Við þekkjum tilfinninguna: Við sjúgum hratt upp í nefið, finnum hitatilfinningu í kokinu og við kyngjum.
Mikið rétt, þetta hljómar hugsanlega ekki mjög kræsilega en í raun og veru er það afar hentugt að við skulum gleypa um fjórðung úr lítra nefslíms hvern dag.
Nefslímið fjarlægir úrgang
Hor er nefslím sem við framleiðum í slímhimnum nefsins, svo og nefholunum og gegnir hlutverki eins konar flugnapappírs fyrir líkamann.
Límkennt nefslímið grípur ýmsar óæskilegar agnir á borð við bakteríur, ryk og frjókorn. Síðan sjá bifhár nefsins til þess að ýta menguðum nefslímsmassanum aftur á við í vélindanu þar sem við kyngjum honum. Ferli þetta nefnist slímhúðarúthreinsun en um er að ræða hreinsunarferli fyrir nefið.
Slímhimnurnar í nefinu og nefholunum framleiða nefslímið og bifhárin ýta því aftur í átt að kokinu og vélindanu.
Það nefslím sem kemst niður í maga gegnum vélindað er með öllu skaðlaust: Magasýran vinnur bug á óhreinindum og bakteríum og mestallt slímið berst út í líkamann á nýjan leik.
Að lokum má geta þess að nefslímið gegnir hlutverki smurningar fyrir nefið. Það samanstendur af vatni, próteinum og salti og færir vefnum í nefinu og kokinu raka og næringarefni til þess að vefurinn þorni ekki upp.
Nefið rúmar heilt litaspjald af hori
Þegar við kvefumst eykst slímframleiðsla nefsins og við getum búist við að innbyrða á bilinu hálfan til heilan lítra af nefslími á dag.
Kvefi fylgir sýking í slímhimnum nefsins, þar sem lævís veira hefur laumað sér inn í frumurnar og hefst handa við að fjölga sér. Í tengslum við sýkinguna sem er í raun vörn líkamans gegn árásinni, eykst blóð- og vatnsflæði í slímhimnuna og nefslímið byrjar að renna.
Nefslím af völdum kvefs er oftast vatnskennt og litlaust en hor getur einnig verið með allt öðru móti:
– GULT/GRÆNT NEFSLÍM: Er til marks um bakteríusýkingu. Liturinn á rætur að rekja til grænleits ensíms í hvítu blóðkornunum sem líkaminn framleiðir til að vinna bug á sýkingunni.
– BRÚNT/RAUTT NEFSLÍM: Gefur til kynna að æðar í nefinu hafi sprungið. Þetta gerist iðulega þegar við snýtum okkur og er sárasaklaust.
– DÖKKT/GRÁTT NEFSLÍM: Til marks um kolaagnir eða mikið ryk í andrúmsloftinu. Stórreykingafólk, slökkviliðsmenn og námuverkamenn fá gjarnan gráan hor en í raun er þetta afar jákvætt, því það sýnir að nefslímið gerir sitt gagn og tekur í sig óhreinindin áður en þau komast niður í lungun.
Flestir hafa handfjatlað hor
Nefslím á það til að storkna í harða skorpu í nefinu svo úr verða eins konar horkleprar. Viðurkennum það bara – flest okkar togum við kleprana út úr nefinu.
Alls 91% okkar bora í nefið, ef marka má bandaríska rannsókn og þessi leiði ávani getur í raun breyst í kvilla.
Læknisfræðilegt heiti þess að bora í nefið er rhinotillexomania en orðið er myndað úr latnesku orðunum rhino (nef), tillexis (bora) og mania (æði) en alls 1,5% allra jarðarbúa þjást af kvilla þessum. Sumir óstjórnlegir nefborarar verja einni til tveimur klukkustundum á dag í þetta leiðindaathæfi.
Fyrir þá sem ganga skrefinu lengra og leggja sér til munns storknaðar slímflögurnar, eftir að hafa náð þeim út, getum við upplýst að vísindamenn sjá að minnsta kosti ekki að athæfið sé skaðlegt á neinn hátt.
Margir þeirra telja þetta á hinn bóginn gagnast ónæmiskerfinu því í nefslíminu leynast alls kyns bakteríur sem sest hafa fyrir í því og fyrir bragðið séu þeir sem neyta nefslíms að bæta ónæmiskerfið.
Verði ykkur að góðu.
Hor er slím en slím er ekki alltaf hor
Þó nokkur munur er á nefslími annars vegar og slími sem framleitt er annars staðar í líkamanum hins vegar. Hér í myndbandinu má sjá skýringu á þessu og jafnframt öðlast upplýsingar um hvers vegna nefrennsli myndast í kulda:
Hvað er hor?
Hor er orð yfir líkamsslímið sem stafar frá nefinu. Vökvinn myndast í kirtlum í nefslímhúðinni og felur í sér:
- 95% vatn
- 2% glýkóprótein
- 1% mótefni
- 1% ólífrænt salt
- 1% prótein
