Náttúran

Svartar fjaðrir gefa aukaorku

Sjófuglar með svartar fjaðrir á vængjunum hafa loftaflfræðilegt forskot á þá hvítvængjuðu. Liturinn hefur þýðingu varðandi loftmótstöðu.

BIRT: 31/05/2022

Nýjar rannsóknir, sem koma á óvart, sýna að það er ekki aðeins stærð og lögun vængjanna sem ákvarða flughæfnina. Liturinn skiptir líka máli.

 

Áratugum saman hafa fuglafræðingar undrast að sjófuglar sem ferðast um mjög langan veg hafa svartar fjaðrir í vængjum. Til að finna skýringu á þessu ákváðu þróunarlíffræðingar hjá Ghentháskóla í Belgíu að rannsaka fyrirbrigðið betur.

 

Fyrst tókst þeim að staðfesta grun fuglafræðinga með því taka saman 324 tegundir sjófugla og bera svo saman flughæfni þeirra og liti á vængjum. Þarna reyndist vera ákveðið samhengi. Fuglar með dekkri vængi eru einfaldlega hæfari til flugs

Hámörkuð flughæfni

Beinabygging, vöðvar og litir eru sérhæfð fyrir líf í loftinu.

Ofurlétt bein

Til að spara þyngd eru bein fugla ekki gegnheil. Þversniðið minnir á þéttriðið net og beinin verða þannig bæði sterk og létt.

Öflugir vöðvar

Mjög sterkir brjóstvöðvar gera fuglinum kleift að hreyfa vængina af nákvæmni, hratt og af miklum krafti.

Heppilegur fjaðralitur

Ný rannsókn sýnir að svartar fjaðrir í vængjum hita loftið örlítið og vængurinn smýgur því léttilegar í gegn.

 Að þessu loknu rannsökuðu líffræðingarnir uppstoppaða vængi, m.a. af súlum í vindgöngum. Við mismunandi vindaðstæður voru gerðar tilraunir með mismikla innrauða geislun, sem látin var tákna hitageislun frá sólinni.

 

Tilraunirnar leiddu í ljós að svartir vængir, sem drekka í sig meiri hitageislun, gefa forskot varðandi mótstöðuna sem vængurinn mætir á leið sinni um loftið.

 

Munurinn reyndist vera heil 20% og það sparar fuglunum mikla orku.

 

Niðurstöðurnar auka ekki aðeins skilning fuglafræðingu á þýðingu lita á fjöðrum fugla. Ef dökkir vængir spara fuglum orku, hlýtur hið sama að gilda t.d. um dróna og flugvélar.

 

Nú eru flestar farþegaflugvélar annaðhvort hvítar eða ljósar á lit, einmitt til að draga úr hitun, en það kynni að breytast.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Ebbe Rasch

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Heilinn sér andlit alls staðar og meðhöndlar þau öll eins

Náttúran

90 sekúndur til dómsdags: Viðbúin gegn hamförunum?

Náttúran

Vísindamenn undrandi: Svona myndast stærstu sandöldur heims

Náttúran

Stiklað á stóru um lotukerfið á 10 mínútum

Náttúran

Forneðlur lágu á eggjunum

Náttúran

Hve þungt er ljósið?

Maðurinn

Er til fólk sem skynjar ekki sársauka?

Maðurinn

Eru sjóböð að vetri heilsusamleg?

Maðurinn

Fyllerí: Svona slævir áfengi heilann

Alheimurinn

Hjarta Plútós varð til eftir árekstur

Lifandi Saga

Hvenær var skák fundin upp?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is