Lifandi Saga

Hve mikið af gulli fannst í gullæðinu?

Lukkuriddarar streymdu til Kaliforníu í leit að gulli en draumar fárra rættust.

BIRT: 22/10/2022

Þann 24. janúar hratt smiðurinn James Marshall óafvitandi gullæðinu af stað þegar hann fann nokkrar gullflögur í á einni nærri Coloma.

 

Á næsta ári barst orðrómurinn um alla N-Ameríku og síðan til annarra heimshluta og brátt streymdu mörg þúsund lukkuriddarar til vesturstrandar BNA.

 

„Frásagnir um ofgnótt af gulli eru svo ótrúlegar að ekkert væri að marka þær ef ekki væri fyrir hástemmdar skýrslur opinberra embættismanna“, skrifaði James K. Polk forseti í desember 1848.

 

Á nokkrum árum jókst íbúafjöldi Kaliforníu úr því að vera fáein þúsund í meira en 300.000 manns – sem alla dreymdi um auðgast fyrir lífstíð með því að finna mikið magn af gulli.

 

Og vissulega bar gullleitin góðan ávöxt fyrir suma. Á tímabilinu frá 1848 til 1855 þegar gullæðið geisaði fundust um 350 tonn af gulli. 

Allir vildu ná sér í gull

Lukkuriddarar streymdu til Kaliforníu í leit að gulli en draumar fárra rættust.

Sigti átti að fanga gull

Rocker – sem er eins konar vagga – var einnig notuð til að grandskoða jarðveginn í leit að gulli. Í botni kassans var sigti sem fangaði gull og smásteina þegar jarðvegi og vatni var hellt í vögguna.

Kalífornía stækkar

Lítil þorp spruttu upp og breyttu Kaliforníu úr gagnslausum hundsrassi í umsvifamikið ríki. Samtímis gullæðinu voru haldnar kosningar og stjórnarskrá samþykkt sem fól í sér að Kalifornía varð 31. ríki BNA árið 1850.

Frumbyggjar þvingaðir til vinnu

Frumbyggjar voru hraktir af löndum sínum í stórum stíl. Sumir þeirra voru handsamaðir og látnir þræla við leit að gulli.

Flöt panna mikilvægasta verkfærið

Skolpanna var notuð ásamt vatni til að „þvo“ gullið frá jarðveginum. Gullgrafarar settu jarðveg í pönnuna og snéru pönnunni í hringi og losuðu þannig frá sand og leir. Eftir sátu smásteinar og lítil gullkorn.

Allir vildu ná sér í gull

Lukkuriddarar streymdu til Kaliforníu í leit að gulli en draumar fárra rættust.

Sigti átti að fanga gull

Rocker – sem er eins konar vagga – var einnig notuð til að grandskoða jarðveginn í leit að gulli. Í botni kassans var sigti sem fangaði gull og smásteina þegar jarðvegi og vatni var hellt í vögguna.

Kalífornía stækkar

Lítil þorp spruttu upp og breyttu Kaliforníu úr gagnslausum hundsrassi í umsvifamikið ríki. Samtímis gullæðinu voru haldnar kosningar og stjórnarskrá samþykkt sem fól í sér að Kalifornía varð 31. ríki BNA árið 1850.

Frumbyggjar þvingaðir í vinnu

Frumbyggjar voru hraktir af löndum sínum í stórum stíl. Sumir þeirra voru handsamaðir og látnir þræla við leit að gulli.

Flöt panna mikilvægasta verkfærið

Skolpanna var notuð ásamt vatni til að „þvo“ gullið frá jarðveginum. Gullgrafarar settu jarðveg í pönnuna og snéru pönnunni í hringi og losuðu þannig frá sand og leir. Eftir sátu smásteinar og lítil gullkorn.

Þrátt fyrir þetta mikla magn urðu tiltölulega fáir gullgrafarar moldríkir. Í byrjun var hægt að grafa gull beint úr jarðveginum en þegar á leið varð það sífellt sjaldséðara.

 

Námueigendur tóku síðan við gullleitinni, meðan margir gullgrafarar þurftu að snúa tómhentir heim.

 

„Margir, mjög margir sem koma hingað hafa ekkert upp úr krafsinu og þúsundir munu bera beinin hér. Aðrir þurfa að betla til að komast heim“, skrifaði gullgrafarinn Sheldon Shufelt í bréfi til fjölskyldunnar árið 1850.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Emrah Sütcü & Bue Kindtler-Nielsen

Imageselect

Náttúran

Krabbar hafa farið sömu ferðina 17 sinnum

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Maðurinn

Er veganmatur óhollur börnum?

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Náttúran

Risaeðlubeinagrind seld fyrir meira en sex milljarða króna á uppboði.

Lifandi Saga

Ísraelski vígamaðurinn: Vill lifa í friði með Palestínumönnum

Maðurinn

Er hægt að verða gráhærður á einni nóttu?

Heilsa

Hrotur geta verið vísbending um hjartasjúkdóm: Einn hópur er í sérstakri áhættu

NÝJASTA NÝTT

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Maðurinn

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Maðurinn

Þannig getum við nýtt drauma okkar

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

Jörðin

Jörðin eftir manninn

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Jörðin

99 stórborgir eru að sökkva

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Munnvatnið er fullt af eitri

Maðurinn

Gæludýr koma í veg fyrir offitu og ofnæmi meðal barna

Náttúran

Hvernig bárust kettir til Ameríku?

Heilsa

Er mikið um kyrrsetu hjá þér í vinnunni? Þá getur kaffi lengt líf þitt samkvæmt stórri rannsókn.

Heilsa

Lækning gegn útbreiddum meltingartruflunum finnst í flestum eldhúsum.

Vinsælast

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Myndir af einangruðum ættflokki sýna mannlegan harmleik, samkvæmt verndarsamtökum

3

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

4

Jörðin

Jörðin eftir manninn

5

Spurningar og svör

Hvað á eiginlega að gera við kjarnorkuverið í Tjernobyl?

6

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

1

Maðurinn

Bakteríur leysa vind í munni okkar

2

Maðurinn

Geta matvörur varið húðina gegn útfjólubláum geislum sólar?

3

Jörðin

Jörðin eftir manninn

4

Heilsa

Kostir þess að vera nátthrafn

5

Lifandi Saga

Hvað átti sér stað við Wounded Knee árið 1973?

6

Maðurinn

Gerið það sama og þúsundir gera á samfélagsmiðlum: Verið þakklát og lifið lengur

Heilsa

Læknar hafa grætt heilt auga í mann

Maðurinn

Nú geta vísindamenn ráðskast með drauma okkar

Tækni

140.000 veirutegundir hafa fundist í þarmaflórunni

Maðurinn

Kornabörn þekkja móðurmálið sitt

Læknisfræði

Hvers vegna fáum við ofnæmi?

Maðurinn

Lamaður maður gengur fyrir eigin hugarafli

Lifandi Saga

Dans indíána orsakaði blóðbaðið við Wounded Knee

Heilsa

Rannsókn: Tæp skeiðfylli af þessari fitutegund daglega dregur úr hættu á heilabilun

Maðurinn

Er hollt að gefa blóð?

Tækni

Vandamál sem gat orðið aðkallandi

Maðurinn

Efnaskiptin eru stöðug frá 20 til 60 ára aldurs

Maðurinn

Er siðblindingi á vinnustaðnum þínum?

Er hægt að verða sólbrúnn í skugga?

Er sólarvörn yfirhöfuð nauðsynleg ef dvalið er í skugga mestallan daginn?

Maðurinn

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.