Þegar um árið 1770 var tinnugikks-skammbyssum breytt í einfalda kveikjara.
Þeir virkuðu í stórum dráttum eins og mekanísk útgáfa af eldfæri þar sem tinnusteinum var slegið saman til þess að mynda neista sem kveikti í eldfima efninu.
Það var síðan fyrst árið 1823 sem Johann Döbereiner fann upp fyrsta almenna kveikjarann sem virkaði með efnaferlum – hinn svonefnda Döbereinersches Feuerzeug.
Þýski efnafræðingurinn nýtti sér að það kviknar í vetni þegar það kemst í samband við platínu. Með þessum hætti var mögulegt að skapa eiginlega loga og ekki bara neista.
Þess vegna var nýja uppfinningin mun betri en t.d. eldfæri þess tíma og á fáeinum árum höfðu 20.000 kveikjarar selst í Þýskalandi og Englandi.
Döbereiner tryggði sér aldrei einkaleyfi á þessari snjöllu uppfinningu sinni en þýski athafnamaðurinn Heinrich Gottfried Piegler sá stórkostlega möguleika í gripnum.
Hann lét verksmiðjur sínar fjöldaframleiða kveikjara og er sagður hafa selt um milljón slíka á þriðja tug nítjándu aldar einum saman.
Kveikjarar sem byggðu á hönnun Döbereiners voru framleiddir til 1880 þar sem minni og snjallari gerðir komu á markað.
Á þessum tíma hafði kveikjarinn þó glatað markaðshlutdeild sinni til öryggiseldspýtna sem urðu ótrúlega vinsælar frá því upp úr 1850.
![docc88bereiner-illustration docc88bereiner-illustration](https://visindi.is/wp-content/uploads/2021/11/docc88bereiner-illustration.jpg)
Svona virkaði kveikjari Döbereiner
1. Ysta hólfið inniheldur brennisteinssýru.
2. Brennisteinssýran hvarfast við sínkið í innsta botnlausa hólfinu og myndar þannig vetni.
3. Botnlausa hólfið safnar saman vetninu sem þrýstist í átt að ventlinum.
4. Þegar ventillinn opnast streymir vetni yfir platínu. Efnin tvö hvarfast og það kviknar í vetninu.