Hér eru sannanirnar fyrir Miklahvelli

Stjörnufræðingar hafa þrennar öflugar röksemdir fyrir því að Miklihvellur hafi verið upphafið að öllu því sem nokkru sinni hefur verið til í alheiminum.

BIRT: 10/01/2023

LESTÍMI:

< 1 mínútur

Kenningin um Miklahvell

Vísindalega kenningu er ekki hægt að sanna, heldur verður að reyna að afsanna hana.

 

Kenningin um Miklahvell hvílir á þremur stoðum sem hver á sinn hátt hefur sannfært langflesta vísindamenn um að kenningin sé besta lýsing á tilurð alheimsins sem fram hefur komið.

 

1. stoð: Útþensla alheimsins

Fyrsta stoðin er útþensla alheimsins en hún fylgir svonefndu Hubble-lögmáli. Stjörnufræðingar hafa séð hvernig stjörnuþokur fjarlægjast hver aðra og hafa í rökréttu framhaldi reiknað sig til baka að þeim tímapunkti þegar allt efni alheimsins var saman komið í einum punkti.

 

2. stoð: Dreifing efnis í alheiminum

Önnur súlan er dreifing efnis í alheiminum. Alheimurinn er að þremur fjórðu hlutum gerður úr vetni og að einum fjórða úr helíum en auk þess er örlítið magn þyngri frumefna. Samkvæmt Miklahvellskenningunni myndaðist vetni fyrst og eftir fáeinar mínútur rann nokkurt vetni saman og myndaði helíum við kjarnasamruna.

 

Þessi samruni stöðvaðist þegar efnið dreifðist og þynntist og útreikningar sýna einmitt þau hlutföll vetnis og helíums sem við sjáum í alheiminum.

 

3. stoð: Bakgrunnsgeislunin

Þriðja stoðin er bakgrunnsgeislunin sem berst til okkar úr öllum áttum í geimnum. Samkvæmt Miklahvellskenningunni myndaðist þessi geislun þegar alheimurinn var 380.000 ára gamall og efnið hafði kólnað niður í um 3.000 gráður.

 

Nú greinist þessi geislun um þremur gráðum yfir alkuli. Það stafar af því að alheimurinn hefur þanist út þúsundfalt síðan geislunin myndaðist fyrir mörgum milljörðum ára.

BIRT: 10/01/2023

HÖFUNDUR: Ritstjórn

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is