Alheimurinn

Hvað er þetta? Eldhnöttur sést á himni

Í München sást eitthvað magnað á lofti sem náðist á myndband í farsíma. Var þetta loftsteinn sem braust í gegnum lofthjúpinn?

BIRT: 31/07/2022

Eldhnötturinn í myndbandinu er því miður hvorki loftsteinn né geimrusl. Þess í stað er það næstum örugglega strókur frá þotu sem endurkastar sólarljósi og dregur á eftir sér slóð þéttrar vatnsgufu.

 

Eiginlegir eldhnettir eða fireballs á ensku, líta öðruvísi út. Fyrirbærið á sér stað þegar stórir klumpar af bergi, ís eða málmi brenna upp þegar þeir þjóta í gegnum lofthjúpinn á nokkur þúsund kílómetra hraða.

 

Þess vegna endast þeir sjaldan eins lengi og lýsandi hluturinn í myndbandinu.

Ef myndbandið sýndi loftstein, myndi lýsandi kúlan að framan vera verulega stærri miðað við halann. Birtustig eldhnatta er einnig breytilegt vegna þess að klumpur úr steini, málmi eða ís er ekki fullkomlega kringlóttur og veltur því í gegnum lofthjúpinn á meðan hann brotnar.

 

Hluturinn lítur meira út eins og hraðskreið þota, líklega herflugvél sem endurkastar sólarljósi og lítur þar með út eins og eldhnöttur. Það útskýrir líka að myndbandið varir í 24 sekúndur. Alvöru eldhnöttur úr geimnum logar venjulega aðeins í tvær til tíu sekúndur.

 

3

Hali samþjappaða loftsins er í raun tvær rendur sem bendir til þess að þetta sé þota með tveimur hreyflum. Þýski flugherinn notar tvær tegundir orrustuþota, Eurofighter Typhoon og Panavia Tornado. Báðar gerðir eru búnar tveimur hreyflum og því erfitt að segja nákvæmlega um hvaða flugvélategund er að ræða.

Eldhnettir þjóta einhvers staðar inn í lofthjúp jarðar einu sinni til tvisvar á dag og eru það þá loftsteinar sem eru að minnsta kosti á stærð við hnefa og eru bjartari en fullt tungl í allt að 10 sekúndur.

 

Mun oftar má sjá stjörnuhrap sem kemur fyrir nokkur hundruð sinnum á dag.

 

Agnir allt niður í stærð við sandkorn geta búið til stjörnuhrap sem brennur fljótt upp og dregur einfaldlega lýsandi rák á eftir sér hátt uppi á himni. Þau eru sérstaklega tíð í tengslum við árleg loftsteinaregn eins og Leonítar og Perseids loftsteinaregnin.

 

Tilkynna verður um alvöru eldhnetti

Síðast braust virkilega stór loftsteinn í gegnum lofthjúpinn þann 15. febrúar 2013. Þar var um að ræða um það bil 12 tonna þungan stein yfir rússnesku borginni Chelyabinsk. Tæplega 1.500 manns slösuðust, meðal annars vegna þess að höggbylgjan braut rúður í byggingum borgarinnar.

 

Ef þú sérð eldbolta geturðu tilkynnt það á hér. Hér skráir American Meteor Society allar tilkynningar um eldkúlur svo hægt sé að safna stefnu og lengd í líkan og gefa upp líklegan höggstað fyrir loftsteininn.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: NIELS HALFDAN HANSEN

Martin Fredholm

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Heilinn sér andlit alls staðar og meðhöndlar þau öll eins

Náttúran

90 sekúndur til dómsdags: Viðbúin gegn hamförunum?

Náttúran

Vísindamenn undrandi: Svona myndast stærstu sandöldur heims

Náttúran

Stiklað á stóru um lotukerfið á 10 mínútum

Náttúran

Forneðlur lágu á eggjunum

Náttúran

Hve þungt er ljósið?

Maðurinn

Er til fólk sem skynjar ekki sársauka?

Maðurinn

Eru sjóböð að vetri heilsusamleg?

Maðurinn

Fyllerí: Svona slævir áfengi heilann

Alheimurinn

Hjarta Plútós varð til eftir árekstur

Lifandi Saga

Hvenær var skák fundin upp?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is