Veita joðtöflur vernd gegn geislavirkni?

Ef kjarnorkusprengja springur eða kjarnakljúfur bráðnar, getur joð þá veitt okkur vörn gegn geislavirkni?

BIRT: 15/05/2022

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Kjarnorkusprengjur leysa ekki aðeins úr læðingi gríðarmikla sprengingu og sjóðheitt hitastig, heldur einnig mikla geislavirkni. Í raun réttri á geislunin þátt í 15% af orkulosuninni sem orsakast af völdum kjarnorkusprengju.

 

Geislavirkni getur haft ýmiss konar skaðleg áhrif á líkamann, háð styrknum – allt frá hárlosi og slælegu ónæmiskerfi, yfir í skemmdir á erfðaefni, frumum, æðum og líffærum.

 

Geislunin felur m.a. í sér geislavirkt joð sem gerir það að verkum að skjaldkirtlinum stafar sérlega mikil ógn af. Kirtillinn tekur í sífellu upp joð fyrir framleiðslu á mikilvægum hormónum en getur hins vegar ekki greint á milli joðs á stöðugu formi og geislavirkra afbrigða.

 

Ef líkaminn fær í sig geislavirkt joð fær það þess vegna upptöku í skjaldkirtlinum sem m.a. eykur hættuna á krabbameinsmyndun.

 

Töflur halda geisluninni frá líkamanum

Hægt er að halda geislavirka joðinu undan með töflum. Stórir skammtar af joðtöflum sem fela minnst í sér 50 mg, innihalda stöðugt joð í formi kalíumjoðs sem mettar skjaldkirtilinn með joði. Með þessu má koma í veg fyrir að líkaminn taki í sig geislavirka afbrigðið sem þess í stað er losað úr líkamanum gegnum nýrun.

 

Joðtöflur veita hins vegar ekki vörn gegn öðrum geislavirkum efnum af völdum geislavirks úrfellis, svo sem eins og sesín-137 og strontín-90 og töflurnar myndu því ekki veita fullkomna vörn ef til kjarnorkuleka kæmi.

BIRT: 15/05/2022

HÖFUNDUR: Jonas Grosen Meldal

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is