Heilsa

Nýtt lyf gæti stöðvað þróun alzheimers

Nú gæti verið að fundist hafi efni sem geti stöðvað framrás þessa ólæknandi sjúkdóms. Það er þá í fyrsta sinn sem það tekst.

BIRT: 22/06/2023

Á heimsvísu þjást ekki færri en 55 milljónir af heilahrörnun og í 60-70% tilvika er alzheimer ástæðan. Víða um heim hafa vísindamenn lengi reynt að finna lyf sem geti stöðvað framrás þessa sjúkdóms.

 

Og á þeirri leið kynni nú að hafa verið stigið mikilvægt skref.

 

Í svonefndum þriðja fasa-tilraunum segja vísindamennirnir að tiltekið efni hafi náð að hægja á vitsmunahrörnun stórs hóps alzheimersjúklinga um 27% á 18 mánuðum.

 

Þetta kemur fram í fréttatilkynningu lyfjafyrirtækjanna Biogen og Eisai.

 

Í tilrauninni tóku 1.795 alzheimersjúklingar þátt, allir með sjúkdóminn á byrjunarstigi og tilraunin stóð í eitt og hálft ár.

 

Helmingur þátttakenda fékk sprautu með Lecanemab tvisvar í viku en hinn helmingurinn var sprautaður með lyfleysu.

Alvarlegar aukaverkanir

Við tilraunina skráðu læknarnir allnokkra áhættuþætti tengda Lecanemab.

 

  • 12,5% þeirra sem fengu lyfið, fengu heilabólgur.

 

  • 17% þeirra sem fengu lyfið, fengu vægar heilablæðingar.

 

  • En aðeins 3% þeirra sem fengu lyfið, fengu nokkur einkenni bólgna eða blæðinga.

 

  • Til samanburðar skráðu vísindamenn heilabólgur hjá 40% þeirra sem fengu lyfið aducanumab sem er viðurkennt í Bandaríkjum.

Í upphafi var nákvæmlega aðgætt hve langt sjúkdómurinn væri kominn og eftir á mátti sjá að þeir sem höfðu fengið lyfið stóðu sig 0,45 stigum betur á 18 stiga kvarða en þeir sem fengu lyfleysu.

 

En þótt niðurstöðurnar séu gleðjandi að sögn vísindamannanna, er rétt að bíða enn um sinn með fagnaðarlætin. Um þetta segir Steen Fredriksen yfirlæknir hjá heilabilunarrannsóknarstofnun Danmerkur:

 

„Við höfum einungis séð niðurstöðurnar í fréttatilkynningu frá lyfjafyrirtækjunum. Á grundvelli þeirra er ég þó hóflega bjartsýnn. Lyfið virðist hafa áhrif bæði á þróun sjúkdómsins og dæmigerð einkenni, svo sem minni sjúklinga og getu þeirra í daglegu lífi,“ segir hann.

 

Gæti verið fyrsta skrefið

Lecnemab er svokallað mótefni sem ræðst beint að prótíninu beta-amyloid sem safnast upp í klumpa og sumir vísindamenn telja orsök alzheimers.

 

Að því leyti minnir efnið á lyfið Aduhelm sem er viðurkennt í Bandaríkjunum. Öfugt við Aduhelm ræðst Lecanemab einnig á þá beta-amyloid-búta sem enn hafa ekki límt sig saman.

 

Reynist endanlegar niðurstöðurnar jafn góðar og úr þessari tilraun, gæti lyfið orðið hið fyrsta í Evrópu sem ekki einungis dregur úr þróun sjúkdómsins, heldur stöðvar hana.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: NANNA VIUM

© National Institutes of Health / Wikimedia Commons. © Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Moskítóflugur: Hvað elska þær og hvað hata þær?

Heilsa

Vísindamenn uppgötva óvænta orsök útbreiðslu krabbameins

Alheimurinn

Jörðin er að tæmast af málmum: Næst fer leitin fram úti í geimnum 

Náttúran

Geta plöntur fundið fyrir sársauka?

Tækni

Unnt er að breyta koltvísýringi og metangasi í hreinan orkugjafa með nýrri tímamótatækni

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is