Heilinn sér andlit alls staðar og meðhöndlar þau öll eins

Rafmagnsinnstungan getur verið lík augum og mjólkurfroðan í kaffibolla þínum getur líkst broskalli. Andlit dúkka oft upp á ýmsum stöðum og ný rannsókn bendir til þess að heilinn meðhöndli þessa missýningu með sama hætti og um raunveruleg andlit væri að ræða.

BIRT: 22/10/2022

LESTÍMI:

2 mínútur

Allir þekkja það að þykjast hafa séð eitthvert andlit þar sem ekkert slíkt var að finna.

 

Fyrirbæri þetta, að ímynda sér andlit, nefnist pareidolia og nú hafa vísindamenn frá Sydney háskóla komist að því að heilinn meðhöndlar andlitin með sama hætti – óháð því hvort þau eru raunveruleg eður ei.

 

Til þess að komast að þessari niðurstöðu sýndu vísindamennirnir 17 þátttakendum myndir af fyrirbærum sem líktust mögulegum andlitum og einnig eiginlegum andlitum.

 

Eftir hverja mynd áttu þátttakendur að meta hvort andlitið hafi verið með reiðisvip eða gleðisvip.

Hér eru nokkur dæmi um fyrirbærin sem líktust andlitum og þátttakendum voru sýnd í tilrauninni.

Þátttakendur voru almennt nokkuð sammála í mati sínu sem bendir til mikilvægs grunneiginleika heilans sem leitast ævinlega að sjá, greina og lesa í andlit. Hann er að finna í öllum mönnum – einnig þegar um ímyndun er að ræða.

 

Sams konar hlutdrægni – sem varðar fyrst og fremst staðfestingu á fyrirframgefinni skoðun – á eins og við raunveruleg andlit. Á ensku er þetta nefnt confirmation bias.

 

Vísindamennirnir sýndu jafnframt fram á þessa sálfræðilegu hlutdrægni í tilrauninni.

 

Tjáning andlitsins hefur áhrif á væntingar okkar og upplifun, þannig að röð af glöðum andlitum veldur því að næsta andlit virðist líklegra til að vera einnig glaðlegt.

 

Og þetta samhengi var að finna hvort heldur andlitin voru í kaffibolla eða á papriku.

LESTU EINNIG

Samkvæmt vísindamönnum bendir þetta til þess að sama greiningarferli í heilanum sé virkt við bæði ímynduðum sem og raunverulegum andlitum.

 

Heilinn einblínir á andlit

Vísindamennirnir telja að heilinn einbeiti sér meira að því að ráða í andlitssvipinn, heldur en hinu hvort andlitið tilheyri í raun manneskju, enda hefur félagsfærni skipt sköpum í lífi mannapa í gegnum þróunarsögu mannkyns.

 

Með því að bera kennsl á andlit og svipbrigði hratt og örugglega er heilinn betur fær um að ráða hvort aðstæður gætu mögulega reynst verða hættulegar.

 

Þess vegna leitast heilinn stöðugt við að ráða í svipbrigði – jafnvel þó að augun sé bara að finna í rafmagnsinnstungu.

BIRT: 22/10/2022

HÖFUNDUR: AF SØREN STEENSIG

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock,© Taubert et al, Proceedings of the Royal Society B,

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is