Jörðin

Fimm verstu mengunarslys sögunnar

Eiturgas, kvikasilfur og þykk loftmengun. Maðurinn hefur orsakað mörg mengunarslys í gegnum tíðina og þau skæðustu fimm urðu völd að dauða rösklega 34.000 manns.

BIRT: 26/03/2023

Við viljum vara við óhugnalegum myndum neðar í greininni.

 

Stórir skammtar af asbestryki í lungum og banvæn kvikasilfurseitrun úr fiski.

 

Maðurinn hefur orðið valdur að mörgum hörmulegum mengunarslysum á jörðinni og verstu fimm slysin hafa kostað ríflega 34.000 mannslíf.

 

Rétt yfir helmingur þeirra lést af völdum sterkrar eiturlofttegundar í indversku stórborginni Bóphal árið 1984.

 

5. Libby, Montana, Bandaríkjunum 1919
400 dauðsföll.

Námuverkamenn í vermikúlít-námunni í borginni Libby í Montana, urðu á árunum 1919 til 1990 fyrir stórum skömmtum af asbestryki sem m.a. orsakaði lungnakrabba.

4. Minamata-veikin, Japan 1956
1.800 dauðsföll.

Metýlkvikasilfur í frárennslisvatni verksmiðju einnar leiddi af sér banvæna eitrun. Kvikasilfrið endaði í kræklingum og fiskum sem heimamenn lögðu sér til munns.

3. Tjernóbyl-slysið, Sovétríkjunum 1986
4.000 dauðsföll.

Alls 31 lést þegar sprenging varð í kjarnorkuverinu í Tjernóbyl. Næstu áratugi á eftir veiktust þúsundir af krabbameini í skjaldkirtli.

2. Lundúnaþokan mikla, Englandi 1952
Alls 12.000 dauðsföll.

Kalt háþrýstisvæði lá yfir Lundúnaborg og kom í veg fyrir að reykur frá verksmiðjum og kolaofnum bærist út í andrúmsloftið. Þetta hörmungarástand hafði í för með sér þykka mengunarþoku sem dró til dauða börn, gamalmenni og aðra með veikluð lungu.

1. Bhópal-slysið, Indlandi 1984
16.000 dauðsföll.

Eitraða lofttegundin Metýlísósýanat lak út úr bandarískri efnaverksmiðju í þéttbyggðu stórborginni Bhópal á Indlandi. Minnst 5.000 manns fórust samstundis og ríflega tíu þúsund, jafnvel allt að 25.000, létust af afleiðingum slyssins.

 

5. Libby, Montana, Bandaríkjunum 1919
400 dauðsföll.

Námuverkamenn í vermikúlít-námunni í borginni Libby í Montana, urðu á árunum 1919 til 1990 fyrir stórum skömmtum af asbestryki sem m.a. orsakaði lungnakrabba.

4. Minamata-veikin, Japan 1956
1.800 dauðsföll.

Metýlkvikasilfur í frárennslisvatni verksmiðju einnar leiddi af sér banvæna eitrun. Kvikasilfrið endaði í kræklingum og fiskum sem heimamenn lögðu sér til munns.

3. Tjernóbyl-slysið, Sovétríkjunum 1986
4.000 dauðsföll.

Alls 31 lést þegar sprenging varð í kjarnorkuverinu í Tjernóbyl. Næstu áratugi á eftir veiktust þúsundir af krabbameini í skjaldkirtli.

2. Lundúnaþokan mikla, Englandi 1952
Alls 12.000 dauðsföll.

Kalt háþrýstisvæði lá yfir Lundúnaborg og kom í veg fyrir að reykur frá verksmiðjum og kolaofnum bærist út í andrúmsloftið. Þetta hörmungarástand hafði í för með sér þykka mengunarþoku sem dró til dauða börn, gamalmenni og aðra með veikluð lungu.

1. Bhópal-slysið, Indlandi 1984
16.000 dauðsföll.

Eitraða lofttegundin Metýlísósýanat lak út úr bandarískri efnaverksmiðju í þéttbyggðu stórborginni Bhópal á Indlandi. Minnst 5.000 manns fórust samstundis og ríflega tíu þúsund, jafnvel allt að 25.000, létust af afleiðingum slyssins.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: NIELS HANSEN

Shutterstock, Sandro Tucci/Getty Images

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.