LESTÍMI: 3 MÍNÚTUR
Geimfræðingar sem rannsaka gerð og þróun alheimsins eru ekki sérlega hrifnir af einstæðum atburðum sem ekki eiga sér skýringu. Þannig starfar náttúran ekki.
Yfirleitt setja náttúrulögmálin þeim atburðum, sem endurtaka sig, ákveðin takmörk. Þetta gildir t.d. um stjörnur sem myndast nánast alls staðar þar sem rétt skilyrði eru til staðar.
Það er nærtækt að yfirfæra þessa hugsun yfir á geimfræðina: Miklihvellur er ekki einstæður atburður heldur einungis ein stór sprenging af mörgum sem hver um sig skapar sinn eigin alheim.
Alheimar endurfæðast að eilífu
Annaðhvort eru alheimar komnir af eldri alheimum líkt og brumhnappar eða alheimur okkar endurfæðist aftur og aftur. Þannig hljóða tvær kenningar sem andæfa þeirri viðteknu kenningu að Miklihvellur hafi verið einstætt fyrirbæri.
Kenning 1: Brum alheimsins
Geimfræðingurinn Andrej Linde telur alheima stöðugt geta af sér nýja líkt og tré bera brumhnappa. Samkvæmt kenningunni er alheimur okkar bara ein blaðra af mörgum og nýir alheimr geta sprottið út frá honum, rétt eins og alheimur okkar sé kominn af eldri alheimi í blöðruferli sem standi að eilífu.
Kenning 2: Endurborinn alheimur
Sumir vísindamenn telja að alheimurinn muni með tímanum draga sig saman og þéttast. Þegar allt efni er samankomið í einn punkt á stærð við eina róteind, er ekki unnt að pressa rúmtímann meira og hann bregst þá við með snöggri útþenslu, nýjum Miklahvelli. Á þann hátt getur alheimurinn farist og endurfæðst líkt og pylsur á streng.
Vísindamenn: Alheimurinn er bara einn af mörgum
Við venjulegar aðstæður væri slíkri kenningu hafnað sem hreinni ágiskun, enda er engin leið til að sanna tilvist annarra alheima.
Á síðari árum hafa vísindamenn þó tekið að þróa kenningu um „fjölheim“, sem sagt eins konar hóp af alheimum.
Upphafið er að rekja til 1973 þegar eðlisfræðingurinn Brandon Carter setti fram „mannlögmál“ sitt, sem felur í sér að samhengi sé milli þess sem skoðað er og þess skoðar og um leið þá spurningu hvers vegna náttúrulögmálin séu svo nákvæmlega aðlöguð að líf geti kviknað og þróast.
Rússnesk-bandaríski prófessorinn í fræðilegri eðlisfræði, Andrej Linde hefur sett fram þá kenningu að alheimar fæði stöðugt af sér nýja alheima.
Hannaður fyrir líf
Eftir þetta tóku menn að gera sér ljóst hve ótrúlega nákvæm þessi aðlögun er. Ekki þyrfti að breyta ýmsum föstum í kerfi náttúrulögmálanna nema um örfá prómill til að ekkert líf gæti þrifist.
Þetta hefur leitt af sér þá kenningu að alheiminum séu þannig fyrirfram ásköpuð rétt náttúrulögmál og hann þannig kannski gerður fyrir líf, annaðhvort með því að endurnýta eldri alheim eða með því að fjölga sér.
Birt: 21.10.2021
