Lifandi Saga

Hve mikið af gulli fannst í gullæðinu?

Lukkuriddarar streymdu til Kaliforníu í leit að gulli en draumar fárra rættust.

BIRT: 22/10/2022

Þann 24. janúar hratt smiðurinn James Marshall óafvitandi gullæðinu af stað þegar hann fann nokkrar gullflögur í á einni nærri Coloma.

 

Á næsta ári barst orðrómurinn um alla N-Ameríku og síðan til annarra heimshluta og brátt streymdu mörg þúsund lukkuriddarar til vesturstrandar BNA.

 

„Frásagnir um ofgnótt af gulli eru svo ótrúlegar að ekkert væri að marka þær ef ekki væri fyrir hástemmdar skýrslur opinberra embættismanna“, skrifaði James K. Polk forseti í desember 1848.

 

Á nokkrum árum jókst íbúafjöldi Kaliforníu úr því að vera fáein þúsund í meira en 300.000 manns – sem alla dreymdi um auðgast fyrir lífstíð með því að finna mikið magn af gulli.

 

Og vissulega bar gullleitin góðan ávöxt fyrir suma. Á tímabilinu frá 1848 til 1855 þegar gullæðið geisaði fundust um 350 tonn af gulli. 

Allir vildu ná sér í gull

Lukkuriddarar streymdu til Kaliforníu í leit að gulli en draumar fárra rættust.

Sigti átti að fanga gull

Rocker – sem er eins konar vagga – var einnig notuð til að grandskoða jarðveginn í leit að gulli. Í botni kassans var sigti sem fangaði gull og smásteina þegar jarðvegi og vatni var hellt í vögguna.

Kalífornía stækkar

Lítil þorp spruttu upp og breyttu Kaliforníu úr gagnslausum hundsrassi í umsvifamikið ríki. Samtímis gullæðinu voru haldnar kosningar og stjórnarskrá samþykkt sem fól í sér að Kalifornía varð 31. ríki BNA árið 1850.

Frumbyggjar þvingaðir til vinnu

Frumbyggjar voru hraktir af löndum sínum í stórum stíl. Sumir þeirra voru handsamaðir og látnir þræla við leit að gulli.

Flöt panna mikilvægasta verkfærið

Skolpanna var notuð ásamt vatni til að „þvo“ gullið frá jarðveginum. Gullgrafarar settu jarðveg í pönnuna og snéru pönnunni í hringi og losuðu þannig frá sand og leir. Eftir sátu smásteinar og lítil gullkorn.

Allir vildu ná sér í gull

Lukkuriddarar streymdu til Kaliforníu í leit að gulli en draumar fárra rættust.

Sigti átti að fanga gull

Rocker – sem er eins konar vagga – var einnig notuð til að grandskoða jarðveginn í leit að gulli. Í botni kassans var sigti sem fangaði gull og smásteina þegar jarðvegi og vatni var hellt í vögguna.

Kalífornía stækkar

Lítil þorp spruttu upp og breyttu Kaliforníu úr gagnslausum hundsrassi í umsvifamikið ríki. Samtímis gullæðinu voru haldnar kosningar og stjórnarskrá samþykkt sem fól í sér að Kalifornía varð 31. ríki BNA árið 1850.

Frumbyggjar þvingaðir í vinnu

Frumbyggjar voru hraktir af löndum sínum í stórum stíl. Sumir þeirra voru handsamaðir og látnir þræla við leit að gulli.

Flöt panna mikilvægasta verkfærið

Skolpanna var notuð ásamt vatni til að „þvo“ gullið frá jarðveginum. Gullgrafarar settu jarðveg í pönnuna og snéru pönnunni í hringi og losuðu þannig frá sand og leir. Eftir sátu smásteinar og lítil gullkorn.

Þrátt fyrir þetta mikla magn urðu tiltölulega fáir gullgrafarar moldríkir. Í byrjun var hægt að grafa gull beint úr jarðveginum en þegar á leið varð það sífellt sjaldséðara.

 

Námueigendur tóku síðan við gullleitinni, meðan margir gullgrafarar þurftu að snúa tómhentir heim.

 

„Margir, mjög margir sem koma hingað hafa ekkert upp úr krafsinu og þúsundir munu bera beinin hér. Aðrir þurfa að betla til að komast heim“, skrifaði gullgrafarinn Sheldon Shufelt í bréfi til fjölskyldunnar árið 1850.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Emrah Sütcü & Bue Kindtler-Nielsen

Imageselect

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Maðurinn

Ást er eintóm efnafræði

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Náttúran

Hjarta steypireyðar slær bara tvisvar á mínútu

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

Lifandi Saga

Gestapo: Leynilögregla Hitlers olli skelfingu í Evrópu

Lifandi Saga

Getur Rússland orðið uppiskroppa með hermenn? 

NÝJASTA NÝTT

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Náttúran

Þrisvar til tunglsins og til baka aftur

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

Jörðin

Hversu mikið menga leikföng?

Maðurinn

Af hverju þessi ást á áfengi?

Heilsa

Er hægt að sofa of mikið?

Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Vinsælast

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Alheimurinn

Fullt tungl 2024 – Hvenær er tunglið fullt?

3

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

4

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

5

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

6

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

1

Maðurinn

Einvígið: Er rafmagnstannbursti betri en venjulegur?

2

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

3

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

4

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

5

Maðurinn

Hvaða blóðflokkur er sjaldgæfastur?

6

Jörðin

Vísindamenn greina vaxtarverki: Fæðuhringur eldfjallsins

Maðurinn

Hvernig grær brotið bein?

Maðurinn

Öfgar persónuleikans: Úthverfur eða innrænn persónuleiki

Alheimurinn

Hvað verður um orkuna frá sólarljósinu? 

Lifandi Saga

Hvað gerðu blikksmiðir fyrr á tímum? 

Tækni

Dulkóðaður gjaldmiðill: 7 atriði sem þú ættir að vita um rafmynt 

Menning

Af hverju fengu inúítar ekki skyrbjúg?

Lifandi Saga

Fjórir kvillar sem bóluefni hafa knésett

Menning og saga

Frumstæð manntegund jarðsetti hina látnu

Maðurinn

Vísindamenn endurnýja hárvöxt á músum

Lifandi Saga

Nanjing harmleikurinn verri en hin versta martröð

Maðurinn

3 ókostir við greind

Jörðin

Ný NASA-flugvél á að minnka losun í flugi

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Í Hollywood-myndinni Braveheart svíkur Robert the Bruce málstað Skota og færir Englendingum William Wallace á silfurfati til grimmilegrar aftöku. Í veruleikanum var þessi skúrkur þó hetja Skota. Þótt frelsisbarátta Skota kostaði bræður hans lífið og systur hans enduðu bak við lás og slá, gafst hinn raunverulegi Braveheart aldrei upp.

Lifandi Saga

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.