Heimsmeistarmótið í knattspyrnu er í fullum gangi og stundum sjáum við ótrúleg skot þar sem boltinn sveigir yfir varnarmúrinn og í markið.
Knattspyrnumenn eyða löngum stundum í að æfa sig í að skrúfa boltann fram hjá eða yfir varnarvegg. Það er eina leiðin til að koma boltanum í markið þegar varnarveggurinn lokar beinni línu boltans í mark.
Ástæðan er fólgin í þeim sérstöku áhrifum sem snúningur boltans hefur á stefnu hans.
Snúningur breytir loftmótstöðunni
Til að nýta snúningsáhrifin þarf að skjóta boltanum þannig af stað að hann snúist um sjálfan sig. Það er gert með því að fóturinn skelli örlítið skáhallt á honum, t.d. aðeins hægra megin við miðjuna.
Þegar boltinn er kominn á ferð verður hann fyrir loftmótstöðu en mótstaðan hefur ekki sömu áhrif á báðum hliðum. Þegar hægri hlið boltans hreyfist í sömu stefnu og boltinn sjálfur verður loftmótstaðan meiri þeim megin. Vinstra megin er mótstaðan minni vegna þess að yfirborðið færir sig öfugt við stefnuna.
Loftstraumar fá boltann til að sveigja
Snúningsbolti breytir um stefnu vegna þess að loftmótstaðan er misjöfn.
1. Spark skapar snúning
Leikmaðurinn sparkar örlítið hægra megin í boltann þannig að hann snýst. Boltinn hreyfist ekki aðeins áfram heldur snýst líka um sjálfan sig.
2. Loftmótstaðan verður misjöfn
Vegna snúningsins verður loftmótstaðan minni vinstra megin. Loftið dregst aðeins inn á við fyrir aftan boltann.
3. Boltinn breytir um stefnu
Sveigja loftsins inn á við til vinstri skapar mótkraft – þau snúningsáhrif sem valda því að boltinn breytir um stefnu.
Afleiðingin verður sú að loftið vinstra megin dregst inn aftan við boltann. Þann myndast lægri loftþrýstingur vinstra megin við boltann en hægra megin. Loftþrýstingsmunurinn jafnast með því að boltinn dregst til vinstri og snúningsáhrifin eru einmitt fólgin í þessu.
Sú list að senda snúningsbolta er stunduð í mörgum íþróttagreinum, allt frá körfubolta til golfs. Í tennis og borðtennis skapa leikmenn snúning nánast í hverju höggi. Í þessum greinum sést skýrt hvernig boltinn eða kúlan skrúfast niður á yfirsnúningi en fer lengra á undirsnúningi.
