Lifandi Saga

3 furðuleg dæmi um óþarfa prinsa

Harry Bretaprins er ekki fyrsti konungborni einstaklingurinn sem þurft hefur að viðurkenna að ekki er alltaf auðvelt að vera „til vara“. Sagan sýnir að hefur það oft endað með morðum, samsæri og konungsríkjum sem lögð voru í rúst. Við höfum tekið saman þrjú dæmi um slíka atburði.

BIRT: 13/07/2023

1. Filippus – Frakklandi

Ríkisarfi númer tvö klæddist kvenmannsfötum

Loðvík 14. (til vinstri) og Filippus (til hægri). Það voru aðeins tvö ár á milli prinsanna tveggja en þeir fengu mjög ólíkt uppeldi, þar sem móðirin klæddi Filippus t.a.m. í stelpuföt.

Frakkland er eina landið í heiminum sem hefur haft opinberan titil fyrir elsta bróður konungsins – Monsieur. En það eru ekki margir monsieurs sem hafa verið eins fjarlægir hásætinu og Filippus, bróðir Loðvíks 14., betur þekktur sem sólkonungurinn.

 

Þar sem móðir bræðranna, Anna frá Austurríki, hafði þjálfað Loðvík til að stjórna og að framtíðarvald hans væri Guðsgjöf, hafði hún aðrar aðferðir með Filippus.

 

Drottningin kallaði son sinn „litlu stelpuna sína“ og klæddi hann í stelpuföt, jafnvel þegar hann var orðinn ungur maður. Hún hvatti hann meira að segja til að fara á samkvæmisdansleiki klæddur sem kona.

 

Fataval Filippusar olli slúðri við frönsku hirðina. Það var glæpur að vera samkynhneigður en bróðir konungs gerði lítið til að fela kynhneigð sína og sængaði hjá fjölda ungra aðalsmanna.

LESTU EINNIG

Hann hafði þó um árabil sérstaklega náið samband við Filippus af Lorraine sem á þeim tíma var lýst sem manni „algjörlega án siðferðis“.

 

Árið 1670 fékk Henrietta, eiginkona Filippusar, nóg af augljósu framhjáhaldi hans og sannfærði Loðvík 14. um að vísa Filippusi frá Lorraine til Rómar. Filippus var reiður og flutti alla fjölskylduna langt frá París. Stuttu síðar lést Henrietta skyndilega og sagði á dánarbeði sínu að eitrað hefði verið fyrir henni.

 

Loðvík 14. grunaði bróður sinn en ekkert var hægt að sanna. Það sem eftir var ævinnar lifði Filippus í skugga hins volduga sólkonungs og þegar hann lést árið 1701 ríkti eldri bróðirinn enn.

2. Kristófer II Danmörku

Óhæfur yngri bróðir veðsetti jörðina

Kristófer II tók við ríki í mikilli kreppu en gerði ekkert nema auka á kreppuna.

Þegar danski konungurinn Erik Klipping var myrtur við dularfullar aðstæður í Finderup Lade árið 1286 fór hásætið til elsta sonar hans Erik Menved. En litli bróðirinn Kristófer var sannfærður um að konungskórónan myndi passa sér betur.

 

Sem betur fer fyrir Kristófer varð konungur mjög fljótt óvinsæll sökum mikillar eyðslu og tæmdi nær ríkissjóðinn, á meðan íbúarnir sultu. Fljótlega fór Kristófer að leggja drög að samsæri ásamt fjölmörgum óvinum bróður síns. Hann myndaði bandalag með sænskum hertogum, Hákoni 5. Noregskonungi og þýskum greifa.

 

En á einhvern ótrúlegan hátt frétti Eriks Menveda að þessu og því varð Kristófer að flýja land árið 1315. Árið 1318 fluttist hann aftur til Danmörku ásamt hinum útlæga erkibiskupi Esger Juul og öðrum útlögum og reyndu að leggja undir sig Skán. Það gekk heldur ekki upp.

 

LESTU EINNIG

Árið eftir dó Erik Menved af náttúrulegum orsökum og Kristófer gat loksins sest í hásætið. En hann tók við ríki sem var gjaldþrota og gríðarlega veðsett.

 

Staða hans var svo veik að hann varð nauðbeygður að semja við lánadrottna um að greiða niður öll lán bróður síns og ekki hækka skatta.

 

En Kristófer II taldi samninginn væri ekki það merkilegur svo hann hunsaði hann bara og hækkaði skatta. Því kom ekki á óvart að uppreisn var gerð og var Kristófer II var hrakinn úr landi en danskir og þýskir greifar deildu svo um hvernig ætti að skipta hinni veðsettu Danmörku á milli sín.

3. Ríkharður III – Englandi

Öfundsjúkur bróðir drap frændur sína

Ríkharður III er oft talinn einn versti konungur í sögu Englands.

Sem 11. barn enska hertogans Richard Plantagenet var langt í völd hjá Ríkharði litla þegar hann fæddist árið 1452. En skömmu síðar brutust út Rósastríðin þar sem Richard Plantagenet gerði tilkall til enska hásætisins.

 

Plantagenet var drepinn í borgarastyrjöldinni en elsti sonur hans, Játvarður af Mars, reyndist hugrakkur og áhrifamikill hershöfðingi sem barðist áfram og hlaut hásætið árið 1461.

 

Ríkharður fékk yfirráð á Norður-Englandi af eldri bróður sínum en  þurfti að standa í skugga hins geysivinsæla konungs. Í stað þess að standa gegn konungi ákvað Ríkharður hins vegar að leika hin trygga og holla undirsáta  og samband hans og Játvarðs IV hélst náið jafnvel eftir að konungurinn varð bæði grimmari og vænisjúkari á efri árum.

Það hefur aldrei verið sannað að Ríkharður III hafi myrt frændur sína þegar þeir voru í varðhaldi í Tower of London en flestir sagnfræðingar telja konung vera sekan um morðin.

Þegar Játvarður IV lést árið 1483 tók 12 ára sonur hans Játvarður V við krúnunni. En konungur hafði falið Ríkharði góða bróður sínum hlutverk verndara þar til sonurinn varð fullorðinn. Það hefði hann aldrei átt að gera.

 

Ríkharður sá hásætið loks innan seilingar og hann lét strax til skarar skríða og ógilti þegar í stað hjónaband eldri bróðurs síns þ.a. Edward V og yngri bróðir hans voru nú skyndilega orðnir bastarðar. Þeim var þegar komið fyrir í dýflissu The Tower of London og sáust aldrei aftur. Flestir sagnfræðingar telja að þeir hafi verið teknir af lífi af nýkrýndum konungi Ríkharði III.

 

Það kom ekki á óvart að valdataka konungs kom flatt upp á stóra hluta Englendinga og tæpum tveimur árum síðar var Ríkharður III drepinn í annarri borgarastyrjöld. Með dauða hans var Rósastríðinu endanlega lokið.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: BUE KINDTLER-NIELSEN

© Wiki Commons,© Mariusz Paździora,© National Portrait Gallery,

Lifandi Saga

Hvers vegna lítur dagatal svona út?

Tækni

Óvinsæl flugsæti eru öruggust

Tækni

Óvinsæl flugsæti eru öruggust

Lifandi Saga

Búdda skapaði paradís – fyrir karla

Lifandi Saga

Búdda skapaði paradís – fyrir karla

Lifandi Saga

Hreingerning í Þýskalandi:  Rætur nasisma átti að rífa upp með rótum

Náttúran

Geta plöntur fundið fyrir sársauka?

Náttúran

Óvænt uppgötvun á 130 ára gömlum tasmaníuúlfi

NÝJASTA NÝTT

Heilsa

Sorg getur breyst í sjúkdóm

Heilsa

Eyrnasuð: Þig langar ekki að upplifa það á tónleikum

Náttúran

Hættulegar moskítóflugur í Evrópu

Alheimurinn

Kína yfirtekur bakhlið tunglsins

Náttúran

Hvernig komu skordýr fram á Jörðu?

Náttúran

Býflugur: Sjö hlutir sem þú ættir að vita um mikilvægustu dýr heims 

Lifandi Saga

Brostu! Þetta er falin myndavél

Náttúran

Skynja dýr yfirvofandi náttúruhamfarir?

Heilsa

Of lítið af þessari fæðutegund á meðgöngu getur aukið hættuna á að barnið fái ADHD

Lifandi Saga

Hver var æpandi múmían?

Heilsa

Sorg getur breyst í sjúkdóm

Heilsa

Eyrnasuð: Þig langar ekki að upplifa það á tónleikum

Náttúran

Hættulegar moskítóflugur í Evrópu

Alheimurinn

Kína yfirtekur bakhlið tunglsins

Náttúran

Hvernig komu skordýr fram á Jörðu?

Náttúran

Býflugur: Sjö hlutir sem þú ættir að vita um mikilvægustu dýr heims 

Lifandi Saga

Brostu! Þetta er falin myndavél

Náttúran

Skynja dýr yfirvofandi náttúruhamfarir?

Heilsa

Of lítið af þessari fæðutegund á meðgöngu getur aukið hættuna á að barnið fái ADHD

Lifandi Saga

Hver var æpandi múmían?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Vinsælast

1

Lifandi Saga

Hver var æpandi múmían?

2

Heilsa

Eyrnasuð: Þig langar ekki að upplifa það á tónleikum

3

Tækni

Óvinsæl flugsæti eru öruggust

4

Náttúran

Hvernig komu skordýr fram á Jörðu?

5

Lifandi Saga

Búdda skapaði paradís – fyrir karla

6

Náttúran

Býflugur: Sjö hlutir sem þú ættir að vita um mikilvægustu dýr heims 

1

Heilsa

Eyrnasuð: Þig langar ekki að upplifa það á tónleikum

2

Náttúran

Hvernig komu skordýr fram á Jörðu?

3

Náttúran

Býflugur: Sjö hlutir sem þú ættir að vita um mikilvægustu dýr heims 

4

Náttúran

Skynja dýr yfirvofandi náttúruhamfarir?

5

Alheimurinn

Kína yfirtekur bakhlið tunglsins

6

Lifandi Saga

Brostu! Þetta er falin myndavél

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

Maðurinn

Einkabörn eru með sérstakan heila

Alheimurinn

Satúrnus: Gasplánetan með hringina fögru

Alheimurinn

Sólmyrkvi 2024 – Hvað er það og hvenær sést hann á Íslandi?

Náttúran

Vísindamenn vara við: Hamfaraskjálftar vofa yfir stærstu borgum heims

Náttúran

Háhyrningurinn: líklega skæðasta ránspendýr sögunnar

Jörðin

Vísindamenn finna sönnun fyrir stærsta jarðskjálfta mannkynssögunnar

Maðurinn

Af hverju get ég ekki kitlað sjálfan mig?

Menning

11 dýrustu málverk heims

Sorg getur breyst í sjúkdóm

Það að missa maka, foreldri eða barn getur haft gríðarleg áhrif á bæði líkama og heila. Sorg er að öllu jöfnu heilbrigð viðbrögð en nýlegar rannsóknir hafa leitt í ljós að ástandið er viðvarandi hjá sumum og verður sjúklegt. Til allrar hamingju er nú unnt að meðhöndla hið flókna ástand sem sorg er.

Heilsa

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is