1. Þær eru sérhannaðar fyrir þig
Martröð sem þú færð á einmitt að vekja þér ótta. Það sem er þér martröð getur þess vegna verið hversdagslegur draumur í augum einhverra annarra. Þetta veldur því líka að manni getur fundist skrýtið að heyra fólk lýsa martröðum sínum.
2. Þú þekkir alla sem koma við sögu
Allir sem koma við sögu eru fólk sem þú hefur séð áður. Þetta getur verið fólk sem þú hefur bara séð á götu eða í sjónvarpi en aldrei alveg bláókunnugt fólk.
3. Forðastu áfengi og spennu
Erfiðir draumar standa oft í samhengi við lélegan svefn. Reyndu þess vegna að slaka sem best á og sleppa mikilli drykkju ef þú vilt ekki fá martröð.
Slepptu líka snakkinu áður en þú ferð að sofa. Það getur valdið þér martröð, vegna þess að það kemur af stað brennslu sem truflar svefninn.
4. Þegar augnlokin titra
Martröð kemur í REM-svefni – þeim hluta svefnsins, þegar okkur dreymir.
Að meðaltali erum við í REM-svefni fjórum til fimm sinnum yfir nóttina.
5. Blindir fá líka martraðir
Það er ekki nauðsynlegt að sjá hinar óhugnanlegu persónur í martröðinni.
Það er nóg að þekkja fólk á lykt eða heyra hann eða hana tala. Blindir fá líka martraðir en skynja þær með öðrum skilningarvitum en sjóninni.
6. Flótti og fát
Margar rannsóknir hafa verið gerðar til að greina um hvað martraðardraumar snúist helst. En niðurstöðurnar hafa reynst margvíslegar.
Sumt hefur þó reynst koma fyrir í flestum rannsóknum: Að vera á flótta, hrapa eða missa einhvern nákominn.
Það er líka nokkuð algengt að fólki þyki sem það sé nakið á almannafæri.
7. Draumurinn verður ljóslifandi
Það einkennir martraðir að við vöknum.
Og þegar við vöknum í miðjum draumi, munum við hann betur en ella. Þess vegna getur verið erfiðara að gleyma þessum draumum.
8. Gera þér gott
Líkamlega má kalla þetta fyrirbrigði hollt.
Martröð fær maður í REM-svefni, þegar heilinn stýrir blóðrásinni til útlimanna en í minna mæli til sjálfs sín. Þetta endurnærir því líkamann.
Streituhormón, ónæmiskerfið og blóðþrýstingurinn eru meðal þess sem þessi svefn gerir gott. Þér er því óhætt að sofa bara áfram í gegnum martraðirnar. Þær gera þér gott.
9. Hafa orðið innblástur að list
Martraðir hafa veitt mörgum listamönnum innblástur.
Þeirra á meðal má nefna að hrollvekjurithöfundurinn Stephen King er undir sterkum áhrifum af sínum eigin ógnvekjandi draumum. Hið sama gilti um Salvador Dali (á myndinni).
10. Geta valdið svefnleysi
Ef þú færð oft miklar martraðir getur það leitt til langvarandi svefntruflana (Nigthmare disorder).
Fyrirbrigðið lýsir sér í svefnleysi sem stafar af ótta við að sofna og fá martröð.
11. Sumir hrífast með
Það eru ekki aðeins neikvæðar tilfinningar sem tengjast martröðum.
Svefnsérfræðingar hafa rekist á fólk sem þykir skítt að vakna upp af martröð. Þetta fólk upplifir martröðina sem spennandi – rétt eins og það væri að leika í hryllingsmynd.
12. Allar þessar tilfinningar
Ótti er ekki sú tilfinning sem mest ber á.
Rannsóknir sýna að fólk sem fær martraðir finnur mest fyrir ruglingslegu fáti, sektarkennd og viðbjóði áður en það vaknar upp í svitakófi.
13. Martraðir breyta hegðun
Draumar um t.d. flugvélar að hrapa eða lest sem verður fyrir sprengjuárás, koma fólki iðulega til að breyta ferðaáætlunum eða jafnvel hætta við ferðir.
Það sýnir rannsókn hjá Carnegie Mellon-háskóla og Harvardháskóla.
