

 

Hvort sem flatormur er skorinn þversum eða langsum, eða jafnvel í fleiri hluta, verður hver hluti að nýjum ormi. Tilraunir hafa sýnt að sumar tegundir má skera í allt að 279 stykki sem hvert um sig þróar sig upp í nýjan, lífvænlegan orm.

 

LESTU EINNIG

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Fimm ráð vísindamanna til að lífið verði hamingjuríkara

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Maðurinn

Þráhyggja tekur heilann í gíslingu

Alheimurinn

Stjörnufræðingar leita langt eftir svörum: Er líf í alheiminum?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is