Lifandi Saga

Hafnarborg í Texas lyftist upp um fimm metra 

Frá 8.000 fórnarlömbum niður í einungis átta. Svo mikill var mismunurinn þegar fárviðri geisaði í borginni Galveston á árinu 1900 annars vegar og 1915 hins vegar. Borginni hafði verið lyft upp.

BIRT: 22/02/2024

Dag einn í september árið 1900 reið fellibylur af fullum styrk yfir borgina Galveston sem er að finna á lágu sandrifi í Mexíkóflóa.

 

Vindmælar borgarinnar þoldu ekki álagið og brotnuðu fljótlega í spað en veðurfræðingar í dag álíta að um hafi verið að ræða 4. stigs fellibyl og að vindhraðinn hafi komist upp í u.þ.b. 210 km/klst.

 

Afleiðingarnar voru skelfilegar. Jörðin gekk í bylgjum í borginni, það grófst undan húsunum og mörg þeirra brotnuðu í spað.

 

Alls 8.000 manns létu lífið. Margir lentu úti í sjó en aðrir fórust þegar hús þeirra hrundu. Rösklega 3.600 hús eyðilögðust og um 30.000 manns misstu heimili sín.

 

Þrátt fyrir hörmungarnar héldu íbúarnir fjöldafund strax daginn eftir, þar sem sett var á laggirnar nefnd sem hafði það verkefni að liðsinna fólki í neyð og að gera áætlun sem komið gæti í veg fyrir viðlíka hörmungar í framtíðinni.

 

Nefndarvinnan leiddi af sér tvær djarfar tillögur þriggja verkfræðinga: að reisa steinsteypuvegg niðri við sjó og að lyfta borginni sem stóð svo lágt. Báðar þessar tillögur voru samþykktar og árið 1902 var hafist handa við byggingu múrsins.

Blautum sandinum var dælt með stórum rörum gegnum bæinn. Þegar sandurinn hafði þornað mátti nota hann sem nýjan jarðveg.

Ári síðar réðust verkfræðingar og heill her verkamanna í það erfiða verkefni að lyfta upp borginni. Fyrst var grafinn skurður sem gerði kleift að sigla pramma með sand lengst inn í borgina.

 

Sandinum var dælt af hafsbotni milli hafnargarðanna og inni í sjálfum bænum var honum dælt áfram út í einn af alls 16 hlutum. Umhverfis hvern hluta voru reistir varnargarðar sem héldu sandinum á sínum stað.

 

Sandurinn var rennblautur þegar honum var dælt upp en sjórinn lak fljótt af honum og eftir stóð þurrt undirlag. Með aðstoð stórra tjakka var alls 2.000 húsum lyft upp á nýja sandbotninn.

 

Nota þurfti alls 700 tjakka til að lyfta upp 3.000 tonna þungri kirkjunni. Á götunum varð að flytja til vatnsrör, leiðslur og sporvagnateina á meðan íbúunum var bent á að notast við tímabundnar gangstéttar hátt uppi.

 

Lægsta hluta borgarinnar var lyft upp um alls fimm metra og borgarbúar höfðu einnig upp úr krafsinu betrumbætt frárennsliskerfi því nú fékkst meiri halli á lagnirnar. Við þetta bættist að höfnin dýpkaði til muna og varð mun betri en áður.

 

Verkinu var lokið árið 1910 og árið 1915 reið yfir nýr fellibylur sem borgin stóðst með glans. Raunar flæddi einnig í þetta sinn en þess ber þó að geta að einungis átta manns misstu lífið.

 

Myndskeið: Sjáðu fleiri myndir af þessu ótrúlega afreki

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Bue Kindtler-Nielsen

© Dolph Briscoe Center for American History/UTA

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

NÝJASTA NÝTT

Tækni

Ormar spinna þræði sex sinnum sterkari en skothelt kevlarefni

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Ormar spinna þræði sex sinnum sterkari en skothelt kevlarefni

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Maðurinn

Með skönnun má spá fyrir um þunglyndi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Vinsælast

1

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

2

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

3

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

4

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

5

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

6

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

1

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

2

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

3

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

4

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

5

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

6

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Tækni

Brennandi gas gaf vélinni ofurkrafta

Maðurinn

Þessi tvö efni geta átt þátt í að lækka líffræðilegan aldur okkar

Lifandi Saga

Hin dularfulla María Magdalena var nákomin frelsaranum

Menning og saga

Múmía hræddi líftóruna úr vörðum

Náttúran

Topp 5: Hvaða könguló er stærst?

Náttúran

Tuttugu arma sædýr fannst við suðurskautið

Maðurinn

Styrktu alla þrjá þætti greindarinnar

Jörðin

Evrópsk ofureldstöð virðist undirbúa gos

Ormar spinna þræði sex sinnum sterkari en skothelt kevlarefni

Vísindamenn hafa skapað níðsterkt silki sem með seiglu og sveigjanleika gæti orðið valkostur við gerviefni á borð við pólýester og nælon.

Tækni

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is