Getur það staðist…geta beinin verið svört?

Ég hef lesið að sumt fólk hafi svört bein og svartar tennur í stað hvítra. Er einhver fótur fyrir því?

BIRT: 21/01/2023

LESTÍMI:

2 mínútur

Það hljómar eins og eitthvað úr hryllingsmynd en til eru manneskjur með svört bein.

 

Hið undarlega fyrirbæri kemur fram hjá sjúklingum sem hafa verið meðhöndlaðir með lyfinu mínósýklíni. Lyfið er bæði bakteríudrepandi og bólgueyðandi og er því notað sem sýklalyf og gegn slitgigt, gelgjubólum og öðrum bólgusjúkdómum.

 

Mínósýklín er hins vegar ekki án aukaverkana og sjúklingar eiga á hættu á mislitun í vefjum og líffærum, þar með talið húð, varir og augu, sem og tennur og bein.

 

Litabreytingarnar geta verið svartar, grásvartar, gráar, blágrænar eða brúnleitar.

 

Þó að litabreytingar í húðinni geti gengið tilbaka eru þær varanlegar í beinum og tönnum. Vísindamenn áætla að yfir 20 prósent sjúklinga sem hafa tekið mínósýklín í meira en fjögur ár fái litabreytingar í munni eða beinum.

 

Vítamín hægir á mislitun

Flest tilfelli mislitaðra tanna uppgötvast hjá tannlækni en svörtu beinin koma oft fyrst fram í tengslum við aðgerð.

 

Dökkar litabreytingar á vefjum boðar venjulega ekkert gott en litabreyting frá mínósýklíni virðist ekki vera skaðleg. Ef læknir gefur þér mínósýklín gæti verið gott að taka inn C-vítamín til viðbótar en það dregur úr hættu á mislitun.

Gigtarlyf litar beinin svört

Niðurbrot lyfsins mínósýklíns, sem m.a. er notað gegn gigt og bólgum, getur valdið svörtum beinum.

1. Mínósýklín kemst í gegn

Lyfið mínósýklín (rautt) er einstaklega fituleysanlegt og kemst því auðveldlega inn í vefi og vökva líkamans. Þar binst það m.a. við hemóglóbín í blóði og kollagen í beinum.

2. Niðurbrot litar vef

Í beininu kemst mínósýklín í snertingu við súrefni og brotnar niður. Þetta leiðir til nokkurra svokallaðra kínínlíkra efna sem safnast fyrir í beinum og valda mislitun.

3. Mikilvægt vítamín verndar

Hægt er að ráða bót á myndun kínínlíkra efna í beinum með C-vítamíni. Vítamínið virkar sem andoxunarefni þannig að hægt er á oxun minósýklíns – og þar með litabreytingunni.

BIRT: 21/01/2023

HÖFUNDUR: Jonas Grosen Meldal

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: © Shutterstock & Lotte Fredslund

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is