Leyndardardómurinn um fljótandi fætur í Kanada

Á tólf árum finnast fimmtán mannsfætur við strendur Vancouver-eyju í Kanada. Allir í gúmmískóm eða gönguskóm. Sögusagnir um raðmorðingja lifa góðu lífi en þá taka vísindin sig til og leysa ráðgátuna.

BIRT: 05/04/2023

LESTÍMI:

2 mínútur

Árið 2007 fundu íbúar Bresku-Kólumbíu í Kanada, á aðeins einni viku, tvo mannsfætur við strendur Salish-hafsins í vesturhluta Kanada. Báðir í stærð 46, báðir í hlaupaskóm og hvorir tveggja hægri fótleggir.

 

Ári seinna fundust fimm nýir fætur og á næstu tólf árum skolaði alls fimmtán fótum á land án eigenda. Flestir fundust við strendur Salish-hafs en einnig hafði nokkrum fótum skolað á land við Pugetsund sem er suðurhluti sama innhafs, Ameríku megin við landamærin.

 

Lögreglan hóf þegar leit og sögusagnir um raðmorðingja voru fljótar að breiðast út. En með hjálp vísindanna fann lögreglan að lokum hinn raunverulega geranda – samspil flókinna hafstrauma, svangra krabba og nútíma skófatnaðar.

 

Að fljóta eða sökkva

Hvers vegna rak fæturna á land en eigendurna ekki?

 Hér fundust hinir mennsku fótleggir.

Annað hvort lágu lík hinna ólánsömu göngumanna falin einhvers staðar eða þá að þau höfðu sokkið. En af hverju sukku fætur þeirra þá ekki líka?

 

Rannsókn f árinu 1977 sýndi fram á að sjö af hverjum tíu líkömum drukknaðs fólks fljóta í hafinu, jafnvel þó að þau hafi ekkert súrefni í lungunum.

 

Rannsóknin sýndi hins vegar einnig að örlítill munur ákvarðar hvort dauður einstaklingur flýtur eða sekkur. Til dæmis getur blautur fatnaður dugað til að draga líkið til botns.

 

Í heitara vatni geta líkin þó flotið aftur upp á yfirborðið eftir einhvern tíma þegar líkaminn fer að rotna og mynda lofttegundir. En í köldu vatni fer annað ferli í gang sem umbreytir líkamsvef í feitt vaxkennt efni (adipocere).

 

Sýni af þessum fljótandi fótum sýndu greinilegar vefjabreytingar og vísindamennirnir komust að þeirri niðurstöðu að líkin hefðu sokkið.

 

En tveimur spurningum var samt ósvarað:

 

  • Af hverju flutu fætur hinna dauðu upp á yfirborðið?

 

  • Og af hverju gerðist það svona oft á sama stað í innhafi við vesturströnd Bandaríkjanna og Kanada?

 

Hræétandi skelfiskar nöguðu lappirnar af

Vísindamennirnir þurftu að komast að því hvað verður um lík í sjónum. En af siðferðilegum ástæðum var ekki hægt að nota látnar manneskjur í slíkum tilraunum.

 

Þess í stað sökktu þeir dauðum svínum í Salish-haf. Svínin sukku strax niður á um 100 metra dýpi og ofan í djúpinu biðu þeirra grimmúðleg örlög.

 

Á stuttum tíma voru svínin étin af gráðugum hræætum sjávar, eins og t.d. kröbbum, rækjum og humri.

 

En hræætur djúpsins kjósa frekar mjúkvef og þó að ökklar á mönnum séu fyrst og fremst gerðir úr mjúkvef, þá eru fæturnir það ekki.

 

Ökklarnir hafa því einfaldlega verið étnir og þannig losað fæturna frá líkamanum.

 

Þökk sé nýrri tækni við gerð hlaupaskóa, þar sem sólarnir innihalda meira loft en áður, munu fætur klæddir hlaupaskóm því fljóta upp á yfirborðið og reka á land – til skelfingar og hryllings fjörugöngumanna.

 

Flóknir hafstraumar halda fótunum á sama stað

Hinn mikli fjöldi nagaðra fóta á ströndum Bresku- Kólumbíu stafaði af því að vindur þar er fyrst og fremst aflandsvindur frá Kyrrahafi.

 

Vindarnir ásamt flóknum sjávarstraumum í Salish-hafi og Pugetsundi gerðu það að verkum að fæturna rak því ekki út úr flóunum.

 

Náttúran og dýralíf á þessu svæði buðu því upp á sérstaklega góðar aðstæður til að þessa fljótandi fætur án líkama rak þar á land.

 

Fyrst birt í maí árið 2021

BIRT: 05/04/2023

HÖFUNDUR: SØREN STEENSIG

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock, © Wikimedia Commons

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is