Alheimurinn

Andrómeda gleypti systurþoku Vetrarbrautarinnar

Hinn stóra stjörnuþoka Anddrómeda hefur á æviskeiði sínu gleypt fjöldann allan af minni stjörnuþokum, m.a. systurþoku Vetrabrautarinnar M32. Þetta sýnir tölvulíkan gert af bandarískum geimvísindamönnum.

BIRT: 13/04/2023

Eftir 4 milljarða ára rekast Vetrarbrautin og stóra grannþokan, Andrómeda, saman.

 

Nú telja stjörnufræðingar að svipaður árekstur hafi orðið fyrir 2 milljörðum ára, þegar Andrómeda gleypti systurþoku Vetrarbrautarinnar. Leifar þeirrar þoku sjást nú sem lítil fylgiþoka Andrómedu, nefnd M32.

 

M32 leifar stórrar stjörnuþoku

Andrómeda og Vetrarbrautin eru tvær stærstu þokurnar í grenndarþyrpingunni, en til hennar teljast alls 54 stjörnuþokur.

 

Á um 10 milljarða ára æviskeiði sínu hefur Andrómeda að líkindum gleypt í sig allmargar smærri stjörnuþokur, en hingað til hefur verið ógerlegt að greina hve stórar þær hafa verið eða hvernig stjörnur úr þeim hafa dreifst um Andrómedu.

 

En varðandi M32 hefur þetta nú tekist.

Litla fylgiþokan M32 (rauður hringur) var einu sinni stór spíralþoka rétt eins og Vetrarbrautin. Nú er aðeins kjarninn eftir. Stóra stjörnuþokan hægra megin er Andrómeda.

Litla fylgiþokan M32 (rauður hringur) var einu sinni stór spíralþoka rétt eins og Vetrarbrautin. Nú er aðeins kjarninn eftir. Stóra stjörnuþokan hægra megin er Andrómeda.

Hópur bandarískra vísindamanna við Michiganháskóla uppgötvaði hring daufra stjarna í útjaðri Andrómedu og fylltist grunsemdum um að þær kynnu að hafa tilheyrt M32.

 

Vísindamennirnir settu upp tölvulíkan sem vindur tímanum til baka og sýnir þróun sem smellpassar við að M32 og Andrómeda hafi rekist saman fyrir 2 milljörðum ára.

M32 er lítil stjörnuþoka, aðeins 6.500 ljósár í þvermál. Massi hennar samsvarar aðeins um 3 milljörðum sólmössum.

Við áreksturinn losnuðu ystu stjörnurnar úr M32 og fóru á braut í Andrómedu. Eftir varð aðeins innsti kjarni hinnar upprunalegu stjörnuþoku.

 

Líkanið sýnir jafnframt að fyrir áreksturinn var M32 þriðja stærsta stjörnuþokna í grenndarþyrpingunni.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Ritstjórn

NASA/ESA

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Náttúran

Moskítóflugur: Hvað elska þær og hvað hata þær?

Heilsa

Vísindamenn uppgötva óvænta orsök útbreiðslu krabbameins

Alheimurinn

Jörðin er að tæmast af málmum: Næst fer leitin fram úti í geimnum 

Náttúran

Geta plöntur fundið fyrir sársauka?

Tækni

Unnt er að breyta koltvísýringi og metangasi í hreinan orkugjafa með nýrri tímamótatækni

Alheimurinn

Hvað er andefni?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Alheimurinn

Mistök geta verið banvæn fyrir geimfara 

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is