Lifandi Saga

Hvað gerðist eiginlega í My Lai? 

Hundruðum kvenna, barna og aldraðra var þann 16. mars 1968 smalað saman í litla víetnamska þorpinu My Lai. Svo gall við fyrsta skotið.

BIRT: 12/12/2022

Slátrun Bandaríkjamanna á 350 – 500 borgurum árið 1968 var einungis einn af mörgum stríðsglæpum þeirra í Víetnamstríðinu. En röð afhjúpandi mynda vöktu athygli almennings í Bandaríkjunum og andúðin á stríðinu jókst hröðum skrefum. 

 

Um 100 bandarískir hermenn héldu þann 16. mars 1968 inn í þorp sem nefndist My Lai. Íbúar höfðu fyrirfram fengið skipun um að yfirgefa staðinn þannig að Bandaríkjamenn litu svo á að allir sem væru ennþá í bænum væru meðlimir andspyrnuhreyfinga kommúnista, Viet Cong.

 

Hermennirnir söfnuðu öllum sem þeir fundu saman í miðju þorpinu en það voru einkum konur, börn og aldraðir. Sjónarvottar hafa síðan lýst því hvernig sumir Bandaríkjamenn hófu skyndilega að skjóta á fólkið og síðan gerðu fleiri slíkt hið sama. 

 

Stríðsljósmyndari skráði fjöldamorðin

Í kjölfarið á þessu voðaverki kom fram skýrsla þar sem sagt var að 128 Viet Cong-uppreisnarmenn og 22 borgarar hafi látið lífið í aðgerðinni. En síðan tók orðrómur að berast út, fyrst meðal hermanna í Víetnam og síðar í BNA.

 

Bandarískur liðsforingi staðhæfði árið 1970 að árásir, eins og sú sem átti sér stað í My Lai, hafi átt sér stað í hverjum mánuði árin 1968 og 1969. En það reyndist hægt að skrásetja þetta blóðbað því að ljósmyndari hersins hafði tekið myndir af líkhrúgunum. Þær voru notaðar í baráttunni gegn stríðinu heima fyrir í BNA. 

Herinn reyndi að þagga málið niður

Bandarískir hershöfðingjar urðu að viðurkenna stríðsglæpinn.

16.mars 1968

Hermenn missa vitið

100 hermenn ráðast á My Lai og drepa milli 350 og 500 íbúa. 

 

13.desember 1968

Ódæðið spyrst út

Bandaríski hershöfðinginn og síðar utanríkisráðherrann Colin Powell lætur gera málamyndarannsókn. Hann staðhæfir að ekkert blóðbað hafi átt sér stað. 

Mars 1969

Vitni skrifar til stjórnmálamanna

30 öldungadeildarþingmenn fá sendar lýsingar hermanns af blóðbaðinu. Flestir velja að hundsa bréfið. 

12.nóvember 1969

Sagan blossar upp í fjölmiðlum

Blaðamaður grefst fyrir um málið og lýsir því í fréttaskeyti. 

 

24. nóvember 1969

Herinn rannsakar á ný

Umfjöllun fjölmiðla neyðir herinn til að hefja nýja rannsókn. Í þetta sinn viðurkennir hann dráp á 175 – 200 borgurum og sú tala hækkar síðan í 347. 

17. nóvember 1970

Réttarhöld hefjast

26 hermenn eru ákærðir fyrir ódæðið eða tilraun til að leyna sannleikanum. 

29. mars 1971

Dómur fellur

Herdómstóll dæmir einn mann, William Calley lautinant sekan. 

Blóraböggull á bak við lás og slá 

William Calley lautinant skildi ekki ákæruna á hendur sér. Hann hafði jú bara gert skyldu sína: „Ég fékk skipun um að drepa óvininn. Það var verkefni mitt þennan dag“.

 

Hann var dæmdur til nauðungarvinnu ævilangt. Andstæðingar stríðsins voru verulega ósáttir við að hann einn yrði dæmdur en Nixon forseti náðaði hann eftir þrjú ár. 

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Ritstjórnin

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

NÝJASTA NÝTT

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Jörðin

Hversu mikið menga leikföng?

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Vinsælast

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

3

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

4

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

5

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

6

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

3

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

4

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

5

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

6

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Maðurinn

Öfgar persónuleikans: Úthverfur eða innrænn persónuleiki

Alheimurinn

Hvað verður um orkuna frá sólarljósinu? 

Lifandi Saga

Hvað gerðu blikksmiðir fyrr á tímum? 

Tækni

Dulkóðaður gjaldmiðill: 7 atriði sem þú ættir að vita um rafmynt 

Menning

Af hverju fengu inúítar ekki skyrbjúg?

Lifandi Saga

Fjórir kvillar sem bóluefni hafa knésett

Menning og saga

Frumstæð manntegund jarðsetti hina látnu

Maðurinn

Vísindamenn endurnýja hárvöxt á músum

Lifandi Saga

Nanjing harmleikurinn verri en hin versta martröð

Maðurinn

3 ókostir við greind

Jörðin

Ný NASA-flugvél á að minnka losun í flugi

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Í Hollywood-myndinni Braveheart svíkur Robert the Bruce málstað Skota og færir Englendingum William Wallace á silfurfati til grimmilegrar aftöku. Í veruleikanum var þessi skúrkur þó hetja Skota. Þótt frelsisbarátta Skota kostaði bræður hans lífið og systur hans enduðu bak við lás og slá, gafst hinn raunverulegi Braveheart aldrei upp.

Lifandi Saga

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.