Breskir vísindamenn hafa loksins fundið lausn á einni af ráðgátum sólkerfisins.
Stjörnufræðingar hafa áratugum saman undrast að Merkúr skuli hafa svo gríðarstóran járnkjarna í hlutfalli við stærð plánetunnar.
Þessi kjarni er 70% af samanlögðum massa Merkúrs, miklu hærra hlutfall en gildir um Venus, Jörðina og Mars.
Vísindamenn hafa áður skýrt þetta með því að Merkúr hafi glatað hluta möttulsins í árekstrum við aðra hnetti en sú kenning stenst ekki.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/ILL_BepiColombo_cruise_configuration-1.jpg)
Geimfarið BepiColombo fór frá jörðu 2018 og á að koma til Merkúrs 2025, þar sem gervihnötturinn á að rannsaka jarðfræði plánetunnar.
Þyngdarkrafturinn sogaði hluti til sín
Mælingar MESSENGER-farsins sem var á braut um Merkúr 2011-2015, sýndu að á Merkúr er mikið af rokgjörnum efnum á borð við kalíum og þau hefðu gufað upp í hitanum af árekstri við annan hnött.
Nú stinga stjarneðlisfræðingar hjá Cambridgeháskóla í Englandi upp á því að Merkúr hafi glatað hluta af möttlinum í nokkrum áföngum þegar Merkúr og Venus áttu mjög þétta samleið.
Á upphafsskeiði sólkerfisins voru brautir reikistjarnanna ekki þær sem við þekkjum í dag.
Fjarlægðin milli Merkúrs og Venusar getur hafa verið miklu minni en nú er. Þá hefur Merkúr hvað eftir annað farið mjög nærri Venusi en þó án þess að árekstur yrði.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/ILL_Venus_structure-copy-1.jpg)
Venus
- Þvermál: 12.102 km.
- Þvermál kjarna: Um 6.000 km.
- Hlutfall kjarna af heildarþyngd: Um 30%.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/ILL_mercury1_h1-copy-1.jpg)
Merkúr
- Þvermál: 4.879 km.
- Þvermál kjarna: Um 3.600 km.
- Hlutfall kjarna af heildarþyngd: Um 70%.
Þegar þetta gerðist hefur Venus náð að soga til sín stóran hluta af möttli Merkúrs og þess vegna er möttull Merkúrs svo þunnur í hlutfalli við kjarnann sem raun ber vitni.
Vísindamennirnir miðuðu við að járnmagn Merkúrs hafi verið 30% í upphafi, svipað og í elstu þekktu loftsteinum í sólkerfinu.
Merkúr tapaði togslagnum
Þéttar framhjágöngur innstu reikistjarnanna hafa flutt stóran hluta af möttli Merkúrs yfir á Venus.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/Untitled-1-1.jpg)
Stutt á milli brauta
Í bernsku sólkerfisins fyrir 4,5 milljörðum ára var styttra milli brauta Merkúrs og Venusar en nú.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/Untitled-2-1.jpg)
Merkúr fer fram úr
Merkúr fer hraðar og fer því fram úr Venusi. Aðdráttaraflið veldur því að pláneturnar togast á.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/Untitled-3-1.jpg)
Venus vinnur sigur
Venus er stærri og vinnur sigur. Hluti af möttli Merkúrs færist yfir á Venus.
![](https://visindi.is/wp-content/uploads/2023/05/Untitled-4-1.jpg)
Merkúr minnkar
Merkúr dregur aftur til sín það sem eftir er af möttlinum. Plánetan hefur minnkað en járnkjarninn er ósnortinn.
Kenninguna er ekki hægt að sanna með athugunum á Venusi sem er tífalt massameiri en Merkúr og því er erfitt að greina ummerki um þessa efnistilflutninga.
Aftur á móti vonast vísindamennirnir til að öðlast meiri vitneskju þegar geimfarið BepiColombo kemur til Merkúrs 2025 og gerir nýjar mælingar á frumefnasamsetningu á yfirborði plánetunnar.