Tækni

Rauðhærðir eru með erfðafræðilega yfirburði

Rauðhærðir eru bráðlátir, viðkvæmir og þola engan sársauka. Enginn hörgull er á sögusögnum en rannsóknir hafa sýnt að „rauðhærða“ genið leiðir af sér mjög sérstaka eiginleika.

BIRT: 11/10/2022

Julianne Moore, Mick Hucknall, David Caruso og Gillian Anderson ættu öll að standa í þakkarskuld við pínulítinn erfðavísi sem kallast MC1R.

 

Erfðavísir þessi ber nefnilega ábyrgð á rauðum lokkunum sem hafa átt stóran (ef ekki allan) þátt í að þessir þekktu leikarar og söngvarar slógu í gegn í kvikmyndum og á sviði.

 

Fyrrgreindur erfðavísir hefur að öllum líkindum áhrif á annað og meira en háralitinn, ef marka má rannsóknir á sérkennum rauðhærðs fólks.

 

Lifa rauðhærðar, freknóttar konur lengur?

Alls 12.000 rauðhærðar, freknóttar konur voru bornar saman við aðrar 12.000 konur, með „hefðbundið“ norrænt litarhaft, yfir 25 ára tímabil.

 

Rannsóknirnar sem gerðar voru við Karolinska sjúkrahúsið í Stokkhólmi, gefa til kynna að rauðhærðar, freknóttar konur hafi forskot á hinar hvað áhrærir meðalævilengd.

 

Dánartíðni rauðhærðu kvennanna er nefnilega átta prósentum lægri en í samanburðarhópnum. Rauðhærðar konur, yfir 54 ára að aldri, munu að meðaltali lifa 3,2 mánuðum lengur en konur úr hinum hópnum, ef marka má niðurstöður rannsóknarinnar.

 

Í samanburðinum er ekki tekið tillit til almenns heilsufars, reykinga, tekna, menntunar og hjúskaparstöðu. Þessar breytur höfðu með öðrum orðum ekki áhrif á samanburðinn. Það átti hins vegar við um getu þeirra rauðhærðu til að framleiða D-vítamín, ef marka má vísindamennina.

 

Fólk með ljósustu húðina, húðgerð 1, er nefnilega betur í stakk búið til að framleiða D-vítamín en aðrir með dekkri húð. Fyrir vikið fær rauðhært, freknótt fólk frekar D-vítamín í líkamann en annað fólk og þetta vítamín skiptir einmitt sköpum fyrir ónæmiskerfi okkar.

 

Það er þó ekki einungis tekið út með sældinni að vera rauðhærður og freknóttur, því rannsóknin leiddi jafnframt í ljós að umræddum konum var 59% hættara við að látast af völdum húðkrabbameins en öðrum.

Tveir hundraðshlutar eru rauðhærðir

Rautt hár er sjaldséð áheimsvísu. Vísindamenn telja að í mesta lagi tvö prósent heimsbyggðarinnar skarti rauðum lokkum.

Rauðhærðir þola sterkan mat

Rauðhært fólk hefur orð á sér fyrir að þola síður sársauka en aðrir og að þurfa (hugsanlega fyrir bragðið) meiri deyfingu í tengslum við aðgerðir.

 

Tilraunir sem gerðar voru við háskólann í Álaborg í Danmörku árið 2011 leiddu hins vegar í ljós að rauðhærðir bregðast einvörðungu meira við tilteknum sársauka, í líkingu við tannpínu og gífurlegan kulda.

 

Vísindamenn vita enn sem komið er ekki hvers vegna erfðavísir rauða hársins hefur áhrif á sársaukaþröskuldinn.

Erfðavísirinn sem leiðir af sér rautt hár, MC1R, hefur jafnframt öðrum hlutverkum að gegna í líkamanum en hann ákvarðar m.a. hvernig heilinn bregst við sársauka.

 

Ýmsar tilraunir hafa gefið til kynna að rauðhærðir séu viðkvæmari fyrir sársauka þegar þeir snerta eitthvað kalt og að sársaukaþröskuldurinn sé hærri ef þeir brenna sig.

 

Þá er jafnframt erfiðara að deyfa rauðhært fólk og það hefur þörf fyrir aukinn skammt verkjalyfja til að halda verkjum í skefjum.

 

Í tengslum við stungur, þrýsting og sérlega sterka fæðu, þá virðist rauðhært fólk hins vegar hafa aukið viðnámsþol miðað við marga aðra.

Rauðhærðir kunna að vera betri gáfum gæddir

Ef marka má danska vísindamenn virðist MC1R eiga þátt í mikilvægri starfsemi heilans, ásamt undirhópunum MC2R, MC3R og MC4R.

 

Hugsanlegt er að erfðavísirinn sé beinlínis tengdur gáfnafari. Bresk-amerísk rannsókn leiddi í ljós að rauðhærðir eru fjórum sinnum líklegri til að gegna starfi stjórnenda en aðrir á sama sviði.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: CARSTEN NYMANN

Shutterstock

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.