Lifandi Saga

Ef til vill var best varðveitta múmía heims enn með blóð í æðum

Kínversk aðalskona er hugsanlega best varðveitta múmía heims en lífsstíll hennar varð henni að aldurtila.

BIRT: 27/02/2023

Þrátt fyrir að vera 2.100 ára gömul lítur múmían að nafni Lady Dai enn út fyrir að hafa dáið fyrir aðeins örfáum árum.

 

Í raun er líkami kínversku aðalskonunnar svo vel varðveittur að flestir mjúkvefir líkama hennar eru enn heillegir en þeir rotna yfirleitt á flestum múmíum sem hafa verið jafn lengi í jörðu og Lady Dai.

 

Gestir á Hunan-héraðssafninu í Kína fara í pílagrímsferð þangað vegna þess að vinsæl hjátrú segir að hin unglega 2.100 ára gamla aðalskonan geymi leyndarmál æskunnar.

 

Nokkur lög af lakki og silki varðveita hefðarfrúna

Nokkrar kenningar eru til um það hvernig Lady Dai hefur haldið sér svo vel í meira en tvö þúsund ár.

 

Kínverska aðalskonan sem var uppi á tímum Han-ættarveldisins (frá 206 f.Kr. til um 9 e.Kr.) var umlukin allt að fjórum lökkuðum líkkistum. Ysta kistan var ríkulega skreytt með silkimálverki.

 

Auk þess var líkami aðalskonunnar vafinn inn í hvorki meira né minna en 18 lög af silki.

 

Kistan var einnig full af dularfullum glærum vökva sem varð svartur þegar hann komst í snertingu við súrefni. Sumir vísindamenn telja að þetta hafi verið sérstök kínversk jurtablanda til að koma í veg fyrir rotnun á meðan aðra grunar að þetta hafi bara verið líkamsvökvi frá Lady Dai.

 

Loftþétt kista heldur rotnun í skefjum

Silkið og kisturnar mynduðu sterka vörn gegn örverunum sem seyta ensímum sem kljúfa sameindir líkamans – þannig að líkaminn rotnar.

 

Kisturnar voru loftþéttar vegna þéttingareiginleika lakksins og mjög lítill hiti og raki komst inn í hinsta hvílustað Lady Dai.

 

Örverur gátu ekki lifað af þar og það hélt allri rotnun í skefjum.

Múmía Lady Dai er svo vel varðveitt að mikið af mjúkvef líkamans er enn ósnortinn. Það er jafnvel enn storknað blóð í æðum aðalskonunnar sem lést fyrir meira en 2.000 árum.

Fjölskyldugrafreitur fannst undir byggingarsvæði

Lady Dai sem var aðalsheiti konu að nafni Xin Zhui, fannst við uppgröft á byggingarsvæði á sjöunda áratugnum.

 

Næsta áratug fundu fornleifafræðingar glæsilegan fjölskyldugrafreit nálægt borginni Changsha í Hunan héraði.

 

Lady Dai og eiginmaður hennar voru grafin þar og í þriðja grafreitnum lá yngri maður sem líklega var sonur eða mágur þeirra.

LESTU EINNIG

Í greftrunarhvelfingunni voru einnig þúsundir gripa frá Han-ættinni, þar á meðal silkiskjöl og innsigluð ílát með fornum jurtalyfjum.

 

Vel varðveitt lík segir til um líf og dauða

Þegar Lady Dai var fyrst rannsökuð voru líffæri hennar enn heil, liðir sveigjanlegir og hún hafði skýra andlitsdrætti og jafnvel augabrúnir og nefhár.

 

Hún var enn með storknað blóð í æðum og hárþunn lungnataug varðveittist líka. Þetta hefur orðið til þess að vísindamenn segja að 2.100 ára múmían líti næstum út eins og einhver nýlega látinn á krufningarborði.

 

Með rannsókn árið 1996 komust vísindamenn einnig að því hvað líklega olli dauða aðalskonunnar.

 

Þeir fundu 138 ómelt melónufræ í vélinda og maga Lady Dai sem þýðir að hún neytti melónunnar ekki meira en klukkutíma áður en hún dó.

 

Þeir fundu einnig blóðtappa í æðum hennar, gallsteina og merki um sykursýki, offitu og hátt kólesteról og blóðþrýsting.

 

Í krufningunni kemur fram að aðalskonan hafi látist fimmtug að aldri af hjartaáfalli eftir ríkulegt líf með miklum feitum mat.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: SØREN STEENSIG

© Gary Todd/Flickr/Public Domain

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

NÝJASTA NÝTT

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Vinsælast

1

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

2

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

3

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

4

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

5

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

6

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

1

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

2

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

3

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

4

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

5

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

6

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Hve lengi höfum við fengið sumarfrí?

Maðurinn

Þessi tvö efni geta átt þátt í að lækka líffræðilegan aldur okkar

Lifandi Saga

Hin dularfulla María Magdalena var nákomin frelsaranum

Menning og saga

Múmía hræddi líftóruna úr vörðum

Náttúran

Topp 5: Hvaða könguló er stærst?

Náttúran

Tuttugu arma sædýr fannst við suðurskautið

Maðurinn

Styrktu alla þrjá þætti greindarinnar

Jörðin

Evrópsk ofureldstöð virðist undirbúa gos

Maðurinn

10 óvanalegar tegundir af fælni

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Sumir virðast vera fæddir undir lukkustjörnu en hjá öðrum virðist heppnin vera nánast yfirnáttúrulegt fyrirbæri. Hvorki eldingar, flugslys, öfundsjúkir keppinautar eða kjarnorkusprengjur gátu bugað þessa heppnu einstaklinga.

Lifandi Saga

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is