Getur móðirin fengið stofnfrumur fósturs?

Geta stofnfrumur fóstursins borist til móðurinnar og þá gert við sköddun í líkama hennar?

BIRT: 09/04/2023

LESTÍMI:

2 mínútur

Á meðgöngu berast frumur milli móður og fósturs gegnum legkökuna.

 

Rannsóknir hafa sýnt að allt að strax eftir fæðingu sveinbarna hafa 80% mæðranna frumur með Y-litningi í líkamanum en þær frumur hljóta að vera komnar úr fóstrinu.

 

Margar kynslóðir í hverjum líkama

Flestar fósturfrumurnar fjarlægir ónæmiskerfið úr blóðrásinni innan fárra klukkustunda.

 

Stöku frumur ná þó festu í líkamsvef móðurinnar þar sem þær verða hluti af líkama hennar.

 

Jafnframt getur barnið borið í sér frumur úr móðurinni og þær geta jafnvel komist áfram til næstu kynslóðar.

 

Þannig ber allt fólk í sér fáeinar frumur úr mörgum eldri kynslóðum.

Frumur laga líffæri

Rannsóknir á mönnum og tilraunir á rottum hafa sýnt að frumur úr fóstrinu getur verið að finna í lifur móðurinnar, nýrum eða skjaldkirtli og þessar nýju frumur starfa á sama hátt og frumur móðurinnar sjálfrar.

 

Vísindamenn telja að stofnfrumur hafi borist gegnum legkökuna og til líffæra þar sem líklega hafi verið sköddun.

 

Stofnfrumur úr fóstrinu hafa þá komið til hjálpar og þróast í þá frumgerð sem þörf var á til að bæta sköddun í líffærinu.

Stofnfrumumeðferð náttúrunnar

Verðandi móðir getur fengið stofnfrumur úr fóstrinu gegnum legkökuna. Frumurnar komast í líffæri móðurinnar, t.d. lifur eða nýru og geta þar lagfært sköddun á vefjum.

 

Móðirin fær þannig náttúrulega stofnfrumumeðferð.

Á meðgöngu geta stofnfrumur úr fóstrinu komist gegnum legkökuna og gert við sköddun í t.d. lifur, nýrum eða skjaldkirtli.

Eftir að barnið er fætt hafa móðir og barn frumur hvort úr öðru í líkamanum.

Þegar stúlka vex úr grasi og verður sjálf þunguð ber hún í sér frumur þriggja kynslóða.

Frumur geta valdið sjálfsónæmissjúkdóum

Víxlun frumna getur einnig valdið sjálfsofnæmissjúkdómum ef ónæmiskerfi móðurinnar ræðst gegn aðskotafrumunum.

 

Rannsókn á 20 konum sem allar höfðu fætt son, leiddi í ljós karlkynsfrumur í skjaldkirtli í þeim 12 tilvikum sem konurnar höfðu fengið skjaldkirtilssjúkdóm.

 

Í heilbrigðu konunum átta fundust merki um karlkynsfrumur.

BIRT: 09/04/2023

HÖFUNDUR: Gorm Palmgren

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: © S. GSCHMEISSNER/SPL/Getty images, Mikkel Juul Jensen, Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is