Heilsa

Mold undir nöglum barna skiptir máli fyrir ónæmiskerfið

Ef steyptum gangstéttarhellum og möl væri skipt út fyrir jarðveg, gras og plöntur gæti það styrkt ónæmiskerfi barna og þarmaflóru þeirra á innan við mánuð.

BIRT: 07/04/2024

Þegar þú sækir barnið þitt á leikskólann og föt þess eru drulluskítug og neglur barnsins eru svartar af mold og sandi, ekki vera að pirra þig á kennaranum. Þú ættir frekar að þakka fyrir þig því rannsóknir sýna að það er gott fyrir ónæmisvörn barna ef þau eru í nánum tengslum við náttúruna.

 

Þessar niðurstöður komu meðal annars úr nýlegri finnskri rannsókn á 75 börnum á aldrinum 3-5 ára. Börnin sem voru fengin frá 10 mismunandi leikskólum, þurftu að dvelja í ólíku umhverfi og stóð tilraunin yfir í 28 daga.

 

Börn prófuð í mismunandi umhverfi

Þetta var fyrsta tilraunin til að rannsaka sérstaklega hvernig ónæmiskerfi barna bregst við umhverfinu sem börnin leika sér í og dvelja í.

 

Sum dagvistarheimilanna voru með venjulega lóð með steypu og möl sem börnin léku sér í. Á öðrum leikskólum var farið með börnin út í náttúruna á hverjum degi. Og útisvæðið hjá fjórum dagheimilanna hafði verið gróðursett með grasi, lyngi og bláberjum. Börnin á þessum fjórum „náttúrustofnunum“ léku sér í sínu nýja umhverfi fimm daga vikunnar og fengu einnig tækifæri til að rækta plöntur sjálf í sérstökum gróðurhúsum.

 

Fleiri T frumur framleiddar

Eftir að 28 dagar voru liðnir, báru rannsakendur börnin saman úr þessum þremur mismunandi umhverfisaðstæðum. Þeir sáu greinilegan mun á örveruflóru sem börnin höfðu bæði í þarmakerfinu og á húðinni. Mælingar sýndu einnig að þau börn sem voru í nánu sambandi við náttúruna mynduðu fleiri T-frumur og aðra mikilvæga hluti sem skipta höfuðmáli fyrir vel starfandi ónæmiskerfi.

 

„Við gátum líka séð að þarmaflóra barnanna frá grænu stofnununum líktist þarmaflóru barnanna sem fóru út í skóg á hverjum degi,“ útskýrði umhverfisfræðingurinn Marja Roslund frá Háskólanum í Helsinki í tengslum við útgáfu á niðurstöðum rannsóknarinnar fyrir nokkrum árum.

 

Kenningin um líffræðilega fjölbreytni

Sú hugmynd að umhverfi með mörgum örverum geti örvað ónæmiskerfið er þekkt sem „tilgátan um líffræðilega fjölbreytni“. Þar er meðal annars gert ráð fyrir að tap á líffræðilegri fjölbreytni á borgarsvæðum sé að hluta til ábyrgt fyrir aukningu ónæmistengdra sjúkdóma sem við búum við í seinni tíð.

 

„Niðurstöður rannsóknar okkar styðja þessa tilgátu og þá forsendu að skortur á líffræðilegri fjölbreytni nútímans gæti verið því að kenna að ónæmiskerfið er ekki þjálfað á réttan hátt sem er ástæðan fyrir auknu umfangi ónæmistengdra sjúkdóma,“ skrifuðu vísindamennirnir í skýrslu sinni.

 

Aukning á gagnlegum bakteríum

Eitt af því sem finnsku vísindamennirnir sáu hjá börnum sem léku sér í mold, drullu, grasi og trjám var fjölgun gagnlegra gammaproteobaktería. Þær unnu að því að styrkja ónæmisvörn húðarinnar og auka seytingu ónæmisefna í blóði á sama tíma og hún minnkaði magn interleukin-17a-prótíns sem tengist ónæmistengdum sjúkdómum, sjálfsofnæmissjúkdómum og ofnæmi.

 

Einnig gott fyrir sjón og andlega heilsu

Enn er mörgum spurningum ósvarað en tilraunir sem þessar hjálpa til við að undirstrika hversu mikilvægt það er fyrir börn að vera úti í grænu umhverfi og það snýst ekki bara um að styrkja ónæmiskerfið.

 

Aðrar rannsóknir hafa einnig sýnt að útivist gagnast sjón barna og geðheilsu.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: BJØRN FALCK MADSEN

Shutterstock

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Lifandi Saga

Hver var fyrstur dæmdur fyrir stríðsglæpi? 

Maðurinn

Heilinn sér andlit alls staðar og meðhöndlar þau öll eins

Náttúran

90 sekúndur til dómsdags: Viðbúin gegn hamförunum?

Náttúran

Vísindamenn undrandi: Svona myndast stærstu sandöldur heims

Náttúran

Stiklað á stóru um lotukerfið á 10 mínútum

Náttúran

Forneðlur lágu á eggjunum

Náttúran

Hve þungt er ljósið?

Maðurinn

Er til fólk sem skynjar ekki sársauka?

Maðurinn

Eru sjóböð að vetri heilsusamleg?

Maðurinn

Fyllerí: Svona slævir áfengi heilann

Alheimurinn

Hjarta Plútós varð til eftir árekstur

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is