Lifandi Saga

Hver var fyrirsæta Mónu Lísu?

Hið óljósa bros er þekkt um heim allan - en konan, sem sat fyrir, fékk aldrei að sjá myndina tilbúna.

BIRT: 15/10/2022

Konan sem sat fyrir þegar da Vinci málaði hið heimsfræga málverk Mona Lisa, er Lisa del Giocondo (1479-1542). Hún var gift auðugum ullar- og silkikaupmanni, Francesco del Giocondo sem pantaði málverkið af da Vinci og hugðist færa konu sinni að gjöf.

 

Þrátt fyrir að málverkið sé nefnt eftir henni vita sérfræðingar ekki mikið um líf Lísu del Giocondo – einungis að hún fæddist inn í aðalsfjölskyldu í Flórens sem var á fallanda fæti. Og að hún gekk í hjónaband 15 ára gömul og eignaðist síðar fimm börn. Eftir öllum ummerkjum að dæma lifði hún þægilegu og viðburðasnauðu lífi meðal ítalska aðalsins.

 

Málverkið var pantað árið 1503 en þá átti da Vinci erfitt uppdráttar fjárhagslega. Síðar þetta sama ár vænkaðist hagur hans til muna þegar hann var beðinn um að mála stærðarinnar veggmálverk í ráðhúsinu í Flórens og hann lagði Mónu Lísu á hilluna í bili. 

 

Mona Lisa í nærmynd:

Augabrúnirnar hafa horfið með tímanum samkvæmt rannsókn frá árinu 2007. Sérfræðingar telja að mögulega hafi verið málað yfir augabrúnirnar eða að þær hafi horfið í einhverri viðgerð á málverkinu.

Bros Mónu Lísu er framkallað með sérstakri málunartækni, sfumato sem máir út litaskilin. Fyrir vikið er torvelt að túlka munnsvipinn, því augað á erfitt með að fókusera á tiltekinn punkt.

Bakgrunnurinn er talinn sýna ítalska héraðið Montefeltro. Listfræðingurinn Yukio Yashiro telur bakgrunninn innblásinn af kínverskum málverkum en margir sérfræðingar draga það í efa.

Frönsk lög banna að Móna Lísa verði nokkru sinni seld en árið 1962 var málverkið metið á einhverja 85 milljarða.

Augabrúnirnar hafa horfið með tímanum samkvæmt rannsókn frá árinu 2007. Sérfræðingar telja að mögulega hafi verið málað yfir augabrúnirnar eða að þær hafi horfið í einhverri viðgerð á málverkinu.

Bros Mónu Lísu er framkallað með sérstakri málunartækni, sfumato sem máir út litaskilin. Fyrir vikið er torvelt að túlka munnsvipinn, því augað á erfitt með að fókusera á tiltekinn punkt.

Bakgrunnurinn er talinn sýna ítalska héraðið Montefeltro. Listfræðingurinn Yukio Yashiro telur bakgrunninn innblásinn af kínverskum málverkum en margir sérfræðingar draga það í efa.

Frönsk lög banna að Móna Lísa verði nokkru sinni seld en árið 1962 var málverkið metið á einhverja 85 milljarða.

Ekki er vitað hvenær Leonardo da Vinci lagði lokahönd á verkið en hitt er ljóst að hann færði aldrei fjölskyldunni del Giocondo myndina og fékk því heldur ekki neina borgun fyrir vikið.

 

Hann hélt samt áfram að betrumbæta málverkið á næstu árum og tók jafnvel málverkið með sér þegar hann neyddist til að flýja til Frakklands.

 

Síðan hafa minnst 10 konur verið tilnefndar sem mögulegar fyrirsætur Mónu Lísu. Það var síðan árið 2005 sem sérfræðingar við háskólann í Heidelberg komust að því að konan væri í raun Lisa del Giocondo.

 

Sönnunin fólst í handskrifaðri spássíuglósu í bók frá árinu 1503, þar sem embættismaður frá Flórens staðfestir að da Vinci sé nú hafinn handa við að mála Lísu del Giocondo.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Emrah Sütcü & Bue Kindtler-Nielsen

Shutterstock, Louvre Museum

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

NÝJASTA NÝTT

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Vinsælast

1

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

2

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

3

Maðurinn

Af hverju sjá sumir drauga en aðrir ekki?

4

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

5

Maðurinn

Þráhyggja tekur heilann í gíslingu

6

Saga

Af hverju ráða Bandaríkin yfir Guantanamo?

1

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

2

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

3

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

4

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

5

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

6

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Hve lengi höfum við fengið sumarfrí?

Maðurinn

Þessi tvö efni geta átt þátt í að lækka líffræðilegan aldur okkar

Lifandi Saga

Hin dularfulla María Magdalena var nákomin frelsaranum

Menning og saga

Múmía hræddi líftóruna úr vörðum

Náttúran

Topp 5: Hvaða könguló er stærst?

Náttúran

Tuttugu arma sædýr fannst við suðurskautið

Maðurinn

Styrktu alla þrjá þætti greindarinnar

Jörðin

Evrópsk ofureldstöð virðist undirbúa gos

Maðurinn

10 óvanalegar tegundir af fælni

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Sumir virðast vera fæddir undir lukkustjörnu en hjá öðrum virðist heppnin vera nánast yfirnáttúrulegt fyrirbæri. Hvorki eldingar, flugslys, öfundsjúkir keppinautar eða kjarnorkusprengjur gátu bugað þessa heppnu einstaklinga.

Lifandi Saga

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is