Kenning Hawkins sönnuð í tölvu

Með tölvulíkani af svartholi hafa vísindamenn nú sannað að svokölluð Hawkingsgeislun er takmörkuð en stöðug – rétt eins og Stephen Hawking sagði fyrir um.

BIRT: 05/06/2022

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Svarthol eru þyngstu efnisfyrirbrigði geimsins og svo kröftug að ekki einu sinni ljós kemst þaðan burt.

 

Það gildir þó ekki um svonefnda Hawkingsgeislun sem heitir eftir enska eðlisfræðingnum Stephen Hawking sem áleit að svartholin sendu frá sér takmarkað en stöðugt ljós.

 

Nú hafa ísraelskir vísindamenn sannreynt kenninguna með því að nota líkan í rannsóknastofu.

Svarthol eru þyngstu fyrirbrigði í alheiminum. Þyngdarkraftur þeirra er svo mikill að jafnvel ljós kemst ekki burtu.

Ský frumeinda

Þetta gervisvarthol var auðvitað ekki ekta, heldur líktu vísindamennirnir eftir aðstæðum við svarthol með því að þétta 8.000 frumeindir frumefnisins rubidíum.

 

Í stað ljóss notuðu þeir hljóðbylgjur. Rubidíum-frumeindir hreyfast hraðar en hljóðið og því sleppa hljóðbylgjur ekki frá því.

 

Þannig gátu þeir líkt eftir atburðahringnum kringum svarthol en sá hringur afmarkar það svæði sem ekkert kemst frá, ekki einu sinni ljós.

 

Vísindamenn kalla þetta atburðahring vegna þess að ógerlegt er að greina þá atburði sem verða innan hans.

8.000 frumeindir rubidíums gerðu kleift að líkja eftir aðstæðum umhverfis svarthol.

Stöðug geislun staðfest

Hawkingsgeislun frá ekta svartholi er í formi ljóseinda – í pörum. Önnur ljóseindin fellur inn í svartholið en hin sleppur.

 

Ísraelsku vísindamennirnir sáu hið saman gerast varðandi hljóðbylgjurnar. Þeir leituðu uppi pör af hljóðbylgjum og rannsökuðu atferli þeirra 97.000 sinnum á 124 dögum.

 

Niðurstaðan varð sú að hljóðbylgjurnar yfirgáfu gervisvartholið alveg jafnt og stöðugt – rétt eins og Stephen Hawking hafði sagt fyrir um.

BIRT: 05/06/2022

HÖFUNDUR: SØREN BJØRN-HANSEN

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is