Auðvelt er að líta fram hjá umhverfisáhrifum vinsælustu rafmyntar heims Bitcoin þar sem myntin er ekki efnislegur hlutur sem við getum vegið og mælt.
Í nýrri rannsókn undir forystu vísindamanna frá háskólanum í Nýju Mexíkó, hefur hins vegar verið sýnt fram á að Bitcoin íþyngir loftslaginu meira en áður var talið. Niðurstöðurnar hafa verið birtar í Scientific Reports.
„Við finnum engar vísbendingar um að Bitcoin námuvinnsla hafi orðið sjálfbærari með tímanum,“ segir prófessor Benjamin Jones frá háskólanum í Nýju Mexíkó sem er einn þeirra sem standa að baki rannsókninni, við dagblaðið Daily Mail.
„Þvert á móti benda niðurstöður okkar til hins gagnstæða – Bitcoin námuvinnsla hefur orðið verri og skaðlegri loftslaginu með tímanum.“
Bitcoin námuvinnsla vinnur ekki gull
Vísindamennirnir sem unnu rannsóknina hafa skoðað almennar „orkutengdar loftslagsskemmdir“ af mannavöldum frá janúar 2016 til desember 2021 – þar á meðal Bitcoin.
Það er svokölluð Bitcoin námuvinnsla sem veldur helstu loftslagsáhrifum. Bitcoin skapast þegar tölvur leysa stærðfræðileg vandamál sem sannreyna færslur í gjaldmiðlinum.
Tæknin á bak við Bitcoin er kölluð bálkarkeðja sem er byggð á líkani sem kallast proof-of-work sem getur staðfest nýjar færslur.
Vinnan með ,,proof of work“ krefst hins vegar talsverðrar og dýrrar vinnsluorku frá tölvum sem eykst þegar fleiri ,,grafarar“ bætast við – keyptar eru sérhæfðari tölvur sem nota meiri orku.
Notar meiri orku en Austurríki
Umhverfisáhrif Bitcoin hafa lengi verið þekkt en ekki hefur áður verið skjalfest hversu mikil loftslagsáhrif þess eru.
Í þessari nýju rannsókn benda vísindamennirnir meðal annars á að Bitcoin námuvinnsla notaði árið 2020 75,4 terawattstundir (TWh) af rafmagni.
Til samanburðar nota lönd eins og Austurríki 69,9 TWh og Portúgal 48,4 TWh sama ár.
„Á heimsvísu notar námuvinnsla eða framleiðsla á Bitcoin gífurlegt magn raforku, aðallega úr jarðefnaeldsneyti eins og kolum og jarðgasi,“ segir Benjamin Jones.
„Þetta veldur gríðarlegri loftmengun og kolefnislosun sem hefur neikvæð áhrif á hnattrænt loftslag og heilsu okkar. Við finnum nokkur tilvik á árunum 2016-2021 þar sem Bitcoin er skaðlegra loftslaginu en virðið sem það skapaði.
Alþjóðlegt sjö daga meðaltal daglegrar raforkunotkunar námuvinnslu (hægri ás) og myntskiptaverðs í Bandaríkjadollurum (vinstri ás) fyrir Bitcoin (BTC). Gögnin eru frá 1. janúar 2016 til 31. desember 2021. Kostnaður við þann loftslagsskaða sem Bitcoin námuvinnsla veldur er meiri en verðmæti myntarinnar sjálfrar.
Skaðar meira en kjötframleiðsla
Rannsóknin sýnir að CO2 áhrif raforkuframleiðslu fyrir Bitcoin námuvinnslu hafa aukist 126-falt úr 0,9 tonnum á hverja mynt árið 2016 í 113 tonn á hverja mynt árið 2021.
Útreikningar benda til þess að hver Bitcoin sem unnin var árið 2021 hafi valdið loftslagsskaða sem nemur 11.314 dollurum (USD). Heildar loftslagskostnaður var á heimsvísu um 12 milljarðar dollara á árunum 2016 til 2021.
Loftslagsskaðinn af framleiðslu þessa stafræna gjaldmiðils er að meðaltali 35 prósent af markaðsvirði hans undanfarin fimm ár og fór hæst í 82 prósent árið 2020.
Til samanburðar veldur nautakjötsframleiðsla loftslagsskaða fyrir 33 prósent af markaðsvirði þess og jarðgas 46 prósent. Aðeins kol skorar hærra en Bitcoin, um 95 prósent af markaðsvirði þess.
Eitthvað bendir til þess að markaðurinn aðlagi sig að einhverju leiti, þar sem verð fyrir Bitcoin hefur lækkað verulega undanfarin ár sem veldur þar af leiðandi minni loftslagsáhrifum.
Hins vegar eru loftslagsáhrifin enn það mikil að vísindamenn hvetja til verulegra breytinga á rafmyntaiðnaðinum eins fljótt og auðið er svo hægt sé að gera Bitcoin námuvinnslu sjálfbærari.
