Hversu mikið mengar stríð?

Umhverfið og mengun er líklega það síðasta sem hermaður í stríði hugsar um. En hversu mikið menga þung farartæki, sprengiefni og brennandi olíubirgðir í raun og veru?

BIRT: 04/08/2022

LESTÍMI:

2 mínútur

Stríð mengar á margan hátt. Gervihnattamyndir frá átökunum í Úkraínu hafa til dæmis sýnt hvernig loftárásir á eldsneytisbirgðastöðvar og hreinsunarstöðvar í Lviv, Odessa og Myrhorod hafa kveikt skæða elda með eitruðum reyk.

 

Fréttir greina einnig frá leka í efnaverksmiðjum og mengun frá ammoníaksleiðslu í Chernihiv sem varð fyrir sprengjuárás.

 

Óviðráðanlegir skógareldar í kringum Chernobyl kjarnaofninn í mars 2022 kunna einnig að hafa dreift geislavirkum efnum eins og Cesium-137 og Strontium-90.

 

Mengun getur verið tilgangurinn

Alvarleg mengun á sér stað þegar efnavopn eru notuð. Þrátt fyrir að bæði framleiðsla, geymsla og notkun þeirra sé bönnuð í dag, berast fréttir af notkun á t.d. sinnepsgasi, klórgasi og taugagasinu sarín oft frá stríðssvæðum.

 

Það gerðist meðal annars í stríðinu milli Írans og Íraks á níunda áratug síðustu aldar.

Stríð eyðileggur umhverfið

Brennandi olía og aðrar mengandi aðferðir stríðs geta haft áhrif á loftslagið löngu eftir að stríðinu lýkur.

1. Losun sló öll met

Þegar Írak var hrakið frá Kúveit í Persaflóastríðinu voru allar olíulindirnar opnaðar og kveikt í þannig að þær skíðloguðu. Þetta leiddi til stærsta olíuleka í heiminum til þessa upp á 11 milljón olíutunnur.

2. Eitur gerði óvini berskjaldaða

Í Víetnamstríðinu notuðu Bandaríkin 75 milljónir lítra af Agent Orange og öðrum illgresiseyðum. Þetta eyddi laufum af trjánum þannig að óvinirnir gátu ekki falið sig og eitrið finnst enn í umhverfinu.

3. Geislun er horfin

Þrátt fyrir að geislavirk efni geti mengað í milljónir ára er ekki lengur mikil geislun eftir kjarnorkusprengjurnar sem sprengdar voru yfir Hiroshima og Nagasaki í lok síðari heimsstyrjaldar.

Allt að 10.000 manns hafa látist af völdum efnavopna og talið er að um það bil 56.000 manns í Íran gjaldi enn afleiðinga þeirra vegna varanlegra sára, skemmdrar hornhimnu og krabbameins.

 

Herinn mengar gríðarlega

Hersveitir nota jarðefnaeldsneyti og losa þannig koltvísýring frá skipum, flugvélum og farartækjum.

 

Í rannsókn frá árinu 2019 reiknuðu fjórir vísindamenn undir forystu umhverfisfræðingsins Oliver Belcher frá Durham háskólanum í Englandi að árið 2017 losaði bandaríski herinn gróðurhúsalofttegundir sem jafngilda 23.367.000 tonnum af koltvísýringi.

 

Af þeim 1,5 milljón starfsfólks hersins losaði hver þeirra þannig 16,5 tonn af koltvísýringi. Til samanburðar losaði meðalsvíi minna en fimm tonn.

 

Ef Bandaríkjaher væri sjálfstætt ríki væri það 47. stærsti losandi gróðurhúsalofttegunda í heiminum.

BIRT: 04/08/2022

HÖFUNDUR: NIELS HALFDAN HANSEN

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Shutterstock

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is