Heilsa

Fræðimenn segja: Vinsæll matarkúr getur valdið hjartavandamálum

Megrun getur tvöfaldað hættuna á hjarta- og æðasjúkdómum og háu kólesteróli, samkvæmt rannsókn.

BIRT: 25/05/2023

Í baráttunni við að losna við óæskileg kíló hefur svokallað ketó mataræði orðið vinsælt.

 

Mataræðið útilokar mikið magn kolvetna úr máltíðum og kemur fitu og próteini í þeirra stað.

 

En rannsókn sýnir að þetta feita mataræði getur valdið vandamálum hjá þeim sem eru með of hátt kólesteról og aukinni hættu á hjarta- og æðasjúkdómum.

 

Vinsæl lausn getur tvöfaldað hættu á hjartaáfalli

Á árlegri ráðstefnu American College of Cardiology fyrir hjartalækna í byrjun mars kynnti Iulia Iatan nýja rannsókn sem er ein af þeim fyrstu til að skoða nánar áhrif ketó mataræðisins á kólesteról og hjarta- og æðasjúkdóma.

 

„Rannsókn okkar leiddi í ljós að stöðug neysla á lágkolvetna- og fituríkri fæðu tengdist hærra magni LDL kólesteróls – eða „slæms“ kólesteróls – og meiri hættu á hjartasjúkdómum,“ sagði hjartalæknirinn Iatan sem vinnur á St. Paul’s sjúkrahúsinu í Vancouver, Kanada.

 

Iatan og rannsóknarteymi hennar studdust við gögn frá breska lífsýnabankanum sem inniheldur heilsufarsgögn um meira en hálfa milljón Breta sem voru rannsakaðir í að minnsta kosti tíu ár.

 

Fræðifólkið á bak við þessa nýju rannsókn einbeitti sér að 305 Bretum sem í fyrstu spurningalistunum gáfu til kynna að þeir fengju ekki meira en 25 prósent af daglegri orkuinntöku sinni úr kolvetnum og að minnsta kosti 45 prósent úr fitu.

Kolvetni eru algengasti næringargjafi líkamans fyrir daglega orkuþörf. En ketó mataræðið mælir með því að neysla kolvetna sé takmörkuð við um það bil 10 prósent af daglegri kaloríuinntöku. Fylgjendur mataræðisins draga því úr neyslu á brauði, hrísgrjónum, pasta, kartöflum og nokkrum ávöxtum og grænmeti. Í stað þess fær líkaminn næringu sína úr próteini og fitu sem í ketó mataræðinu eru um 25 til 65 prósent. Þetta ætti að valda því að lifrin breytir fitufrumum í svokölluð ketón sem koma í stað kolvetna sem orkugjafa.

Ketó-fylgjendurnir voru síðan bornir saman við samanburðarhóp 1.220 Breta sem oftar fengu meirihluta kaloría sinna úr kolvetnum.

 

Ásamt því að vera með BMI-staðal sem var einu prósentustigi hærri en venjulega komust vísindamenn einnig að því að næstum einn af hverjum tíu úr ketó hópnum þróaði með sér hjarta- og æðasjúkdóma. En það sama gilti um aðeins einn af hverjum tuttugu á venjulegu mataræði.

LESTU EINNIG

Slæmt kólesteról stíflar æðarnar

Eldri rannsóknir hafa einnig sýnt að fiturík megrun getur leitt til meira svokallaðs LDL kólesteróls. Low Density Lipoprotein-kólesteróls samanstendur nánast eingöngu af apó-lípópróteini B sem gerir frumum líkamans kleift að bindast og flytja fitu.

 

Hið tiltekna prótein er einnig grunsamlegur sökudólgur um að leiða til blóðtappa vegna þess að það klessist saman í æðunum.

 

Þessi nýja rannsókn setur sterk tengsl milli hás kólesterólmagns, apó-lípópróteins B og hættu á hjarta- og æðasjúkdómum.

 

Fólk sýnir ólík viðbrögð

„Við sýndum fram á að þátttakendur á ketólíku mataræði sem voru í mestri hættu á hjarta- og æðasjúkdómum voru líka þeir sem höfðu hæsta magn LDL kólesteróls,“ benti Iulia Iatan á, á ráðstefnu í New Orleans.

 

Hún lagði einnig áherslu á að samkvæmt rannsókninni bregðist ólíkt fólk á mismunandi hátt við fituríku mataræðinu. Iatan hvatti áhugasama um ketó til að ræða mataræðið við heimilislækni sinn áður en þeir hefji mataræðið.

 

„Ef þú ert á ketókúrnum er mælt með því að láta mæla kólesterólmagnið reglulega og vera meðvitaðri um aðra áhættuþætti hjarta- og æðasjúkdóma eins og sykursýki, háan blóðþrýsting, skort á hreyfingu og reykingar,“ sagði hjartalæknirinn Iatan.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: SØREN STEENSIG

© Shutterstock

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.