Fjórar rafmagnsperur. Svo mikil var raforkan sem tókst að framleiða í bandaríska kjarnakljúfinum, EBR, hinn 20. desember 1951.
Fyrst í stað reyndist rafmagnsframleiðslan vera af afar skornum skammti en brátt urðu vísindamenn færir um að framleiða svo mikla raforku að þeir gátu lýst upp allt kjarnorkuverið í eyðimörkinni í Idaho í Bandaríkjunum.
Hugmyndin að því að framleiða rafmagn með kjarnorku nær allt aftur til ársins 1932 þegar eðlisfræðingurinn Ernest Rutherford komst að raun um að gífurlegt magn orku losnar úr læðingi þegar liþíum-atóm sundrast.
Virtir eðlisfræðingar á borð við Albert Einstein og Niels Bohr höfðu þó efasemdir um að hægt yrði að beisla svo mikla orku og nota í t.d. rafmagnsframleiðslu. Engu að síður var heill her eðlisfræðinga að störfum við það að beisla kjarnorku á árunum upp úr 1930.
Einn þessara manna var Þjóðverjinn Otto Hahn sem uppgötvaði árið 1938 að sundrun úrans leysir úr læðingi svo mikla orku að hún er milljónfalt meiri en gerist við hefðbundinn bruna. Í Bandaríkjunum leiddi þessi nýja uppgötvun til þess að reistir voru nokkrir kjarnaofnar sem framleiddu fyrst og fremst plútón fyrir kjarnavopnaframleiðslu landsins.
Fjögur verstu kjarnorkuslysin
Örfá alvarleg kjarnorkuslys hafa haft skelfileg áhrif á mannslíf og efnahag. Umfang kjarnorkuslysa er mælt á svokölluðum INES-kvarða sem Alþjóðakjarnorkumálastofnunin ákvarðar. Kvarðanum er skipt í átta þrep á bilinu 0 til 7 og telst 7 vera alvarlegasta slysið.
4. Windscale-slysið
Árið: 1957
Land: Stóra-Bretland
INES: 5
Hinn 10. október árið 1957 kom upp eldur sem logaði í þrjá sólarhringa í kjarnorkuveri í borginni Windscale í Norður-Englandi, þar sem framleitt var plúton fyrir bresk kjarnorkuvopn. Slysið hafði í för með sér geislavirk ský sem bárust yfir meginland Evrópu og geta hafa orsakað mörg hundruð krabbameinstilfelli. Það var ekki fyrr en 30 árum síðar að yfirvöld viðurkenndu að öryggismál hafi verið í ólestri.
3. Kysjtym-slysið
Árið: 1957
Land: Sovétríkin
INES: 6
Eitt versta kjarnorkuslysið átti sér stað í Mayak-verinu í grennd við borgina Kysjtym, þar sem Sovétmenn framleiddu plúton fyrir kjarnavopn. Ástæðuna mátti rekja til leka í kælikerfinu en ekki hafði verið gert við hann í heilt ár. Afleiðingin var gífurleg sprenging sem olli því að geislavirkt efni þeyttist í allar áttir í 300 km radíus. Þeir 10.000 íbúar sem bjuggu á svæðinu voru ekki fluttir á brott fyrr en heilli viku síðar.
2. Fukushima I-slysin
Árið: 2011
Land: Japan
INES: 7
Hinn 11. mars 2011 olli einkar snarpur jarðskjálfti í Japan því að 15 m há flóðbylgja myndaðist með þeim afleiðingum að straumrof varð. Sprengingar urðu í þremur kjarnaofnum í Fukushima Daiichi-kjarnorkuverinu og þeir bráðnuðu að mestu leyti. Ekki er vitað hve margir létust en flytja þurfti allt að 200.000 Japana í neyðarbúðir.
1. Tjernóbyl-slysið
Árið: 1986
Land: Sovétríkin
INES: 7
Kjarnorkuslysið í Tjernóbyl er hræðilegasta kjarnorkuslys sögunnar en það átti sér stað hinn 26. apríl 1986 þegar sprenging varð í einum kjarnaofninum. Þar sem ofninn var hvorki umlukinn steinsteypu eða stáli myndaðist ský geislavirkra efna sem dreifðist yfir Evrópu. Skelfileg mengun varð í Úkraínu, Rússlandi og Hvíta Rússlandi (Belarús) og flytja þurfti alls 336.000 íbúa á brott.
Að heimsstyrjöldinni lokinni fóru vísindamenn í Bandaríkjunum, Bretlandi og Sovétríkjunum í auknum mæli að einblína á notkun kjarnorku í friðsamlegum tilgangi.
Forseti Bandaríkjanna, Dwight D. Eisenhower, vakti í þekktri ræðu athygli á þörfinni fyrir notkun kjarnorku á friðsamlegan hátt, m.a. í framleiðslu á rafmagni.
Kjarnakljúfurinn EBR var hinn fyrsti sinnar tegundar þegar hann var tekinn í notkun árið 1951 en Rússar áttu þó heiðurinn af því að hafa opnað fyrsta kjarnorkuverið sem sá fyrir eiginlegri raforku. Þetta var árið 1954 þegar hafist var handa við framleiðslu rafmagns í Obninsk kjarnorkuverinu sem sá borginni Obninsk fyrir raforku.
