Þú getur dáið úr ástarsorg
SATT: Hugtakið ,,brostið hjarta“ fékk nýja merkingu árið 1990 þegar japanskir læknar uppgötvuðu að hjartað breytti um lögun hjá sumum sem syrgðu.
Síðan þá hafa rannsóknir sýnt að hjörtu sumra verða næstum lömuð af sorg ef viðkomandi hefur til dæmis missa maka.
Brostið hjarta heilkennið verður til þegar líkaminn bregst við áföllum með því að losa streituhormón í blóðrásina.
Hormónin gera það að verkum að hjartað slær hraðar og æðar líkamans dragast saman.
Þegar æðar í kringum hjartað þrengjast flytja þær minna súrefni til hjartans en venjulega og það kallar á mikinn brjóstverk. Ástandið hverfur venjulega eftir viku.
2. Hjartað er alltaf vinstra megin
ÓSATT: Af og til mæta sjúklingar á bráðamóttökuna og fá lækna til að efast um allt sem þeir hafa lært.
Einn þeirra var 22 ára Nígeríumaður sem hafði óútskýrða verki vinstra megin í maganum.
Ef sársaukinn hefði verið hægra megin hefðu læknarnir ekki hikað eina sekúndu við að meðhöndla hann vegna botnlangabólgu.
Þsð var ekki fyrr en eftir margra ára, sáran sársauka að það rann það upp fyrir læknunum að öll líffærin snéru öfugt.
Þetta er frekar sjaldgæft og kallast situs inversus. Ástandið var ekki hættulegt – í raun eru mörg okkar með gen sem geta gefið börnum okkar öfug innri líffæri. U.þ.b. einn af hverjum 10.000 fæðist þannig.
Annað ástand vegna staðsetningar hjartans er Cantrell‘s Pentalog heilkennið. Börn fæðast með líffæri sem eru ekki aftan við rifbeinin. Í myndbandinu hér að ofan má sjá átta ára stelpu með Cantrell’s Pentalog en hjarta hennar er aðeins verndað af þunnu húðlagi.
3. Ástfangna hjartað þitt slær hraðar
SATT: Fimmta hluta úr sekúndu. Það tekur svo stuttan tíma að verða ástfanginn.
Ástandið birtist í heilanum, þar sem efnafræðileg skammhlaup hefur áhrif á allan líkama okkar, þannig að hann fær fiðrildi í magann og bringan hamast þegar við sjáum okkar heitelskaða/elskuðu.
Heilinn hefur samskipti við líkamann í gegnum rafboð sem fara um taugar til mismunandi líkamshluta.
Í ástarbríma sendir heilinn boð til svokallaðra nýrnahettna svo þær seyti adrenalíni í blóðið.
Í hjartanu binst adrenalínið við sérstaka viðtaka þannig að það slær ekki aðeins hraðar heldur einnig með meiri krafti en áður.
4. Íþróttamenn hafa stór hjörtu
SATT: Hjartað er vöðvi sem stækkar við æfingar.
Þegar íþróttamaður fer í æfingabúðir eykst álag á vöðva líkamans og þeir þurfa því meira súrefni sem þeir fá í gegnum blóð frá hjartanu.
Hjörtu afreksíþróttamanna verða því að dæla betur og hraðar en áður og því stækkar vöðvaveggir hjartans til að geta haldið í við átök líkamans.
5. Vín er hollt fyrir hjartað
ÓSATT: Orðspor rauðvíns er því miður aðeins of gott til að vera satt. Mýtan varð til þegar vísindamenn uppgötvuðu að Frakkar drukku heilu rauðvínsflöskurnar og borðuðu fitu en fengu sjaldan hjarta- og æðasjúkdóma.
Í rauðvíni fundu vísindamenn efnið resveratról, andoxunarefni sem er einnig að finna í t.d. vínberjum, súkkulaði og hindberjum. Sýnt var fram á að lyfið verndaði lítillega gegn hjarta- og æðasjúkdómum í tilraunum með músum.
Seinna kom þó í ljós að mýsnar höfðu fengið 1000 sinnum magn efnisins en það sem fannst í rauðvínsglasi.
Við verðum því að drekka um 1000 glös af rauðvíni á dag til að ná þessum verndandi áhrifum.
6. Hjartastuð kemur hjarta af stað sem er hætt að slá
Ósatt: Höggið frá hjartastuðtækinu er svo öflugt að líflaus líkaminn hristist.
Rafmagnið frá tækinu kveikir þó aðeins líf í sjúklingnum ef hjarta hans hefur ennþá einhverja rafvirkni og hefur ekki stöðvast að fullu.
Hjartslátturinn er knúinn áfram af rafboðum sem fara um milljónir vöðvafrumna líkamans og valda því að þær dragast saman.
Kippirnir hefjast í litlum hnút í hjartanu og dreifast þaðan. Ef þessi hnútur missir taktinn getur öflugt rafstuð stundum endurstillt frumurnar þannig að þær finni taktinn aftur.
