Lifandi Saga

Hve langan tíma tók munkana að afrita eina bók?

Áður en prentvélin var fundin upp voru bækur afritaðar með því að skrifa upp textann í munkaklaustrum. Þetta var umfangsmikið verk og því aðeins þeir ríku sem höfðu efni á bókunum.

BIRT: 11/07/2023

Áður en prentvélin var fundin upp voru bækur afritaðar með því að skrifa upp textann.

 

Þetta var umfangsmikið verk og munkar voru sérstaklega þjálfaðir til þess. Þeir voru að störfum meðan dagsljóss naut við í svonefndu scripotorium – skrifstofu klaustranna – þar sem þeir rituðu upp texta bókanna.

 

En munkarnir þurftu að gera margt annað eins og að klippa til bókfellið, blanda blekið, binda bækurnar saman og gera kápur.

 

Að lokum voru bækurnar sendar til munka sem voru sérhæfðir í að skreyta upphafsstafi – og að endingu til myndskreytara.

 

Það réðist af mörgum þáttum hve langan tíma tók munkana að afrita eina bók, m.a. af innihaldi og lengd bókar.

 

Oft bar við að munkarnir þurftu að afrita tungumál sem þeir skildu ekki til hlítar – t.d. forngrísku og hebresku – og skriftin þurfti að vera einsleit.

 

Tvær bækur á ári

Þetta var því afar tímafrek handavinna sem gat tekið marga mánuði.

 

Þumalputtareglan var sú að einn munkur gæti afritað tvær bækur á ári.

 

Sérstakar bækur eins og Biblían voru vandmeðfarnari og þurfti allt að 15 mánaða vinnu í að afrita hana. Fyrir vikið voru slík handrit einungis á færi efnuðustu manna.

 

Eftir að prentvélin kom til sögunnar um 1440 urðu bækur umtalsvert ódýrari. Meðan einn munkur gat afritað um þrjár til fjórar blaðsíður á dag, gat prentvélin prentað út meira en 3.000 blaðsíður.

Allt að 40 munkar lögðu nótt við nýtan dag við afritun bóka í stórum klaustrum.

 

Munkarnir voru undir miklu álagi að rita villulausan texta en rannsóknir hafa sýnt að miðaldabækur eru oft löðrandi í villum. T.d. slepptu munkar oft mörgum línum þegar þeir voru að skrifa upp bækur á tungumáli sem þeir ekki skildu

 

Spássíurnar voru oft nýttar til að kvarta. Munkarnir sem strituðu daglangt, þjáðust oft af bakverkjum og þurrki í augum, skrifuðu t.d.: „Mér er skítkalt“ og „Æ, bakverkirnir“ á spássíuna. Einn munkur var harla glaður við verklok: „Nú er ég búinn að afrita allt – í guðanna bænum skenkið mér drykk“.

 

Pennarnir voru gerðir úr m.a. málmi og fjöðrum fugla. Málmpennar gáfu þunna og nákvæma línu. Það var hægt að ydda pennana eftir þörfum hvers og eins.

 

Bókfellið var gert úr dýrahúðum sem voru sútaðar og strekktar. Stundum þurfti skinn af mörg hundruð dýrum í eina bók. Til að tryggja að gæðin væru sem mest héldu stærri klaustur eigin búfénað.

 

LESTU EINNIG

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.