Náttúran

Kóralrif vakna til lífsins

Hækkandi hitastig í hafinum og dauð kóralrif hafa um áraraðir verið vaxandi áhyggjuefni vísindamanna um heim allan. En nú sýna rannsóknir að sum rifin beita sniðugri aðferð sem gerir þeim kleift að vakna til lífsins aftur

BIRT: 04/05/2023

Kóralrifin eru oft nefnd regnskógar hafsins, enda eru þau heimkynni aragrúa sjávardýra og plantna.

 

Líffræðingar hafa þess vegna áhyggjur af því þegar kóralrif um allan heim verða að láta í minni pokann vegna hækkandi sjávarhita.

 

Kórallarnir ekki dauðir

Nú kemur í ljós að sum þeirra kóralrifja sem virðast dauð eru kannski öllu fremur í eins konar dvala.

 

Vísindamenn hjá Barcelonaháskóla á Spáni hafa uppgötvað að sumir kórallar búa yfir lífshæfni sem gerir þeim kleift að vakna til lífsins, jafnvel eftir mikla hitabylgju.

 

⇒Hitabylgjur i sjónum eggja kóralla í dvala

Kóralrifin virðast deyja alveg þegar sjórinn hitnar. En sum kóraldýr ná að lifa af með því að draga sig saman. Þegar kólnar vakna þau til lífsins á ný.

 

Farið með bendilinn yfir tölurnar til að lesa meira
1
Lifandi kóralrif: Kóraldýrin þrífast í svölu vatni

Holdýrin og þreifarar þeirra þekja rifið meðan sjórinn er svalur.

2
„Dautt“ kóralrif: Hitinn „drepur“ kóralrifið

Hár sjávarhiti kemur holdýrunum til að skreppa saman og draga sig niður í rifið.

3
Endurlífgað kóralrif: Kóraldýrin lifna við

Þegar hitastigið lækkar vaxa þessi litlu holdýr aftur og birtast á ný.

Í 16 ár fylgdust vísindamennirnir með þróun kóralrifja í Miðjarðarhafi og beindu sjónum sérstaklega að kórallategundinni Cladocora caesoitosa.

 

Þessi tegund hefur verið talin í mikilli hættu vegna þess hve hægt kórallarnir vaxa.

 

Það kom því mjög á óvart að einmitt þessi tegund skyldi geta jafnað sig á fáeinum árum.

 

Skreppa saman

Leyndardómur þessara kóralla felst í því að holdýrin skreppa saman og draga sig djúpt niður í kóralskelina þegar sjávarhiti verður of mikill.

 

Þannig haldast þau á lífi þótt rifið virðist alveg lífvana.

 

Þegar sjávarhiti lækkar aftur, teygja holdýrin sig upp aftur og breiða úr þreifurunum. Dýrin eru þó smávaxnari en áður og virðast eins konar yngri útgáfa af sjálfum sér.

Cladocora caespitosa – ,,dautt” og endurlífgað

„Dautt“ kóralrif árið 2006
 
Endurlífgað kóralrif árið 2017

Sams konar endurlífgunarhæfni var áður þekkt frá steingervingum af útdauðum kóraldýrum sem höfðu myndað smáar kóralskeljar ofan á gamlar en þetta er í fyrsta sinn sem fyrirbrigðið sést meðal núlifandi kóraldýra.

 

Af þessari uppgötvun leiðir að kórallar eru ekki jafn viðkvæmir fyrir skammtímasveiflum í sjávarhita og menn óttuðust en vísindamennirnir undirstrika þó að þetta dugi ekki til að bjarga kóralrifjunum ef hitastig sjávar hækkar áfram.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Jens Matthiesen

© ken ikeda madsen & shutterstock

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

NÝJASTA NÝTT

Tækni

Ormar spinna þræði sex sinnum sterkari en skothelt kevlarefni

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Ormar spinna þræði sex sinnum sterkari en skothelt kevlarefni

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Vinsælast

1

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

2

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

3

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

4

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

5

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

6

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

1

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

2

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

3

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

4

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

5

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

6

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Tækni

Brennandi gas gaf vélinni ofurkrafta

Maðurinn

Þessi tvö efni geta átt þátt í að lækka líffræðilegan aldur okkar

Lifandi Saga

Hin dularfulla María Magdalena var nákomin frelsaranum

Menning og saga

Múmía hræddi líftóruna úr vörðum

Náttúran

Topp 5: Hvaða könguló er stærst?

Náttúran

Tuttugu arma sædýr fannst við suðurskautið

Maðurinn

Styrktu alla þrjá þætti greindarinnar

Jörðin

Evrópsk ofureldstöð virðist undirbúa gos

Ormar spinna þræði sex sinnum sterkari en skothelt kevlarefni

Vísindamenn hafa skapað níðsterkt silki sem með seiglu og sveigjanleika gæti orðið valkostur við gerviefni á borð við pólýester og nælon.

Tækni

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is