Search

Sníklar bjarga deginum

Helmingurinn af dýrategundum Jarðar eru sníklar. Þeir sjúga lífið úr öðrum lífverum, en óhugnanlegt líf þeirra verndar hina veiku og heldur þeim sterku niðri.

BIRT: 14/05/2023

LESTÍMI:

2 mínútur
Blóðsuga eflir ónæmisvarnir

Blóðsugur sjúga sig fastar í æðakerfi manna og orsaka m.a. niðurgang, blóð í þvagi og skaða á lifur.

En blóðsugurnar verja fórnarlömb sín gegn ennþá skelfilegri sjúkdómi. Þær seyta efnum sem fá ónæmiskerfi fórnarlambsins til að verjast malaríu.

Maur ver yfirráðasvæði gestgjafans

Maurinn Megalomyrmex ræðst inn í bú annarra maura og sníkir á fæðu þeirra.

En skúrkurinn býr yfir óvæntum hæfileikum. Hann hjálpar fórnarlömbum sínum með því að verja búið gegn langtum árásargjarnari maurum.

 
Sveppur geldir svepp

Sníkjukollan, sem er ein tegund um 400 sníkjusveppa, grær inni í maurum þar til svonefndur ávöxtur hans brýst út til þess að dreifa grófum sveppsins.

En ávöxturinn er oft eyðilagður af öðrum sníkjusveppi, sem hindrar gróin í að dreifast til nýrra fórnarlamba.

Hárormur skaffar fæðu fyrir fisk

Japanski fjallaurriðinn, sem á undir högg á sækja, lifir einkum á engissprettum og hann getur þakkað sníkjuormi fyrir að sú sé raunin.

Ormurinn lifir inni í engissprettunum og þvingar þær til að leita út í vötn.

Bandormur kennir ónæmisfrumum

Ónæmiskerfi getur ráðist gegn okkar eigin líkama og þannig orsakað t.d. ofnæmi eða sykursýki. En bandormurinn getur hindrað þetta. Hann þjálfar ónæmiskerfið þannig að það getur betur greint á milli frumna líkamans og framandi lífvera.

Blóðsuga eflir ónæmisvarnir

Blóðsugur sjúga sig fastar í æðakerfi manna og orsaka m.a. niðurgang, blóð í þvagi og skaða á lifur. En blóðsugurnar verja fórnarlömb sín gegn ennþá skelfilegri sjúkdómi. Þær seyta efnum sem fá ónæmiskerfi fórnarlambsins til að verjast malaríu.

Maur ver yfirráðasvæði gestgjafans

Maurinn Megalomyrmex ræðst inn í bú annarra maura og sníkir á fæðu þeirra. En skúrkurinn býr yfir óvæntum hæfileikum. Hann hjálpar fórnarlömbum sínum með því að verja búið gegn langtum árásargjarnari maurum.

Sveppur geldir svepp

Sníkjukollan, sem er ein tegund um 400 sníkjusveppa, grær inni í maurum þar til svonefndur ávöxtur hans brýst út til þess að dreifa grófum sveppsins. En ávöxturinn er oft eyðilagður af öðrum sníkjusveppi, sem hindrar gróin í að dreifast til nýrra fórnarlamba.

Hárormur skaffar fæðu fyrir fisk

Japanski fjallaurriðinn, sem á undir högg á sækja, lifir einkum á engissprettum og hann getur þakkað sníkjuormi fyrir að sú sé raunin. Ormurinn lifir inni í engissprettunum og þvingar þær til að leita út í vötn.

Sníklar vernda fórnarlömb sín

Bandormur kennir ónæmisfrumum Ónæmiskerfi getur ráðist gegn okkar eigin líkama og þannig orsakað t.d. ofnæmi eða sykursýki. En bandormurinn getur hindrað þetta. Hann þjálfar ónæmiskerfið þannig að það getur betur greint á milli frumna líkamans og framandi lífvera.

BIRT: 14/05/2023

HÖFUNDUR: CHRISTIAN JUUL

HÖFUNDARÉTTUR MYNDA: Emanuele Biggi,David Scharf/Science Photo Library,Anders Illum,Paul Lenhart,

vinsælustu greinarnar

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is