Draumurinn um að finna líf á Mars kynni nú að vera skrefi nær því að rætast eftir röð tilrauna hér á jörðinni.
Vísindamenn hjá Northwestern-háskóla og Uniformed Services-háskólanum hafa gert margar tilraunir þar sem þeir beindu mikilli geislun að bakteríum og sveppum til að athuga hve lengi þessar lífverur gætu lifað af á Mars.
Óvæntar niðurstöður þeirra eru birtar í tímaritinu Astrobiology
Þeir komust að þeirri niðurstöðu að bakterían deinococcus radiodurans gæti lifað í mörg hundruð milljón ár á rauðu plánetunni.
Vegna viðnámsþróttar bakteríunnar var henni gefið gælunafnið „Conan the Bacterian“ eftir söguhetjunni „Conan the Barbarian“.
Hörð lífsskilyrði á Mars
Lífsskilyrði á Mars eru vægast sagt afar slæm. Plánetan er alveg þurr og gróðurlaus, hefur ekkert segulsvið og gufuhvolfið er afar þunnt.
Á yfirborðinu dynur því látlaus skothríð hlaðinna efniseinda og útfjólublárra geisla sem myndu drepa flestar lífverur á skömmum tíma.
Yfirborð Mars er þurrt og hrjóstrugt. Það er erfitt að ímynda sér að vatn gæti hafa runnið yfir þetta yfirborð fyrir rúmum 2 milljörðum ára. Undir þessu þurra yfirborði gætu bakteríur leynst.
Í tilraunum sínum skutu vísindamennirnir róteindum og gammageislum að sex gerðum baktería og sveppa og líktu þannig eftir aðstæðum á Mars.
Harðgerðasta lífveran reyndist vera deinococcus radiodurans. Nánar tiltekið kom í ljós að þessi baktería þolir 140.000 gray sem er mælieining fyrir móttekna geislun, við Mars-aðstæður en djúpt í þurrum, frosnum jarðvegi. Þetta er 28.000 sinnum meira en nokkur manneskja gæti lifað af.
Væri bakterían deinococcus radiodurans sett beint á yfirborðið á Mars, dræpist hún á nokkrum klukkustundum.
Sé bakterían hins vegar á aðeins 10 sentimetra dýpi, gæti hún lifað af í 1,5 milljónir ára.
Það eru erfðir bakteríunnar sem gera hana einstaka.
Vísindamennirnir reyndu enn meira á þessar bakteríur og komust að þeirri niðurstöðu að á 10 metra dýpi í Mars-jarðvegi gætu þær lifað af í allt að 280 milljónir ára.
Það er uppbygging erfðamassans sem veldur geislunarþoli bakteríunnar. Litningar hennar og plasmíð eru þannig tengd að bakterían getur jafnharðan gert við sköddun af völdum geislunar.
Leitin að bakteríum
Fyrstu jarðvegssýnin frá Mars eru væntanleg til jarðar árið 2033 og í þeim munu vísindamenn leita vandlega að ævafornum, geislaþolnum bakteríum.
