Lifandi Saga

Hafa bifreiðar verið knúnar með gufu?

Í árdaga bifreiðarinnar í byrjun 20. aldar voru menn langt frá því sammála hvaða efni átti að knýja bifreiðar.

BIRT: 23/05/2023

Fjölmargir gufubílar í upphafi 20. aldar

 

Gufa var lengi vel vinsælasta eldneyti bifreiðaiðnaðarins en sem dæmi má nefna að alls 485 af þeim 909 bifreiðum sem skrásettar voru í Bandaríkjunum árið 1902 voru knúnar með gufu.

 

Allt frá 17. öld hafa uppfinningamenn gert tilraunir með gufuknúin ökutæki en það var þó ekki fyrr en upp úr árinu 1880 sem fjöldaframleiddar gufubifreiðar fóru að keyra á vegunum í Evrópu og Ameríku.

 

Í gufubifreiðum var nýtt margra áratuga reynsla úr járnbrautaframleiðslu og framan af þóttu gufubílar þeim bensínknúnu fremri.

Forsætisráðherra Englands Salisbury lávarður fékk far með hátækni gufubíl árið 1902.

Uppfinning rafknúna sjálfræsibúnaðarins olli hins vegar straumhvörfum þegar hann kom á markað árið 1912.

 

Það var bæði erfitt og varhugavert að ræsa bensínvél með handsveif og með sjálfvirka sjálfræsibúnaðinum þurfti einungis að styðja á hnapp. Gufubílvélar gátu ekki ekið af stað fyrr en að þó nokkrum tíma liðnum, því fyrst þurfti vatnið að sjóða.

Frá skófluhjóli til stimpilvélar – gufa knúði fyrstu bílana

1679: Leikfang Verbiests

Belginn Ferdinand Verbiest útbjó frumstætt ökutæki til að ganga í augun á kínverska keisaranum en ökutækið var knúið á þann veg að gufu var blásið inn í stórt skófluhjól sem svo knúði driföxulinn.

1769: Stríðsvörubíll Cugnots

Frakkinn Nicholas Cugnot ákvað að útbúa vörubifreið sem flutt gæti fallbyssur. Bifreið hans var sú fyrsta þar sem gufa var nýtt til að knýja stimpilvél.

1925: Hraðaksturstæki Dobles

Allt fram til ársins 1931 unnu bandarísku Doble bræðurnir að því að þróa áfram og betrumbæta gufubifreiðar sínar. Bifreið þeirra „Steamer“ komst upp í 140 km hraða á klst.

Fjöldaframleiðsla bifreiðaframleiðandans Fords gerði það jafnframt að verkum að bensínknúnar bifreiðar urðu bæði ódýrari og skilvirkari en þær gufuknúnu.

 

Næstu árin eftir að bensínknúnar bifreiðar komu á markað lokuðu verksmiðjur sem framleiddu gufubíla hver á fætur annarri. Síðasta verksmiðjan sem framleiddi gufubifreiðar, Doble, varð á endanum gjaldþrota og lagði upp laupana árið 1931.

 

Myndskeið: Sjáðu gufubíl bruna af stað:

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: BUE KINDTLER-NIELSEN

© getty images,© Roby & The Enthusiast Network/Getty Images,© Roby & The Enthusiast Network/Getty Images,

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.