Grafín er eitt atóm á þykkt. Það samanstendur af lagi af kolefnisatómum sem mynda tvívítt net með jafngildum efnatengjum í sexköntuðu formi.
Það myndi þurfa um þrjú milljón lög hvert ofan á annað til að búa til eins millimetra þykka grafínplötu.
Grafín var skapað árið 2004 þegar eðlisfræðingarnir Andre Gaim og Konstantin Novoselov notuðu límband til að ná upp örsmáum flögum úr grafíti – efninu sem er í broddi blýanta.
Þessu næst leystu þau upp límbandið í vökva og eftir varð að lokum lag sem var einungis eitt kolefnisatóm á þykkt.
Köttur gæti legið á grafíni
Efnatengingarnar milli kolefnisatómanna í grafíni eru afar stöðugar, sem gerir efnið að því sterkasta sem vísindamenn vita um – um 200 sinnum sterkara en stál.
Andre Gaim og Konsantin Novoselov hlutu árið 2010 Nóbelsverðlaunin í eðlisfræði fyrir tilraunir sínar með grafín og Nóbelakademían lýsti styrki efnisins þannig:
„Eins fermetra stórt hengirúm, ekki þyngra en eitt veiðihár kattar, getur borið þungan af meðalþungum ketti án þess að brotna.“ Meðalþyngd katta er um 4 kg og veiðihár vegur einungis 0,77 mg.
1- Grafín samanstendur af kolefnisatómum sem tengjast saman í svonefndum samgildum tengjum því atómin deila rafeindum hvert með öðru. Það þarf gríðarlega orku til að rjúfa tengin og þess vegna er grafín t.d. sterkara en demantur, þrátt fyrir að það sé á sama tíma létt og hægt að beygja það án þess að það brotni.
2 – Hvert kolefnisatóm í grafíni er með rafeind á ytri braut sinni sem tekur ekki þátt í tengingum með öðrum atómum. Rafeindirnar geta farið frjálst um í efninu sem gerir grafínið að fyrirtaks rafmagnsleiðara – allt að 70% skilvirkari en kopar, sem er algengur í rafmagnsleiðslum.
3 – Grafín væri mögulega hægt að nýta í margs konar tækni. En vísindamenn horfa einkum til möguleikanna sem tengjast nýrri gerð sólarsella sem með skilvirkum hætti umbreyta sólarljósi í straum og eru á sama tíma afar þunnar og sveigjanlegar svo hægt sé að nýta þær í hvaðeina, allt frá gluggum yfir í síma.
Vísindamenn vinna nú að því að þróa grafín í fjölmörg tól og tæki. Í rafeindabúnaði varðar það t.d. sveigjanlega skjái og ofurþunnar og skilvirkar sólarsellur.
Aðrir vísindamenn telja að með grafíni megi sía sjó þannig að hann verði drykkjarhæfur, sem væri í sjálfu sér stórkostlegur áfangi.
