Maðurinn

Þarmur þinn iðar af lífi

100 billjónir – svo margar örverur eru á ferðinni í þörmum þínum. Skríðið með niður í þetta langa líffæri sem getur stjórnað fjölmörgu, allt frá matarlyst þinni til heilbrigðis.

BIRT: 06/10/2022

Sýking: Magasársbaktería leiddi til Nóbelsverðlauna.

Árið 1982 uppgötvuðu vísindamennirnir Barry J. Marshall og J. Robin Warren að magasár stafar af bakteríunni Helicobacter pilori. Uppgötvunin umbylti meðferð á magasári og árið 2005 hlutu vísindamennirnir tveir Nóbelsverðlaunin í læknisfræði.

BrisHormón dreifir krabbameini

Hormónið cholecystokinin (CCK) er framleitt í þörmunum og stýrir jafnan seytingu galls og framleiðslu efnahvata í brisinu. En tilraunir á músum sýna að hormónið á einnig sinn þátt í dreifingu á krabbameini í brisi.

FlutningarSmáþarmarnir fylla blóðið af næringu

Netverk æða skila blóði til smáþarmanna. Smáþarmarnir eru þaktir slímhimnu og litlum totum að innanverðu. Í gegnum smáþarmatoturnar er meltur matur færður yfir í blóðið sem flytur næringarefnin áfram um líkamann.

Þarmabotti: Ætur róbóti vaktar þarmana

Vísindamenn í Sviss hafa þróað ætan róbóta úr gelatíni sem svignar þegar hann verður fyrir vökva eða lofti. Þessi niðurbrjótanlegi róbótaarmur verður notaður í að vakta þarmana, skila lyfjum á rétta staði og aðstoða við skurðaðgerðir.

Magaverkir E: Coli getur bæði hjálpað og drepið

Coli er samheiti fyrir hóp baktería sem finnast í þörmum manna. Þær hamla bakteríum sem valda sýkingum en sum afbrigði geta einnig orsakað heiftarlegan niðurgang sem veldur dauða milljóna manna á ári hverju.

Blóðleifar: Rafræn pilla berst gegn magasári

Vísindamenn við MIT hafa þróað rafræna pillu sem getur barist gegn blæðandi magasári. Pillan inniheldur hollt afbrigði af E. Coli-bakteríunni og getur sent boð til tölvu um hvar í maganum blæðingar eiga sér stað.

Saltsuga: Smáþarmarnir eru einn stór svampur.

Smáþarmarnir líkjast stóru fituríku röri en virka í raun eins og svampur sem sogar vatn og salt úr matnum. Hreyfingar smáþarmanna sjá til þess að flytja saurinn síðustu leið út í endaþarminn.

Sýking: Magasársbaktería leiddi til Nóbelsverðlauna.

Árið 1982 uppgötvuðu vísindamennirnir Barry J. Marshall og J. Robin Warren að magasár stafar af bakteríunni Helicobacter pilori. Uppgötvunin umbylti meðferð á magasári og árið 2005 hlutu vísindamennirnir tveir Nóbelsverðlaunin í læknisfræði.

BrisHormón dreifir krabbameini

Hormónið cholecystokinin (CCK) er framleitt í þörmunum og stýrir jafnan seytingu galls og framleiðslu efnahvata í brisinu. En tilraunir á músum sýna að hormónið á einnig sinn þátt í dreifingu á krabbameini í brisi.

FlutningarSmáþarmarnir fylla blóðið af næringu

Netverk æða skila blóði til smáþarmanna. Smáþarmarnir eru þaktir slímhimnu og litlum totum að innanverðu. Í gegnum smáþarmatoturnar er meltur matur færður yfir í blóðið sem flytur næringarefnin áfram um líkamann.

Þarmabotti: Ætur róbóti vaktar þarmana

Vísindamenn í Sviss hafa þróað ætan róbóta úr gelatíni sem svignar þegar hann verður fyrir vökva eða lofti. Þessi niðurbrjótanlegi róbótaarmur verður notaður í að vakta þarmana, skila lyfjum á rétta staði og aðstoða við skurðaðgerðir.

Magaverkir E: Coli getur bæði hjálpað og drepið

Coli er samheiti fyrir hóp baktería sem finnast í þörmum manna. Þær hamla bakteríum sem valda sýkingum en sum afbrigði geta einnig orsakað heiftarlegan niðurgang sem veldur dauða milljóna manna á ári hverju.

Blóðleifar: Rafræn pilla berst gegn magasári

Vísindamenn við MIT hafa þróað rafræna pillu sem getur barist gegn blæðandi magasári. Pillan inniheldur hollt afbrigði af E. Coli-bakteríunni og getur sent boð til tölvu um hvar í maganum blæðingar eiga sér stað.

Saltsuga: Smáþarmarnir eru einn stór svampur.

Smáþarmarnir líkjast stóru fituríku röri en virka í raun eins og svampur sem sogar vatn og salt úr matnum. Hreyfingar smáþarmanna sjá til þess að flytja saurinn síðustu leið út í endaþarminn.

P. HAWTIN, UNIVERSITY OF SOUTHAMPTON/SPL, DAVID PARKER/SPL , SUSUMU NISHINAGA/SPL , Jun Shintake et al./NCCR, STEPHANIE SCHULLER/SPL

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.