Lifandi Saga

3 furðuleg dæmi um óþarfa prinsa

Harry Bretaprins er ekki fyrsti konungborni einstaklingurinn sem þurft hefur að viðurkenna að ekki er alltaf auðvelt að vera „til vara“. Sagan sýnir að hefur það oft endað með morðum, samsæri og konungsríkjum sem lögð voru í rúst. Við höfum tekið saman þrjú dæmi um slíka atburði.

BIRT: 13/07/2023

1. Filippus – Frakklandi

Ríkisarfi númer tvö klæddist kvenmannsfötum

Loðvík 14. (til vinstri) og Filippus (til hægri). Það voru aðeins tvö ár á milli prinsanna tveggja en þeir fengu mjög ólíkt uppeldi, þar sem móðirin klæddi Filippus t.a.m. í stelpuföt.

Frakkland er eina landið í heiminum sem hefur haft opinberan titil fyrir elsta bróður konungsins – Monsieur. En það eru ekki margir monsieurs sem hafa verið eins fjarlægir hásætinu og Filippus, bróðir Loðvíks 14., betur þekktur sem sólkonungurinn.

 

Þar sem móðir bræðranna, Anna frá Austurríki, hafði þjálfað Loðvík til að stjórna og að framtíðarvald hans væri Guðsgjöf, hafði hún aðrar aðferðir með Filippus.

 

Drottningin kallaði son sinn „litlu stelpuna sína“ og klæddi hann í stelpuföt, jafnvel þegar hann var orðinn ungur maður. Hún hvatti hann meira að segja til að fara á samkvæmisdansleiki klæddur sem kona.

 

Fataval Filippusar olli slúðri við frönsku hirðina. Það var glæpur að vera samkynhneigður en bróðir konungs gerði lítið til að fela kynhneigð sína og sængaði hjá fjölda ungra aðalsmanna.

LESTU EINNIG

Hann hafði þó um árabil sérstaklega náið samband við Filippus af Lorraine sem á þeim tíma var lýst sem manni „algjörlega án siðferðis“.

 

Árið 1670 fékk Henrietta, eiginkona Filippusar, nóg af augljósu framhjáhaldi hans og sannfærði Loðvík 14. um að vísa Filippusi frá Lorraine til Rómar. Filippus var reiður og flutti alla fjölskylduna langt frá París. Stuttu síðar lést Henrietta skyndilega og sagði á dánarbeði sínu að eitrað hefði verið fyrir henni.

 

Loðvík 14. grunaði bróður sinn en ekkert var hægt að sanna. Það sem eftir var ævinnar lifði Filippus í skugga hins volduga sólkonungs og þegar hann lést árið 1701 ríkti eldri bróðirinn enn.

2. Kristófer II Danmörku

Óhæfur yngri bróðir veðsetti jörðina

Kristófer II tók við ríki í mikilli kreppu en gerði ekkert nema auka á kreppuna.

Þegar danski konungurinn Erik Klipping var myrtur við dularfullar aðstæður í Finderup Lade árið 1286 fór hásætið til elsta sonar hans Erik Menved. En litli bróðirinn Kristófer var sannfærður um að konungskórónan myndi passa sér betur.

 

Sem betur fer fyrir Kristófer varð konungur mjög fljótt óvinsæll sökum mikillar eyðslu og tæmdi nær ríkissjóðinn, á meðan íbúarnir sultu. Fljótlega fór Kristófer að leggja drög að samsæri ásamt fjölmörgum óvinum bróður síns. Hann myndaði bandalag með sænskum hertogum, Hákoni 5. Noregskonungi og þýskum greifa.

 

En á einhvern ótrúlegan hátt frétti Eriks Menveda að þessu og því varð Kristófer að flýja land árið 1315. Árið 1318 fluttist hann aftur til Danmörku ásamt hinum útlæga erkibiskupi Esger Juul og öðrum útlögum og reyndu að leggja undir sig Skán. Það gekk heldur ekki upp.

 

LESTU EINNIG

Árið eftir dó Erik Menved af náttúrulegum orsökum og Kristófer gat loksins sest í hásætið. En hann tók við ríki sem var gjaldþrota og gríðarlega veðsett.

 

Staða hans var svo veik að hann varð nauðbeygður að semja við lánadrottna um að greiða niður öll lán bróður síns og ekki hækka skatta.

 

En Kristófer II taldi samninginn væri ekki það merkilegur svo hann hunsaði hann bara og hækkaði skatta. Því kom ekki á óvart að uppreisn var gerð og var Kristófer II var hrakinn úr landi en danskir og þýskir greifar deildu svo um hvernig ætti að skipta hinni veðsettu Danmörku á milli sín.

3. Ríkharður III – Englandi

Öfundsjúkur bróðir drap frændur sína

Ríkharður III er oft talinn einn versti konungur í sögu Englands.

Sem 11. barn enska hertogans Richard Plantagenet var langt í völd hjá Ríkharði litla þegar hann fæddist árið 1452. En skömmu síðar brutust út Rósastríðin þar sem Richard Plantagenet gerði tilkall til enska hásætisins.

 

Plantagenet var drepinn í borgarastyrjöldinni en elsti sonur hans, Játvarður af Mars, reyndist hugrakkur og áhrifamikill hershöfðingi sem barðist áfram og hlaut hásætið árið 1461.

 

Ríkharður fékk yfirráð á Norður-Englandi af eldri bróður sínum en  þurfti að standa í skugga hins geysivinsæla konungs. Í stað þess að standa gegn konungi ákvað Ríkharður hins vegar að leika hin trygga og holla undirsáta  og samband hans og Játvarðs IV hélst náið jafnvel eftir að konungurinn varð bæði grimmari og vænisjúkari á efri árum.

Það hefur aldrei verið sannað að Ríkharður III hafi myrt frændur sína þegar þeir voru í varðhaldi í Tower of London en flestir sagnfræðingar telja konung vera sekan um morðin.

Þegar Játvarður IV lést árið 1483 tók 12 ára sonur hans Játvarður V við krúnunni. En konungur hafði falið Ríkharði góða bróður sínum hlutverk verndara þar til sonurinn varð fullorðinn. Það hefði hann aldrei átt að gera.

 

Ríkharður sá hásætið loks innan seilingar og hann lét strax til skarar skríða og ógilti þegar í stað hjónaband eldri bróðurs síns þ.a. Edward V og yngri bróðir hans voru nú skyndilega orðnir bastarðar. Þeim var þegar komið fyrir í dýflissu The Tower of London og sáust aldrei aftur. Flestir sagnfræðingar telja að þeir hafi verið teknir af lífi af nýkrýndum konungi Ríkharði III.

 

Það kom ekki á óvart að valdataka konungs kom flatt upp á stóra hluta Englendinga og tæpum tveimur árum síðar var Ríkharður III drepinn í annarri borgarastyrjöld. Með dauða hans var Rósastríðinu endanlega lokið.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: BUE KINDTLER-NIELSEN

© Wiki Commons,© Mariusz Paździora,© National Portrait Gallery,

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.