Plágan fór á flug eftir 300 ár

Umfangsmiklar rannsóknir frá Englandi sýna að plágan náði að dreifast mun meira í Lundúnum eftir miðaldir.

BIRT: 03/04/2023

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Hópur vísindamanna frá McMaster University í Kanada ályktaði í rannsókn sinni að plágan í ensku höfuðborginni London hafi breiðst út um fjórum sinnum hraðar á 17. öld en á 14. öld, þegar plágan kom fyrst til Englands.

 

Þetta teymi vísindamanna sem samanstóð af tölfræðingum, líffræðingum og erfðafræðingum rannsakaði þrjár gerðir skriflegra heimilda:

 

Persónulegar erfðaskrár, kirkjubækur og opinberar dánartölur sem yfirvöld í Lundúnum skráðu niður.

Eitt einkenni Svarta dauða voru stór kýli.

Erfðaskrár sýna hraðari smitdreifingu

Opinberar dánartölur voru ekki skráðar í stórborginni fyrir 1538. Til að komast að því hve hratt sjúkdómurinn dreifðist á 14. öld báru sérfræðingarnir saman skráð andlát við fjölda ritaðra erfðaskráa meðan á pestinni stóð á 17. öld.

 

Tölurnar úr hvoru tveggja fylgdust að og vísindamenn litu því næst á aukningu í erfðaskrám frá 14. öld og niðurstaðan var greinileg: Á 14. öld í London tvöfaldaðist fjöldi smitaðra á 43 dögum, meðan tvöföldun smita á 17. öld var einungis 11 dagar.

 

Vísindamennirnir telja að meira þéttbýli í Lundúnum, verri lífsskilyrði og kaldara loftslag hafi skipt verulegu máli í þessari hröðu dreifingu smita.

 

Svartidauði barst tvisvar sinnum til Íslands á 15. öld, árin 1402 og 1495. Þetta var angi pestarinnar í Evrópu. Afleiðingar reyndust hræðilegar og talið er að um helmingur þjóðarinnar hafi látið lífið í farsóttunum.

BIRT: 03/04/2023

HÖFUNDUR: ANDREAS ABILDGAARD

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is