Hve mikið hefur breska heimsveldið skroppið saman? 

Ekkert meginland án Breta – allt frá 16. öld ferðuðust landnemar frá bresku eyjunum til afskekktustu staða hnattarins og lögðu grunninn að stærsta ríki sögunnar.

BIRT: 13/07/2023

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Á hátindi stórveldistímans var breska heimsveldið stærsta ríki sögunnar. Á árunum í kringum fyrri heimsstyrjöldina náði þetta risavaxna nýlenduveldi yfir um fjórðung af öllu landi á jörðu – frá Ástralíu til Kanada og frá Jamaica til Indlands.

 

Fyrsta skrefið að þessu heimsveldi var tekið þegar á 12. öld þegar Englendingar lögðu undir sig Írland. Vaxtarverkir Breta jukust þó einkum á 16. öld og á næstu öldum þegar landkönnuðir, verslunarmenn og nýlendubúar af bresku eyjunum héldu út til allra afkima heims.

 

Myndskeið: Ris og fall Breska heimsveldisins

Á stórveldistíma sínum átti Stóra Bretland nýlendur á öllum meginlöndum heims.

Stríðið veikti Breta

Á árunum eftir síðari heimsstyrjöldina tók heimsveldið þó að riða til falls. Á öldunum áður höfðu sumar nýlendurnar – þ.á m. Kanada og Ástralía – náð sjálfstæði undan breskum yfirráðum og á 20. öld tóku þjóðernissinnar og aðskilnaðarsinnar að gera sig gildandi í mörgum öðrum nýlendum.

 

Heimsstyrjöldin hafði jafnframt dregið svo mikinn kraft úr Stóra-Bretlandi að landið bjó ekki lengur yfir þeim auðlindum sem til þurfti til að halda heimsveldinu saman.

 

Undir lok 7. áratugar liðinnar aldar höfðu nánast allar nýlendur slitið sig frá Stóra-Bretlandi. Í dag eru leifarnar af breska heimsveldinu nokkrar smáeyjar víðsvegar um hnöttinn, m.a. Bermuda og Falklandseyjar.

BIRT: 13/07/2023

HÖFUNDUR: EMRAH SÜTCÜ

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is