Veira er ástæða andlitslömunar Biebers

Ramsay Hunt heilkenni er sjaldgæft heilkenni sem orsakast af sömu veiru og hlaupabólu, en veldur lömun í andliti. Nýlega fékk ofurstjarnan Justin Bieber þennan sjúkdóm.

BIRT: 17/06/2022

LESTÍMI:

2 mínútur

Stórstjarnan Justin Bieber hefur hætt við tónleikaferð sína en hann lamaðist öðru megin í andliti sökum Ramsay Hunt heilkennisins.

 

Taugasjúkdómurinn stafar af sömu veiru og veldur hlaupabólu og ristli.

 

Með þessu tiltekna heilkenni ræðst veiran á andlitstaugina sem veldur tímabundinni lömun, sem oftast er hægt að lækna.

 

Veirur valda algengum sjúkdómum

Veiran sem nú herjar á andlit poppstjörnunnar heitir Varicella Zoster veiran (VZV) og er ein níu herpes veira sem geta sýkt menn.

 

Börn verða oftast fyrir barðinu á VZV en hún veldur hlaupabólu sem er einn algengasti barnasjúkdómurinn.

Veiran fer aldrei aftur úr líkamanum ef hún á annað borð hafa komið sér þar fyrir. Hins vegar leggst hún í dvala í taugakerfinu og ef hún er endurvakin getur valdið svokölluðum ristli.

 

Sænsk rannsókn hefur sýnt að hættan á að fá ristill eykst með aldrinum. Útbrotin valda rauðum blöðrum á húðinni, sviðatilfinningu, kláða og höfuðverkur getur fylgt.

 

Ristill hefur aðeins áhrif á fólk sem áður hefur fengið hlaupabólu. Vísindamenn vita enn ekki nákvæmlega hvað veldur því að vírusinn sem er í dvala vaknar til lífsins.

 

Sem betur fer er mjög sjaldgæft að fá ristil oftar en tvisvar.

Ristilsútbrot vara venjulega í tvær til fjórar vikur, en stundum hverfur sársaukinn ekki alveg jafnvel eftir að útbrotin hverfa.

Árásir á sérstaka taug lama andlitið

Í sérstökum tilvikum er veiran endurvirkjuð en ekki sem ristill. Þess í stað sýkir hún andlitstaugina og veldur Ramsay Hunt heilkenninu.

 

Menn hafa tvær andlitstaugar sem beina andlitsvöðvunum í samræmi við skilaboð frá heilanum. Upphaf taugarinnar er í heilastofninum og liggur nálægt eyrunum.

 

Þar ræðst VZV á taugafrumurnar – oftast aðeins á aðra andlitstaugina. Og þess vegna lamast sjúklingar með heilkennið aðeins öðru megin í andliti – rétt eins og Justin Bieber.

Einkenni um lömun á andlitstaug

Erfiðleikar að hrukka ennið eða lyfta augabrúninni.

Sígandi augnlok og erfiðleikar að blikka augum.

Ósamhverft bros og sigin kinn.

Hangandi munnvik.

Eins og með ristil er óljóst nákvæmlega hvað veldur því að vírusinn vaknar úr dvala sínum. Aðeins um fimm af hverjum 100.000 einstaklingum fá þetta sjaldgæfa heilkenni.

 

Sem betur fer ná sjö af hverjum tíu sjúklingum sér að fullu ef þeir fá meðferð innan þriggja daga frá fyrstu einkennum.

 

Grammyverðlaunahafinn Bieber hefur deilt sögu sinni á Instagram og þar kemur fram að einkennin minnki með hverjum degi.

BIRT: 17/06/2022

HÖFUNDUR: SØREN STEENSIG

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu með áskrifandi að blaðinu?

Áskrifendur geta fengið áskrift af vefnum hér

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is