Náttúran

Skriðdýr ríktu í Ástralíu á ísöld

Risaslöngur, kómódódrekar og krókódílar voru efst í fæðukeðjunni í Ástralíu á síðustu ísöld. Þetta sýna nýlegar rannsóknir á steingervingum sem safnað hefur verið saman á síðustu 15 árum.

BIRT: 06/05/2023

Á síðustu ísöld höfðu stór spendýr náð að leggja undir sig heiminn – nema í Ástralíu, þar sem skriðdýr voru efst í fæðukeðjunni.

 

Þetta sýna nýjar rannsóknir á steingervingum sem safnað hefur verið á síðustu 15 árum.

 

Vísindamenn hjá Queenslandháskóla í Ástralíu hafa rannsakað þessa steingervinga og niðurstaða þeirra er sú að miklar breytingar hafi orðið í Ástralíu á síðustu ísöld og dýralífið hafi gjörbreyst.

 

Risa skriðdýr toppurinn á fæðukeðjunni

Þar til fyrir 40.000 árum voru stærstu rándýrin risaslöngur, landlifandi krókódílar með langa fætur og kómódódrekar allt að 200 kg að þyngd.

 

Loftslagsbreytingar gerðu út af við þessi stóru rándýr en eftir urðu smærri rándýr á borð við pokaúlf og Tasmaníudjöful.

200 kílóa kómódódrekar voru meðal stórra skriðdýra sem ríktu efst í fæðukeðjunni í Ástralíu á ísöld. Síðar tóku við rándýr sem bárust með mönnum.

Vísindamennirnir segja þetta hafa raskað jafnvægi dýralífsins þannig að það varð mjög viðkvæmt fyrir þeim rándýrum sem menn fluttu síðar með sér.

 

Refir og kettir fluttir til álfunnar

Talið er að úlfhundur sem nefnist dingó, hafi borist til Ástralíu með sæfarendum frá Asíu fyrir um 5.000 árum og hann varð fljótlega bæði pokaúlfum og Tasmaníudjöflum yfirsterkari.

 

Enn harðnaði á dalnum hjá bæði ránspendýrum og grasbítum þegar Evrópumenn fluttu bæði refi og ketti til Ástralíu.

 

Þessi vel greindu spendýr áttu auðveldan leik við vanþróaðri pokadýr og útrýmdu mörgum staðbundnum tegundum.

 

Vísindamennirnir álíta að kettir og refir eigi sök á aldauða allt að 30 tegunda á síðustu 200 árum en telja að grunnurinn hafi verið lagður strax þegar stóru skriðdýrin hurfu á ísöld.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Jens Matthiesen

Shutterstock,© SPL

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Alheimurinn

Nú eru tungl Satúrnusar 146

Maðurinn

Er fólk með stórt höfuð greindara en aðrir?

Maðurinn

Mannfólkið hefur kysst í 4.500 ár

Náttúran

Risavaxin sjávarskrímsli vakin til lífs slá öll met. 

Alheimurinn

Getum við lent á Plútó?

Lifandi Saga

Var hesturinn í Tróju til í raun og veru? 

Lifandi Saga

Frá rakara til forseta: Hvernig Trump-ættarveldið sigraði Ameríku

Náttúran

Hvernig virkar reiðin?

Lifandi Saga

1942 – Upphafið að endalokunum: Orrustan um Midway á að gjöreyða flota BNA

Maðurinn

Af hverju klæjar mann í sár?

Maðurinn

Hvernig losna ég við svitalyktina?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is